Bitcoin dışında "Altcoin" olarak bilinen diğer bazı kripto para birimleri de yatırımcılar ve borsacılar için önemli bir seçenek olarak görülür. Ethereum (ETH), Cardano (ADA), Tamadoge (TAMA) gibi kripto paralar, yatırımcıların ilgisini çekecek özelliklere sahiptir fakat Bitcoin, benzersiz bir konumdadır. Bu konumda olmasını sağlayan etkenler arasında; ilk kripto para olması, hızlı ve güvenilir işlem ağı, en yüksek fiyat aralığında hala zirveyi koruması gibi hususlar vardır.
Bitcoin Nedir?
2009 yılında Satoshi Nakamoto takma adını kullanan bir kişi veya grup tarafından piyasaya sürülen Bitcoin, ilk kripto para birimi olarak tarihe geçmiştir. Temel olarak eşler arası online işlemlerde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bugün hala en büyük ve en popüler coindir.
Bitcoin, devrim niteliğinde bir teknoloji olarak kabul edilir. Yapısı, finans dünyasını baştan sona değiştirmiştir. Bir dijital varlık olan Bitcoin, güvenli bir şekilde değer korumak ve anında takas etmek için kullanılabilir. Geleneksel paralardan farklı olarak fiziksel niteliğe sahip olmadığı için sahteciliğe ya da hackerlerin çalmasına karşı özel güvenlik önlemlerine sahiptir.
Bitcoin’i Özel Kılan Nedir?
Bitcoin, kendine has birçok özelliğe sahiptir. “Çifte harcama" problemini çözen ilk dijital para birimidir. Geleneksel finans sisteminde aynı miktar parayı iki kez harcamak mümkündür. Ancak bu durum Bitcoin’de geçerli değildir. Bitcoin gibi dijital bir para birimini kullanan blok zincir sisteminde, her coin veya token sadece bir kez kullanılabilir. Böylece dolandırıcılık riskini ortadan kaldırır ve çifte harcama problemine çözüm getirir.
Bitcoin'i özel kılan diğer unsurlar arasında;
- Ağ ve güvenlik,
- Sınırlı arz ve değer koruma,
- Bitcoin madenciliği,
- Kabul edilebilirlik ve erişilebilirlik,
- İşlem hızı ve anında ödeme kolaylığı yer alır.
Her bir maddenin Bitcoin’i neden benzersiz yaptığı, aşağıdaki başlıklar üzerinde detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
Ağ ve Güvenlik
Bitcoin'in ağ etkisi ve kanıtlanmış güvenliği, onu diğer kripto paralar tarafından örnek alınması gereken bir model haline getirmiştir. Diğer kripto varlıklardan daha fazla yazılım ve uygulama içerir. Aynı zamanda en büyük geliştirici ekosistemine sahiptir.
Güvenlik, kripto paralara duyulan endişelerin temel sebebidir. Bu bağlamda Bitcoin’e bakıldığında, on yılı aşkın bir süredir varlığını sürdürmesi, güvenli olduğunu kanıtlar niteliktedir. Blockchain ağı üzerinde işlem görmesi de yatırımcılara güven veren unsurlar arasında yer alır. Bu ağda yapılan tüm işlemler kayıt altında tutulur, herkes tarafından görüntülenebilir.
Sınırlı Arz ve Değer Koruma
Bitcoin'in toplam arzı 21 milyonla sınırlandırılmıştır. Bu unsur, BTC’yi diğer para birimlerinden ayıran temel özelliklerinden biridir. Sınırlı arz, enflasyon riskini azalttığı gibi uzun vadede değerini korumasına imkan tanımıştır.
Bugüne kadar toplam 18.8 milyon Bitcoin üretilmiş ve geriye üretilebilecek yaklaşık 2.2 milyon Bitcoin kalmıştır. Arzın azalmasının bitcoin fiyatı üzerinde pozitif etki edeceği yönünde görüşler vardır. Günümüzde değeri 43.000 dolar civarlarında olan kripto paranın ağında, günlük yaklaşık 400.000 işlem gerçekleştirilir.
Bitcoin Madenciliği
Bitcoin’e sahip olmak isteyenler için satın alma ve madencilik yapma gibi iki farklı seçenek vardır. Madenciler, ortaya çıkardıkları her para birimi için yüksek ödüller kazanır. Aynı zamanda işlem onayları üzerinden de kazanç elde etmek mümkündür. Bitcoin madenciliği için verilen ödüllerse 4 yılda bir kez yarıya düşer. Ödül yarılanması olarak adlandırılan bu sistem, paranın değerini koruması açısından büyük bir öneme sahiptir.
Kabul Edilebilirlik ve Erişilebilirlik
Bitcoin, dünyada en çok kabul gören kripto paradır. El Salvador ve Orta Afrika Cumhuriyeti (CAR), yasal bir ödeme aracı olarak kullanmaya başlamıştır. Birçok şirket ve yatırımcı da uluslararası ticari faaliyetlerinde Bitcoin’i tercih etmektedir.
