Cumhuriyet Halk Partisi Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer “2020 kasım ayında patates hasat edildi. Bugünkü durumu o günden gördüğümüz için sürekli yetkilileri uyardık: "Toprak Mahsulleri Ofisi eliyle patatesi alın, çiftçiyi mağdur etmeyin." dedik. Altı ay sonra söylediklerimizi duydular ama eksik duydular.
Çünkü Toprak Mahsulleri Ofisi bölgede alıma başladı; yalnızca iyi patatesi alıyor, seçiyor ve bir taahhütname imzalatıyor, diyor ki çiftçiye: "Bu verdiğin patates gittiği yerde kabul görmezse nakliye ücreti dâhil tüm masrafları senden geri alırım."
Yapılması gereken; mağdur çiftçinin sorununu çözmek iken, çiftçinin elinde işe yarayan patatesi alınıp geriye kalan patates konusunda çiftçi yalnızlığa itiliyor. ÇKS şartı aranıyor, dekar başına 2 tonluk alım yapılıyor, ayrıca 25 kiloluk çuvallarda kamyon üzerinde 85 kuruştan patates alınıyor. Peki çürüyen patates, hayvan yemi olan patates, bu anlamda sorun yaşayan çiftçi ne olacak? Bu konuda ne yazık ki şu ana kadar siyasi iktidar hiçbir şey yapmadı.” Diye konuştu.
DEPODA ÇÜRÜYEN PATATES ÇİFÇİSİ ZARARI NE OLACAK ?
Depoda çürüyen patates fotoğrafları kürsüden gösteren Gürer patates çiftçisi zararı karşılanmasını istedi.
Gürer "Bakınız, değerli arkadaşlar, patatesin önemli bölümü depolarda bu hâlde. Yani şu anda ne yazık ki çiftçimizin elinde, özellikle küçük çiftçimizin elinde patates çillendi. Bu çiftçinin zararını ziyanını kim karşılayacak? Aylardır söylüyoruz "Alın bu patatesi, alın bu patatesi; çiftçiyi mağdur etmeyin. Toprak Mahsulleri Ofisini bu iş için görevlendirin."
Sayın Bakan televizyonlara çıkıyor, diyor ki: "Toprak Mahsulleri Ofisinin böyle bir görevi yok." Sonra da şimdi, o Toprak Mahsulleri Ofisi, iki ay sonra patates alımına başlıyor. İki ay önce bu patatesi alsaydınız, çiftçiyi mağdur etmeseydiniz daha iyi değil miydi? Bu, Adalet ve Kalkınma Partisinin tarım politikalarının duvara tosladığının somut göstergesi.”dedi
PATATES PAZARDA FİYAT ARTABİLİR
CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar ile konuşmasına devam eden CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer "Bir vahim durum daha var, bunun da altını çizerek burada belirtmek istiyorum ki şu anda Toprak Mahsulleri Ofisi patatesi alıp dar gelirli yurttaşlara dağıtıyor -doğru bir iş yapıyor- ancak turfanda patatesin çıkmasına daha yirmi-yirmi beş gün var, bu sürede piyasanın boş kalıp patatesin aşırı fiyatla tüketiciye erişmesinin yolu açılabilir. Aracıları ve fırsatçıları Ticaret Bakanlığı takibe alsın. Baktın, bir markette kışlık patatesi taze patates diye 3 liradan satıyorlar; bu, insafsızlık. O patatesi yerinde 25 kuruşa alanlar, büyük, fahiş fiyatlarla para kazanıyorlar. Bunları kontrol etmesi gereken siyasi iktidardır. Ayrıca, önümüzdeki süreçte sorun yaşanmaması için de bugünden planlamanın yapılması şarttır." diye konuştu.
