Bayramda çalışan işçinin hakları nelerdir?

Ramazan Bayramı haftaya perşembe günü, bayram tatili ise bir gün önce 13.00’te başlıyor. Cumhurbaşkanı kararı uyarınca kamu personeli 10 Mayıs Pazartesi gününden itibaren çarşamba öğleye kadar idari izinli sayılacak. Sağlık ve güvenlik gibi sektörler hariç olmak üzere kamu çalışanları kesintisiz 9 gün süreyle tatil yapacak.

Özel sektörde ise güvenlik, sağlık, paket servisi yapan lokanta, konaklama başta olmak üzere birçok sektörde çalışmaya devam edilecek. İş Kanunu’na göre, işçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılabilmesi için toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinde hüküm bulunması gerekiyor. Sözleşmede bu konuda hüküm bulunmaması halinde ulusal bayram ve tatil günlerinde çalıştırılacak işçiden yazılı izin alınması zorunludur. İş sözleşmesinde hüküm bulunmayan işçi, yazılı olarak da rıza vermemişse bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamaz.

İşveren, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayan işçilerin ücretini tam ödüyor. Bu günlerde çalışan işçilere ise her gün için ayrıca bir günlük ücret ödenmesi gerekiyor. Asgari ücretli bir işçiye 2021 yılı için günlük brüt 119,25 TL, net olarak da 94.20 TL ücret ödenmesi gerekiyor. 3.5 günlük bayram tatilinin tamamında çalışmak zorunda kalan asgari ücretli işçiye, normal ücretine ilave olarak 329.70 TL ücret ödenir.

"GÜNDE ÜÇ SAATTEN FAZLA..."

İşveren, bayramda çalıştırdığı işçiye “Sana bayramda çalıştığın günler için ücret ödemek yerine hafta içinde izin yaptırayım” diyemez. İşveren bunu ancak fazla mesai yapan işçiye önerebilir. Bayram günlerindeki çalışmalar ise fazla mesai olarak kabul edilemez. İş Kanunu’nun 64. maddesi uyarınca, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi durumunda işveren dört ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Örneğin, tam kapanmayı da gerekçe göstererek gelecek haftaki Ramazan Bayramı öncesinde pazartesi-çarşamba arasında 2.5 gün tatil kararı alan işveren, çalışılmayan saatler için 13 Eylül 2021 tarihine kadar telafi çalışması yaptırabilir. Telafi çalışmaları, günde üç saatten fazla olamayacağı gibi hafta tatilinde veya başka bayramlarda telafi çalışması yaptırılamaz.

ÖZEL SEKTÖRDE BAYRAM TATİLİ

Tam kapanmaya rastladığı için bu bayramda haftanın diğer günlerini birleştirerek 9 günlük tatil yapmak isteyenlerin sayısı sınırlı olacaktır. Ancak, çeşitli sebeplerle 9 günlük tatil yapmak isteyenler, yasada 2016 yılında yapılan değişiklik sayesinde 2,5 gün için yıllık izin kullanabilirler.

YILDA 15.5 GÜN BAYRAM VE GENEL TATİL

Kanunda, 29 Ekim “ulusal bayram”, diğer resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı, 1 Mayıs ve 15 Temmuz ise “genel tatil günü” kabul ediliyor.

Bayram ve genel tatil günü süreleri şöyle:

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı: 1.5 gün

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı: 1 gün

19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı: 1 gün

30 Ağustos Zafer Bayramı: 1 gün

Ramazan Bayramı: 3.5 gün

Kurban Bayramı: 4.5 gün

Yılbaşı tatili: 1 gün

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü: 1 gün

15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü: 1 gün