DOLARI PATLATACAK KARAR! DİKKAT YÜKSELİYOR
Bloomberg anketine katılan 52 ekonomistin medyan tahmini Eylül''de tüketici fiyatlarının yıllık yüzde 8,1 artması yönündeydi. Ağustos''ta ülkede tüketici fiyat endeksi yüzde 8,3’lük bir artış kaydetmişti. Aylık bazda enflasyon yüzde 0,4 olarak kaydedildi.
Çekirdek göstergelerde de rekor seviyeler kaydedildi. Enerji ve gıda hariç TÜFE Eylül''de bir önceki aya göre yüzde 0,6 arttı. Böylelikle 1982 yılından bu yana çekirdek enflasyon en yüksek seviyeye çıktı. Yıllık çekirdek enflasyon da yüzde 6,6 olarak kaydedildi. ABD TÜFE’de aylık yüzde 0,2 artış beklenirken enerji ve gıda dışı TÜFE’nin ise yüzde 6,5 ile Ağustos''taki yüzde 6,3’ten daha hızlı artması bekleniyordu.
FED BEKLENTİLERİ YÜKSELDİ
Verilerin açıklanmasının ardından Fed swapları Kasım''da 75 baz puanlık faiz artışının yüzde 100 ile fiyatlandığını gösterdi. Swaplar, piyasada faizin yüzde 4,85''le Mart''ta tepe yapmasının beklendiğini gösterdi. Bloomberg Economics ekonomistleri Tom Orlik, Anna Wong ve Andrew Husby veriden önce yaptıkları değerlendirmede beklenenden yüksek bir TÜFE verisinin Aralık''ta faiz artış boyutunun 50 baz puana düşmesini zorlaştıracağını belirtti. Ekonomistler veriden önce yayımladıkları değerlendirmede “OPEC+ kesinti kararı sonrası artan benzin fiyatları ve çekirdek enflasyonun hâlâ yüksek olması sebebiyle yılın geri kalanında iyi bir enflasyon haberi görmeyi öngörmüyoruz” dediler.
ÜFE''NİN BEKLENTİLERİN ÜZERİNDE GELMESİ TEDİRGİN ETMİŞTİ
Eylül ayında beklentinin üzerinde artan ABD üretici fiyatları da enflasyonun yerleşik hale gelmeye başladığını gösterdi. Verilere göre ÜFE aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 8,5 arttı. Bloomberg''in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 8,4 artış olmasıydı. Gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek ÜFE aylık yüzde 0,3 ile yüzde 0,2''lik tahminlerin üzerinde, yıllık yüzde 7,2 ile tahminlerin hafif altında arttı. Tedarik zincirindeki sıkıntılar genel olarak iyileşirken enerji, gıda ve hizmet sektöründe maliyetler arttı.
FED TUTANAKLARINDA ENFLASYONUN MALİYETİ VURGUSU
Veriler enflasyonun beklenenden daha uzun süre kalıcı hale geleceğine işaret ederken FED yetkililerinden gelen mesajlar enflasyonun maliyetinin de ele alındığını gösterdi. FED üyeleri faizlerin kısıtlayıcı seviyelere doğru artırılmaya devam edileceğinin mesajını verirken riskleri azaltmak için artış oranlarının doğru ayarlanması gerektiği görüşünde.
Faizin 75 baz puan artırıldığı 20-21 Eylül FED toplantısının tutanaklarında birçok üyenin küresel ekonomi ve finansal istikrar üzerindeki artan belirsizliği not ettiği görülürken üyeler faiz artış hızının ekonomik görünüme zarar verebilecek risklerin azaltması amacıyla ayarlanması gerektiğini düşünüyor. Tutanaklara göre birçok katılımcı, enflasyonu aşağı indirmek için gereğinden fazla adım atmanın maliyetinin küçük bir adım atmaya göre daha yüksek olduğunu düşünüyor.
FED YETKİLİLERİ AÇISINDAN ÖNCELİK ENFLASYONLA MÜCADELE
FED üyelerinden Başkan Yardımcısı Lael Brainard haricinde, mevcut sıkılaşmanın etkilerinin uzun süreye yayılabileceğini ve gelecekteki adımlarda küresel risklerin de dikkate alınması gerektiğini söyleyen üye olmamıştı. Ancak tutanaklarda “faiz hızının doğru ayarlanması” ifadesi ve küresel risklerin not edilmesi Brainard’ın FED içinde yalnız olmadığına işaret ediyor.
Yine de üyelerin son konuşmaları FED’in odağının şimdilik enflasyonla mücadele olduğunu ortaya koyuyor. Minneapolis FED Başkanı Neel Kashkari artan tüketici fiyatları düşünüldüğünde FED’in yeniden indirim döngüsüne girmesi için çıtanın çok yukarıda olduğunu belirtti. FED Üyesi Michelle Bowman da enflasyon düşene kadar büyük ölçekli faiz artışı seçeneğinin masada olacağını vurguladı.