ERDOĞAN MEDYASI SIZDIRDI: İŞTE HÜKÜMETİN SEÇİM ÖNCESİ DOLAR TUZAĞI
Yüksek enflasyonun yanı sıra başa çıkılamaz döviz kurlarıyla da mücadele eden ekonomi yönetiminde panik havası hakim. Faiz inadı nedeniyle TL''nin bu yılın başından bu yana yüzde 26 değer kaybettiği açıklanırken, hükümetin bir gecede doları düşürme planı duyanları şaşkınlığa uğrattı.
Paraanaliz''in ekonomi yazarı Turhan Bozkurt''tan aktardığına göre, geçen sene KKM ile bir gece doları 18 liradan 10 liraya çeken hükümet, bu kez bankaların yurt dışındaki dolarlarını Türkiye''ye getirerek aynı senaryoyu tekrarlamak niyetinde.
İşte dolar kuru hakkındaki flaş iddia:
Merkez Bankası (TCMB) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların ensesinde boza pişiriyor. Telefonlar susmak bilmiyor. Biri bitmeden diğeri başlıyor.
“Şuna kredi vermeyin”, “Kur korumalı mevduata geçiş hızını artırın” veya “Döviz satın” derken, sıra yurt dışında tutulan dövizlere geldi.
Merkez Bankası bankalara “Yurt dışı muhabir bankalarda yüksek döviz bakiyesi tuttuğunuzu biliyoruz. O dövizleri Türkiye’ye getirin” talimatı verdi.
EYLÜL AYINI İŞARET ETTİ
İki hafta evvel bir bankanın hazine müdürü bu sözleri aktardığında “Oraya kadar düştüler mi?” demekten kendimi alamamıştım. Ancak kaynağım kendinden son derece emin bir şekilde, “Hatta eylüle kadar süre verdiler. Kim ne kadar döviz getirmiş karnesini çıkaracaklarmış.” dedi.
BANKACILAR ŞAŞKIN: DÖVİZ TÜRKİYE’YE NASIL GETİRİLECEK?
İddiayı teyit etmek için görüştüğüm başka bir bankacı, “Evet, doğru. Herkes şaşkın.” ifadelerini kullandı.
Aynı bankacı yurt dışında müşterilere hızlı ve düşük maliyetli hizmet sunmak için muhabir bankalarda döviz tutulduğunu vurguladı ve ilave etti: “Döviz bakiyesini sıfırlayın, Türkiye’ye getirin demekle olmuyor ki!”
Şahap Kavcıoğlu, Naci Ağbal’ın yerine Merkez Bankası Başkanlığı koltuğuna geçtiği 20 Mart 2021 tarihinden itibaren ne vakit banka genel müdürleri ile bir araya gelse yurt dışındaki dövizleri masaya getirmişti.
Banka genel müdürleri her seferinde kendilerini gülmemek için zor tutsa da hiçbiri “Bu fiilen mümkün değil.” demedi, diyemedi.
Bazı bankaların genel müdürleri zılgıt yememek için her adımı Ankara’ya danışıyor. Şube müdürü, hatta güvenlik görevlisi için bile Ankara’dan şifahi onay alan banka genel müdürleri var.
YURT DIŞINDA İŞLEMLER AKSAYABİLİR
Bankaların yurt dışında şube açmaları mevzuat ve zaman açısından maliyetli olduğu için bunun yerine o ülkelerdeki bir banka ile işbirliği mukavelesi imzalanıyor. Belli bir komisyon mukabilinde para transferinden akreditife kadar bütün işlemleri muhabir banka vasıtasıyla yapmak daha az maliyetli oluyor.
Böylece Türkiye’de faaliyet gösteren bir banka özellikle dış ticaretle iştigal eden ya da farklı ülkelerde yatırımı olan müşterilerine yurt dışında şubesi olmadan da hizmet sunabiliyor.
Söz konusu mekanizmanın işlemesi için muhabir banka nezdinde döviz tutmaktan başka çare yok. Sadece dolar, euro ya da sterlin olarak bakmamak lazım. Muhabir bankanın bulunduğu ülkenin para biriminden de satın alınması gerekiyor.
