Gelişmiş ülkelerde merkez bankalarının bağımsız politikalar yürütmesi bekleniyor olsa da, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son yıllarda AKP güdümünde ilerlettiği ekonomik hamleler ile Türkiye'deki enflasyonun üç haneli rakamlara ulaşmasında başrol oynadı.
Yürütülen yanlış politikalardan 28 Mayıs seçimlerinin ardından dönen yeni ekonomi yönetimi, geçmiş yıllarda ülke ekonomisine zarar verecek uygulamaları da tasfiye etmek için düğmeye bastı. Özellikle 21 Aralık 2021 tarihinde, yaşanan kur şokuna karşı son çare olarak hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasında biriken toplam paranın 3 trilyon 357 milyar 708 milyon liraya ulaşması, tasfiye sürecini kaçınılmaz hale getirirken, KKM hesaplarına Hazine'den ödenen miktar ise günden güne katlanarak artmaya devam ediyor.
Altın ve para piyasaları üzerine yaptığı yorumlar ile binlerce kişi tarafından ilgiyle takip edilen İslam Memiş, Merkez Bankası'nın son hamlelerinin ardından ilerleyen günlerde KKM hesaplarında parası bulunan vatandaşları nelerin beklediğini açıklarken, bu konuda atılması beklenen yeni adımları da gözler önüne serdi.
İşte Memiş'in açıklamalarından öne çıkanlar...
"Kur Korumalı Mevduat sistemi ortadan kalkmadı, yalnızca sistem bir değişikliğe gitti ve bu kararların ardından Hazine'nin üzerindeki yük yavaş yavaş bankalara dağıtılmış oldu. KKM sistemi bitti mi? diye bir algı var. Hayır bitmedi.
"KUR KORUMALI MEVDUAT UYGULAMASI BU TARİHTE KALDIRILACAK"
Vadesi dolanlar parayı çekebiliyor ya da mevduat hesaplarını yine faize koyabiliyor. Yalnızca burada dikkat edilmesi gereken husus, kendi bankasının faizi ile başka bankaların verdiğini mukayese edecek.
KKM İÇİN VERGİ UYGULAMASI GETİRİLEBİLİR
Peki KKM sistemi ne zaman bitecek? Benim kişisel tahminim 2024 yılının ikinci çeyreğinde Kur Korumalı Mevduat sistemi tamamen biter. Olumlu ya da olumsuz süreçleri olacaktır mutlaka. Mesela ne olabilir 2024 yılının ikinci çeyreğinde? Tekrar buradaki getiriyle alakalı stopaj getirilebilir.
Biliyorsunuz KKM hesapları bugüne kadar vergiden muaftı. Döviz Tevdiat Hesapları için alınan stopaj vergisinin, KKM'ye getirilmesi, hesapların önemli oranda cazibesini yitirmesine neden olabilir.
İkinci nokta ise şu; serbest piyasalar ve merkez bankasının belirlediği gösterge kur arasındaki makas aralığı açılabilir. Böyle bir senaryoda resmi kur ile serbest piyasa arasındaki fark nedeniyle dövizi yerine koymak için belirli bir maliyet ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu iki önemli gelişme, KKM hesaplarında varlıklarını bulunduran vatandaşlar için önlerine çıkabilecek tehlikeler bu şekilde.
YENİ BİR KUR ŞOKU YAŞANIR MI?
Peki ülke ekonomisi için ne gibi sorunlar yaratılabilir. Biliyorsunuz 125 milyar doları aşan bir mevduat ile karşı karşıyayız. Bu denli büyük bir rakamın yeniden döviz olarak hesaplara gitmesi, büyük bir kur şoku yaşanmasına, belki de dolar/TL paritesinin 2021 yılının son çeyreğinde yaşanan krizden daha sert bir sorunla karşı karşıya kalmasına yol açabilir.
Bu yüzden yapılacak operasyon, cerrah titizliğinde yürütülmek zorunda. Çünkü KKM'yi çekecek, devamlı hale getirecek bir ekonomi mevcut değil. Ancak bu uygulamaya son verirken, yatırımcıyı ürkütmemek ve paralarını kontrollü bir şekilde sistemden boşaltmak şart. Bankaların ileride sunacağı faiz avantajları ile birlikte Türk lirasına yönelik ilgiyi artırma çalışmaları hızlanacaktır.
Merkez Bankası'nın özellikle örtülü bir faiz artışına olanak sunması da gayet mümkün görünüyor.
