Her 5 kişiden birinde görülüyor, ölümcül olabilir
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tahminine göre, 15 ila 49 yaş aralığındaki yaklaşık 846 milyon insan genital herpes (genital uçuk) enfeksiyonlarıyla yaşıyor ve bu da küresel olarak bu yaş grubunun 5'te 1'inden fazlasına denk geliyor.
Son zamanlarda yayınlanan yeni tahminlere göre, her saniye en az 1 kişinin, yılda 42 milyon insanın yeni bir genital herpes enfeksiyonuna yakalandığı ve küresel olarak yıllık 35 milyar dolarlık bir ekonomik yüke sahip olduğu tahmin ediliyor.
İngiltere'deki Bristol Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalık epidemiyoloğu olan kıdemli araştırmacı Katherine Looker liderliğindeki araştırma ekibi, "Herpes simpleks virüsü enfeksiyonları tüm küresel bölgelerde yaygın olarak görülmektedir ve psikososyal, cinsel ve üreme sağlığı, yenidoğan bulaşması ve HIV bulaşması üzerinde etkileri olan önemli bir genital ülser hastalığı yüküne yol açmaktadır" dedi.
Çalışma için araştırmacılar, Mart 2022'ye kadar herpesin yayılmasıyla ilgili yayınlanmış çalışmalardan verileri bir araya getirdi. Ekip daha sonra STI'nin ne kadar yaygınlaştığını tahmin etmek için matematiksel modelleme kullandı.
Veriler, 50 yaşın altındaki 26 milyon kişinin 2020'de herpes simpleks 2 ile yeni enfekte olduğunu ve enfeksiyonu halihazırda taşıyan tahmini 520 milyon kişiye katıldığını gösteriyor. Araştırmacılar, bunun o yaş grubundaki insanların %13'ünden fazlasının herpes simpleks 2 taşıdığı anlamına geldiğini söyledi.
Veriler ayrıca 50 yaşın altındaki tahmini 17 milyon kişinin 2020'de genital yoldan herpes simpleks 1 enfeksiyonu kaptığını ve halihazırda enfekte olan 376 milyon kişiye katıldığını gösterdi. Araştırmacılar, Herpes simpleks 1'in öncelikle çocuklukta ağız temasıyla yayıldığını, ancak giderek daha ileri yaşlarda cinsel temas yoluyla yayıldığını belirttiler.
ZENGİN ÜLKELERDE BİLE NEREDEYSE HİÇBİR PROGRAM BULUNMUYOR
Nadir de olsa, herpes anneleri tarafından yenidoğanlara geçebiliyor ve bu enfeksiyon genellikle ölümcül oluyor, diye belirttiler araştırmacılar. Çalışmada, herpesin bir kişinin HIV kapma riskini üç katına çıkardığı da eklendi. Buna rağmen, araştırmacılar, zengin ülkelerde bile herpes önleme ve kontrolü için neredeyse hiçbir programın bulunmadığını belirttiler.
Bunun nedeni muhtemelen herpesin yayılmasını kontrol edebilecek yeni tedavilerin ve aşıların eksikliğidir. Araştırmacılar, "Kondomlar ve antiviral tedavi dahil olmak üzere mevcut önleme [yöntemleri], enfeksiyon bulaşmasını kontrol etmek için yetersizdir ve en iyi ihtimalle, insidans oranlarını azaltmada mütevazı bir nüfus etkisine sahiptir." diye yazdı.
Ekip, bir dergi haber bülteninde, "Bulaşmayı kontrol etmek ve bu enfeksiyonların hastalıklarını ve ekonomik yüklerini azaltmak için stratejik bir yaklaşım olarak herpes simpleks virüsü profilaktik ve terapötik aşılarına ihtiyaç vardır" diye ekledi. Birçok kişi hiç semptom yaşamazken veya çok az semptom yaşarken, DSÖ 2020'de 200 milyondan fazla kişinin en az bir semptomatik atak geçirdiğini ortaya koyuyor. Bu ataklar genellikle ağrılı yaralar ve kabarcıklar içeriyor ve sık sık sağlık hizmeti ziyaretleri gerektiriyor.
Sexually Transmitted Infections'da yayınlanan bir çalışmada, "Herpes virüsünün olumsuz sağlık etkilerini azaltmak ve yayılmasını kontrol etmek için yeni tedavilere ve aşılara ihtiyaç duyuluyor." deniyor.
GENİTAL HERPES NEDİR?
Genital herpes, herpes simpleks virüsünün (HSV) neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur (CYBE). Genital organlarda, rektumda, kalçalarda ve uyluklarda ağrılı kabarcıklara ve yaralara neden olabilir. Diğer semptomlar şunlardır:
Ateş, vücut ağrıları veya şişmiş bezler
Alışılmadık vajinal akıntı
İdrar yaparken yanma
Adet dönemleri arasında kanama
Genital herpes, enfekte bir kişiyle vajinal, anal veya oral seks yoluyla yayılabilir. Hiçbir semptom olmasa bile bulaşabilir. Genital herpes için bir tedavi yoktur, ancak yardımcı olabilecek tedaviler vardır:
İlaçlar: Semptomları azaltmaya, iyileşmeyi hızlandırmaya ve sizi daha az bulaşıcı hale getirmeye yardımcı olabilir.
Genital herpesli bazı kişiler uzun süreler boyunca hiçbir semptom yaşamaz, ancak yine de virüsü yayabilir. Virüsün şiddeti zamanla değişir ve semptomlar zamanla hafifler.
NASIL ETKİLER?
DSÖ'de Küresel HIV, Hepatit ve Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Programları Direktörü Dr. Meg Doherty'ye göre, "Genital herpes enfeksiyonu olan çoğu kişi az semptom yaşarken, çok sayıda enfeksiyon olmasına rağmen genital herpes hala milyonlarca kişide ağrı ve sıkıntıya neden oluyor ve sağlık sistemlerini zaten aşırı yüklenmiş durumda."
Dr. Doherty, herpes bulaşmasını azaltmak için acilen ihtiyaç duyulduğunu ve ayrıca HIV bulaşmasını azaltmaya katkıda bulunacağını belirterek daha iyi önleme ve tedavi seçenekleri geliştirmenin önemini vurguladı.
DSÖ Tıbbi Direktörü Dr. Sami Gottlieb'e göre raporun görevlisi ve ortak yazarı, “Genital herpes etrafındaki damgalanma, küresel olarak milyonlarca insanı etkilemesine rağmen, bunun çok az tartışıldığı anlamına geliyor. Bu yaygın enfeksiyonu ele almak için yeterli şey yapılmadı.” dedi.