Diğer kripto varlıklarına göre BTC’ye erişmek daha kolaydır. Birçok borsa, şirket, yazılım ve donanım üzerinden erişim sağlanabilir. Aynı zamanda güvenli elektronik cüzdanlarda muhafaza edilmesi de mümkündür.
İşlem Hızı ve Anında Ödeme Kolaylığı
Bitcoin işlemleri, geleneksel finans sistemine kıyasla çok daha hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bankacılık sisteminde yaşanan gecikmeler, işlem maliyetlerinin yüksekliği ve uluslararası para transferlerinin nispeten zor olması gibi durumlar, Bitcoin’in tercih edilmesine zemin hazırlamıştır. Aynı zamanda online alışveriş sitelerinin büyük kısmında ödeme aracı olarak kullanılmaya başlaması da diğer birçok coin’in önüne geçtiğini göstermektedir.
Geleneksel Finans Sisteminde Yaşanan Sorunlar
Geleneksel para birimleri; merkez bankası politikaları, uluslararası ilişkiler, ekonomik kriz gibi birçok faktörün etkisiyle değerini kaybedebilir. Özellikle öngörülmesi mümkün olmayan felaketler, yatırımcıların ciddi zararlarla karşılaşmasına yol açabilmektedir. Aynı zamanda geleneksel finans sistemindeki faiz oranları ve işlem maliyetlerinin yüksek olması da eleştirilen unsurlar arasındadır.
Bitcoin’in işlem gördüğü Blockchain ağı, işlemlerin akıllı sözleşmeler tarafından yönetildiği, üçüncü bir tarafa gerek duyulmayan bir işleyişe sahiptir. Böylece transferler, doğrudan eşler arası yapılır ve işlemler çok daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. İşlem maliyetlerinin düşük olması da birçok yatırımcıyı, geleneksel finans sistemleri yerine, kripto para yatırımlarına yönlendirmiştir.
Geleneksel finans sistemlerinin aksine Bitcoin, bir kurum veya kuruluşa bağlı değildir. Yapılan işlemler herkese açık olmakla birlikte kullanıcı kimliği her zaman gizli tutulur. Blok zinciri 7/24 çalışmaya devam ettiği için para transferlerinde belirli saat aralıklarını ya da hafta içi günlerini bekleme kısıtlamasını ortadan kaldırmıştır.
Birçok analiste göre mevcut para sisteminin kabul edilmiş olması, alternatif bir sistemin var olmamasından kaynaklıdır. Yüzyıllardır varlığını sürdüren ana akım finans sistemlerinin sorunları bugün kabul görmüş olsa da ilerleyen yıllarda Bitcoin’in sağladığı ayrıcalıkların daha fazla tercih edileceğine dair öngörüler vardır. BTC’nin belirli bir coğrafyaya ayrıcalık tanımaması, kolayca manipüle edilememesi, uluslararası transfer kolaylığı sağlaması, siyasi sistem ve gruplara ayrıcalık tanımaması gibi unsurlar, geleceğin para birimi olmasını sağlayacak özellikleri arasında sayılmaktadır.
Bitcoin Neden Diğer Kripto Varlıklardan Farklıdır?
Bitcoin’in ardından piyasaya sürülen neredeyse her coin için kripto paranın değerini düşüreceği yönünde görüşler ortaya atılmıştır. Ancak bu iddialar, piyasayı ciddi şekilde manipüle etmenin ötesine geçememiştir. Elbette Bitcoin’in değerini düşüren birçok etken vardır fakat bu durumun altcoinlerle pek ilgisi olmadığı ifade edilebilir.
Blockchain teknolojisi ve BTC’nin ilk dijital para olmasının getirileri, diğer coin’lerin önüne geçmesini sağlayan başlıca etkenler olarak görülür. Elbette bu nitelikler, Bitcoin'in hiçbir zaman yerinden edilemeyecek bir kripto para olduğunu göstermez. Fakat kripto para piyasasının geçmişine bakıldığında, BTC’nin kolayca vazgeçilebilecek bir para birimi olmadığı açıktır.
Bitcoin'i yerinden olması için birçok durumun aynı anda meydana gelmesi gerekir. Örneğin, BTC kadar büyük bir coin piyasaya sürülür ya da Bitcoin’i güvensiz hale getirecek hatalar meydana gelirse, değeri büyük ölçüde düşebilir. Diğer yandan bu coin’in sahip olduğu özellikleri bir araya getirmek de pek kolay değildir. Bu bağlamda altcoin’lere bakıldığında, henüz nasıl hareket edebilecekleri konusunda ciddi bir gelişme kaydedemediklerini görmek mümkündür.
Sonuç olarak Bitcoin; Blockchain ağının güvenilirliği, işlem hızının yüksekliği, madencilikle yan gelir sağlaması, değer koruma, alım-satım işlemlerinin kolaylıkla gerçekleştirilmesi gibi birçok unsurdan dolayı diğer kripto para birimlerine kıyasla daha özel bir konumdadır.