YURT DIŞI PAZARI İRAN’A GEÇTİ
Patates yaşanan sorunun bir nedenin yurt dışı pazarında aynı bölgeye hitap eden İran pazarı ele geçirmesi etkisi olduğunu da ifade eden Gürer "Çiftçi mağdur durumdadır. Patateste, soğanda ortaya çıkan sonuç, özelinde tarımın yaşadığı tüm sorunların açık bir göstergesidir. İran patateste Türkiye'nin yurt dışındaki pazarını önemli ölçüde ele geçirdi. Niye geçirdi, biliyor musunuz? Nakliyenin Türkiye'de çok pahalı olması nedeniyle Türki Cumhuriyetlerine ve Orta Doğu'ya geçtiğimiz dönem içinde gönderdiğimiz patatesi gönderemedik. Yanlış tarım politikalarının bir uygulaması da geçen yıl Mısır'dan Türkiye patates ithal etti. Bu ayıp aslında bu siyasi iktidara yeter çünkü Türkiye'de patates ithal etmenin mantığı yok.” Dedi
KATMA DEĞERLİ ÜRÜNE DÖNÜŞTÜRÜLMELİ
CHP’li Gürer patates ve soğan için önerilerde de bulundu.
Gürer "Soğanı ve patatesi dondurulmuş, işlenmiş gıdaya döndürüp katma değerli ürün olarak uzun süre koruyup yurt dışına göndermek olası. Şu anda korunaklı depo sayısı sınırlı. Korunaklı depodaki patatesi alacağınıza önümüzdeki süreç için daha iyi koruma ve koşullar yaratılmalı. Evlerin bodrum katları depo olarak kullanılıyor, mağaralar kullanılıyor, buralarda ürün saklanıyor oysa ürün korunaklı yerde uzun süre saklanabilse piyasanın yükselmesinin önü de kesilir. Üreticinin korunmadığı, tüketicinin korunmadığı, aracıların, rantçıların, ithalatçıların cirit attığı, para kazandığı bir ülke durumuna ülkemiz getirildi. Bu konuda politikaların yetersizliğini ve yanlışlığını sürekli gündeme getiriyoruz. Çiftçi ne ekiyorsa para kazanmıyor, ilacı, gübresi, tohumu, mazotu, yer altından çıkardığı suyun elektrik parası yüzde 100'e yakın artmış, geliri ise bu oranda artmıyor. Böyle olunca çiftçi topraktan uzaklaşıyor. Tarım kesiminin daralması ülkemizin daha çok ithalata bağlanması anlamına gelir.
TMO AYÇİÇEK YAĞ SATIYOR
Gürer, TMO ayçiçek yağ satışını da konuşmasında değerlendirdi.
TRAKYABİRLİK, FİSKOBİRLİK'i, ÇUKOBİRLİK'i, ANTBİRLİK'i, TARİŞ'i yok ediyorsunuz, Toprak Mahsulleri Ofisine ithal getirdiğiniz ayçiçeği yağını 5 litrelik olarak satmak üzere görev veriyorsunuz. Bu da saçmalığın daniskası. Doğru olanı, doğru yerde, doğru zamanda uygulayacaksın.
Toprak Mahsulleri Ofisi kara gün dostuydu. Türkiye'de Adalet ve Kalkınma Partisi ne yazık ki kamuda çiftçi kuruluşlarını yani kamunun tarımda varlığını sona erdirdi, onun yanında gübreyi de tohumu da ilacı da özel sektörün kucağına attı.
Kamuda olsun, özel sektörde olsun fiyat fırladığı zaman bu konuda destekleyici olarak kamu devreye girsin, çiftçi korunsun. Ülkenin geleceği tarıma verilecek destekten geçiyor. Eğer, pandemi dönemi de Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarlarının tarım politikasını doğru biçimde yönlendirmeye yetmediyse ne yetecek?
Bu kadar sorunun, yoksulluğun arttığı yerde patatesi fakire fukaraya dağıtmak doğru bir yöntem ama onu üretenlerin depoda çürüyen patatesine de siyasi iktidar çözüm bulmalı, sahip çıkmalı ve o patatesleri almalı.
Cumhurbaşkanı 1 milyon 250 bin ton patates alınacağını söyledi. TMO ne kadar alacak, takip edeceğiz” dedi.
Gürer konuşması sık sık CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar karşılanırken CHP Kahramanmaraş milletvekili Ve Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç “ders veriyorsun ders” sözleri de tutanaklara yansıdı.
