DAMLA BAYLAN / GÜNBOYU
24 Haziran 2018 seçimlerinden sonra dolar/TL paritesindeki sert atakların giderek vites yükseltmesi, Türkiye ekonomisini 2021 yılının son çeyreğinde içinden çıkılması güç bir 'kur krizi' ile karşı karşıya bırakmıştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), AKP güdümünde para politikaları üretmeye devam ederek yaşanan krize karşı hazırlıksız yakalanmış, son çare olarak Kur Korumalı Mevduat (KKM) adı verilen uygulama hayata geçirilmişti.
"KKM'DEN KURTULMAK KISA SÜREDE İMKANSIZ"
Böylelikle varlık sahipleri, normal şartlarda döviz tevdiat hesaplarında tutacakları birikimlerini KKM hesaplarına yönlendirerek hem kur artışlarına karşı koruma sağlıyor, hem de bankaların faiz ve prim imkanlarından istifade edebiliyordu.
Ekonomistlere göre dolar/TL paritesini düşürmeyi başarmış olmasına karşın sürdürülebilir olmayan KKM uygulaması, son günlerde yeni ekonomi yönetimini içinden çıkılmaz bir girdaba sürüklemiş durumda.
Haziran ayından itibaren seçim ekonomisi yürüten AKP hükümeti, ekonomideki yapısal pek çok sorunu seçimlerin ardına ötelerken, aylardır baskılanan kur son günlerde büyük bir patlama yaşayarak artış göstermeye devam ediyor. Seçim öncesi kur artışını engellemek için TCMB tarafından döviz işlemlerine yönelik çok sayıda kısıtlama kararının yanı sıra, KKM'deki büyümeyi artırarak geçici bir 'döviz durdurma' operasyonu yürütülürken, yatırımcıları KKM'ye çekmek için uygulamayı cazip hale getirecek bir dizi yeniliğe gidilmişti.
KKM'YE SON VERİLMESİ TL'NİN İDAM FERMANI OLABİLİR
Tüm bu değişikliklerin ardından DTH hesaplarında erime gözlenirken, KKM havuzunda bulunan toplam mevduat rekor üstüne rekor kırdı ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) paylaştığı verilere göre 26 Mayıs itibariyle 2 trilyon 498 milyon 727 bin liraya ulaştı.
Ekonomistler, yeni kabinede Hazine ve Maliye Bakanı olarak Mehmet Şimşek'in ekonominin dümenine geçmesiyle birlikte, rasyonel politikalara dönüş yaşanacağını belirtirken, KKM'nin sürdürülemez oluşuna ancak uygulamaya aniden son vermenin çok daha büyük sıkıntılara yol açabileceğine dikkat çekiyor.
Kur Korumalı Mevduat havuzunda biriken paranın büyüklüğü dikkate alındığında, böylesi bir kaynağın yeniden dövize yönelmesi, son günlerde baskılanan kurun serbest bırakılması nedeniyle yaşanan yükselişleri daha da ivmelendirebilir.
SEÇİMLERİN ARDINDAN TÜRK LİRASI YÜZDE 17 DEĞER KAYBETTİ
Seçimlerin ardından yüzde 17 değer kaybı yaşayan Türk lirası ve dolar kurunun 23.37, Euro/TL paritesinin ise 25.32 seviyelerini görmüş olması, kur krizini tetikleyecek yeni uygulamalardan kaçınılmasına neden olmakta.
Geçtiğimiz haftalarda TCMB tarafından alınan kararlar ile KKM uygulamasındaki yükümlülüklerin büyük bir bölümü bankaların sırtına yüklenirken, döviz temin etme konusunda sıkıntı yaşayan bankaları rahatlayacak adımların gelecek haftalarda gelmesi bekleniyor.
