Cemile BALCI/ Günboyu
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasının Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi, milyonlarca vatandaşın emeklilik hakkına kavuştu. Ancak bu düzenlemeden yalnızca 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olanlar yararlanabildi. 1999 öncesinde staj sigortası başlatılanlar ise bu avantajdan yararlanamadılar.
Yeni Torba Yasa içerisinde öne çıkan konular arasında, stajyerlik ve çıraklık dönemlerindeki sigortalarının SGK'ya ilk giriş tarihi olarak kabul edilmemesi nedeniyle emekli olamayan vatandaşlar duruma büyük bir tepki göstermektedir.
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasının ardından yaş şartını karşılayan ancak prim gün sayısında eksiklik yaşayan birçok kişi bulunmaktadır. Bu kişiler için dışarıdan sigorta primi ödeme seçeneği olsa da, 2023 Temmuz sonrasında asgari ücrete yapılan zamla birlikte isteğe bağlı sigorta primleri artmış durumdadır. Özellikle EYT kapsamında olan kişiler, artan prim maliyetleri nedeniyle primlerini ödeyememekte ve dolayısıyla emekli olamamaktadırlar.
EYT Yasası çıkmasıyla yaş şartı kaldırıldı. Ancak 5.000 prim günü kriteri değiştirilmedi. Bu nedenle EYT kapsamında olanlar, yaş kriterini karşılıyor olsalar bile yeterli prim gününe ulaşamadıkları için emekli olamıyorlar. Ülkede yaklaşık 4.5 milyon EYT'li bulunuyor ve bu kişilerin yaklaşık 1 milyon 800 bini emekli oldu, geri kalanı ise emeklilik için bekliyor. Özellikle kadınlar için yıpranma payı ile erken emeklilik hakkının düzenleme kapsamına alınması bekleniyor. Ayrıca, kadınların doğum borçlanma hakları henüz verilmemiş durumda, ve bu düzenlemelerin yeni Torba Yasası'nda yer alması beklenmektedir.
Yeni Torba Yasası'nda stajyerlik ve çıraklık dönemleri ile ilgili bir düzenleme beklenmektedir. Özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giriş yapmış olan kişiler, staj ve çıraklık sigortaları olsa bile EYT kapsamına dahil edilmemiştir. Bu nedenle, bu kişilerin EYT kapsamına alınması için bir düzenleme yapılması beklenmektedir.
