Türkiye'de 2018 seçimlerinden sonra hızla yükselen dolar kuru, 2021 yılının son çeyreğinde kontrol edilemeyecek bir noktaya gelmişti. Dolar kurunu frenlemek için son çare olarak Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasına başvuran AKP hükümeti, tek gecede dolar kurunu 8 lira birden düşürmeyi başarsa da 2022 yılında yaşanan yükselişin önüne geçememişti.
Söz konusu KKM uygulaması, vergi mükelleflerine getirdiği yük, hazineden çıkan paranın günden günde artarak daha ağır bir bilançoya sebebiyet vermesi gibi nedenlerle ekonomide sorun yaratmaya devam ediyor. Birçok bankanın KKM uygulamasına dövize dayalı şekilde sürdürmesi üzerine geçtiğimiz aylarda konu hakkındaki rahatsızlığını belirten bir yazıyı bankalara gönderen TCMB, seçim öncesi hayata geçirdiği yasaklarla döviz sahiplerini şaşırtmıştı.
TCMB'den bankalara gönderilen yazı ile 25 Eylül tarihi itibarıyla Türk lirası dönüşümlü kur korumalı mevduat hesabında müşterilere sunulan taban faiz uygulamasına son verildi. Bir başka deyişle, Merkez Bankası, KKM'de biriken paranın korkutucu bir boyuta ulaşmasının ardından hayata geçirdiği tasfiye sürecine hız vermek için piyasalara yeni mesajlar iletmeye devam ediyor.
Seçim öncesi yapılan uygulamalar ile dövizden dönüşümlü KKM hesaplarını TL dönüşümlü KKM hesaplarına yönlendirmeyi hedefleyen Merkez Bankası'nın şimdiki planı, KKM'den çıkacak paranın Türk lirası olarak mevduat hesaplarına gitmesini içeriyor.
DOLARI ANİDEN YUKARI ATEŞLEYEBİLİR!
Bloomberg HT'nin paylaştığı habere göre Merkez Bankası (TCMB), kararı kamuoyuna açıklamadan saatler önce bankalara gönderdiği talimat ile TL dönüşümlü KKM’de taban faiz uygulamasına son verildiğini belirtirken, bankalara örtülü şekilde "mevduat faizlerini artırın" mesajını verdi. Bankacılık sektörü TL mevduat hedefini tutturabilmek için faiz alt limiti kaldırılan Türk lirası dönüşümlü KKM hesapları için müşterilerine farklı avantajlar sunmaya devam edecek. Bankacılık sektörü kaynaklarının verdiği bilgiye göre bankaların tüm uyarılara rağmen KKM’ye talebi artırmak için yaptığı yan yollar Merkez Bankası’nın bu kararlarıyla birlikte kapanmış olacak.
BİR YASAK DA TL PAYI OLARAK HESAPLANMASINA
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 21 Aralık 2021'de kamuoyuna tanıtılan KKM, ilk aşamada "Liralaşma" olarak sunulmuş ve havuzdaki tüm paranın dolara endekslenmesine karşın uzmanlar söz konusu sistemin "dolarizasyon" olduğu iddialarını şiddetle reddetmişti.
Gelinen son noktada KKM'nin ekonominin başına adeta bir bela hale gelmesi, Merkez Bankası'nı yeni adımlar atmak zorunda bıraktı.
Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki TCMB, finans kuruluşlarına gönderdiği yeni talimat ile TL mevduat hesaplamalarına artık TL dönüşümlü KKM'lerin eklenemeyeceğini belirtti. Bir başka deyişle en yetkili merci, KKM'nin liralaşma olmadığı konusunda resmi bir görüş bildirdi.
Kararın dolar kuruna yönelik etkilerini yorumlayan ekonomistler, yatırımcıların ilerleyen haftalarda benzer adımların dövizden dönüşümlü KKM'ye atılması halinde sistemden paralarını çekerek döviz tevdiat hesaplarına yönelebilme riskine dikkat çekerken, dolar kurunda da kısmi bir artışın mümkün olabileceğini belirtti.
