EV BULMAK DA SORUN, BARINMAK DA!
Yaşanan ekonomik kriz ve tırmanan enflasyon ev kiralarının da yukarılara tırmanmasına sebep oldu. Yabancı vatandaşların da, Türkiye pasaportunu almak için, ‘vatandaşlığa uygun ev’ almasıyla birlikte konut fiyatları ve kiraları üstesinden gelinemeyecek bir hal aldı. Bu durumu fırsat bilen ev sahipleri ‘ara zam’ kisvesiyle kiracılarından, TÜFE oranından daha fazla kira talep ediyor, dirsek gösteren kiracılarına sözleşme tarihinden önce evi boşaltın dayatmasında bulunuyor.
Duvar’dan Meral Candan’ın haberine göre, ev kiraları son zamanlarda en çok konuşulan konular arasında. Sebebi de son bir yıl içinde ev kiralarında yaşanan yüzde 100’ü aşan artış. Kira artışlarında başı yüzde 122 ile Antalya çekiyor. Bunu, yüzde 112,3 ile İstanbul, yüzde 106,7 ile Ankara, yüzde 98,2 ile Mersin ve yüzde 88,1 ile Kocaeli takip ediyor.
‘UYGUN FİYATLI EV YOK’
Özel bir üniversitede araştırma görevlisi olarak çalışan Cansu Saka, Şişli’de yaşıyor. Geçtiğimiz haziran ayında taşındığı evin kira sözleşmesinde zam oranı TÜFE olarak belirlenmiş. Ancak daha bir yıl dolmadan ailevi sebeplerini gerekçe gösteren ev sahibi tarafından evden çıkarılmak istediğini anlatıyor:
“Ekim ayında ev sahibim beni arayıp evden çıkmamı istedi. Neden diye sorduğumda ailevi sebepler olduğunu belirtti. Evi 2 bin 800 liraya kiraladım. Mart ayında ‘ev bulun, çıkın’ dedi. Ancak bu süreçte ev kiraları çok arttı. Ev bulmak da zorlaştı. Ev bulamayacağımı söyledim. Ev sahibime vazgeçtiğimizi söylemedim. O, ev bulup çıkacağız sanıyor. Ancak uygun fiyatlı ev yok”
KİRAN BENZİN MASRAFIMI KARŞILAMIYOR
Tülay Karakaş, Beşiktaş ilçesinde yaşıyor. Ev sahibinin fahiş zam artışını kabul etmiyor. Bu nedenle ekim ayında iki senedir oturduğu evinden çıkacak. Karakaş, ev sahibinin bir yıl dolmadan “ara zam” teklif ettiğini bir yıl dolduğunda zamlı kira üzerinden tekrar zam yapmak istediğini belirtiyor. Karakaş’ın ev sahibinin teklif ettiği zam oranı yaklaşık yüzde 100olduğunu ve bu teklifi kabul etmediğini belirterek:
“İki yıl önce 2 bin liraya kiraladım. Daha sonra 2 bin 200 sonra da 2 bin 600 oldu. Yıl bitmeden kirayı 5 bine çıkarmak istedi. Ekim ayında sözleşme vakti geldiğinde de 5 bin üzerinden yeni sözleşme yapmak istiyormuş. Tabii ki çok ciddi bir oran, kabul etmedim. Ekim’de çıkacağımı söyledim. O güne kadar kirayı da şu an neyse o şekilde yatıracağım.”
Ev sahibinin zam bahanesi hakkında ise Zekeriyaköy’de oturuyorum, işim Osmanbey’de. Aylık benzim masrafım 4 bin lira zaten. Kiran, benzim masrafımı karşılamıyor ” dedi.
‘İHTAR ÇEKEBİLİRSİNİZ’
Kiracıların sahip olduğu haklarla ilgili bilgi vermeden önce mahkemelerde kira ve kiracı arasındaki davalarda ciddi artış olduğunu vurgulayan Avukat Berkay Akkuş:
“En temel gerekçelerden biri kiranın yatırılmaması. Ev sahibi bir kira dönemi içinde iki kere kiranın ödenmemesi halinde ihtar çekerek, sözleşme bitimine bir ay kala kiracının evden çıkmasını talep edebilir. Ev sahipleri kendileri ya da akrabalarının oturacağı gerekçesini sunarak da evden çıkılmasını isteyebiliyor. Buradaki önemli nokta ev sahibinin kiraya verdiği evi dışında barınacağı bir yeri olmaması ya da o evde barınmaya mecbur olması… Kira sözleşmesi bitimine bir ay kala ihtar çekerek bu gerekçeyle evin boşaltılmasını isteyebilir. ''Almanya’da kızım, oğlum geliyor'' da geçerli oluyor ama mahkemeler, evde oturacağı belirtilen kişinin de başka barınma seçeneği olup olmamasına bakıyor.”
Ev sahiplerinin “ara zam” adı altındaki zam talepleriyle karşılaşan kiracıların haklarıyla da ilgili “Ev sahibine ihtar çekerek yaptığının sözleşmeye aykırı olduğunu iletebilir ve kirasını rutininde ödemeye devam edebilirsiniz. Ancak zammı kabul eden kişi daha sonradan geriye dönük dava açamaz. Çünkü sözleşme yenilenmiş oluyor” açıklamasını yaptı.