Merkez Bankası resmî olarak ilan etmese de 20-25 milyar dolar civarında bir dövizin muhabir bankalarda tutulduğunu tahmin ediyor. Bu paranın en az yüzde 20’sinin eylül ayına kadar Türkiye’ye getirilmesi isteniyor.
Yazılı olmayan ve “aklıma esti yapın” tarzı kararlar bankacılık gibi en hassas bir sektöre zarar verebilir.
LİBYA İDDİASI
Erdoğan''a yakınlığı ile bilinen Haber 7''nin Anadolu Ajansı''na dayandırdığı haberinde yer alan dolar iddiası ''yok artık'' dedirtti.
İddiaya göre Türkiye''ye yatırım yapmak isteyen Libyalı yatırımcılar hedeflerini Türkiye''ye çevirdi.
İşte Erdoğan''a yakın medyada yer alan o iddia:
ADD International Group Üst Yöneticisi Ghaleb Gheblawi, 30 milyar dolardan fazla sermayeyi temsil eden 100''ün üzerinde Libyalı üst düzey iş insanının İstanbul''a geleceğini bildirdi. Forumda, karşılıklı iş birliği imkanları değerlendirilecek ve yeni dönemdeki fırsatlar ele alınacak.
Libya''nın önde gelen kamu ve özel inşaat firmaları ile belediye başkanları, mimarlar ve mühendisler 3-4 Ekim''de Türk özel sektörü ile buluşacak.
ICF Fair açıklamasına göre, Libyalı ADD International Group iş birliğiyle 3-4 Ekim''de İstanbul''da düzenlenecek "Urbanexpo Forum", iki ülkenin müteahhitlik şirketlerini bir araya getirecek.
İki ülke arasında altyapı ve üstyapı konularında iş birliği sağlanması, Türk müteahhitlerin Libya''daki projelerden daha fazla pay alması ve bu ülkeye ihracatın artması gibi amaçlarla düzenlenen etkinliğe, Libya''dan bakan düzeyinde katılımlar bekleniyor.
Libya''nın önde gelen sivil toplum örgütlerinden, ticaret ve sanayi odalarından, belediyelerinden, mimar ve mühendis odalarından ve özel sektörde faaliyet gösteren "dev" şirketlerden katılımın olacağı forumda, karşılıklı iş birliği imkanları değerlendirilecek ve yeni dönemdeki fırsatlar ele alınacak.
Etkinliğin açılışında Libyalı bakanların yanı sıra Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Libya Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil de bir konuşma gerçekleştirecek.
30 MİLYAR DOLAR BÜYÜKLÜĞE SAHİPLER
Açıklamada görüşlerine yer verilen ADD International Group Üst Yöneticisi (CEO) Ghaleb Gheblawi, 30 milyar dolardan fazla sermayeyi temsil eden 100''ün üzerinde Libyalı üst düzey iş insanının İstanbul''a geleceğini bildirdi.
Gheblawi, "Türkiye''nin ihracatına büyük katkı sağlayacağını öngördüğümüz bu büyük organizasyonla ilk kez en az altyapı işleri kadar üstyapı işleri de önceliklendirildi. Türk konut sektöründe oluşmuş know how''ın ihracı açısından da bu organizasyon çok önemli fırsatlar barındırıyor." ifadelerini kullandı.
Etkinliğin iki ülke arasındaki iş birliklerinin gerçekleştirilmesi, iş anlaşmalarının kesintiye uğramadan devam etmesi ve Libya''nın sürdürülebilir kalkınma politikasını yeniden elde etmesi açısından son derece önemli olduğunu vurgulayan Gheblawi, şunları kaydetti:
"Türk iş insanlarının gittikleri her yeri ihya eden ve kazan-kazan anlayışına sahip bir iş kültürleri vardır. Libya topraklarında da bu durum söz konusu. Buradaki ihtiyacı ve imkanları görmezden gelemeyiz. İş dünyası olarak karşılıklı stratejik ve doğru adımlar atıldığı takdirde Libya''nın çok daha fazla gelişeceğine ve ilerleyeceğine inancımız tamdır. Organizasyonumuz, Libya ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin daha da gelişmesine ve dostluğun pekişmesine katkı sunacak. B2B görüşmelerle Libya coğrafyasının ihtiyacı olan yatırımların hayata geçmesini ümit ediyoruz."
