TBMM'ye sunulan 18 maddelik torba kanun teklifinde bireysel emeklilik sistemine (BES) ilişkin önemli düzenlemeler yer aldı. Teklifteki düzenlemelerin başında ise daha önce açıklanan devlet katkısının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkartılması geliyor. Buna göre BES'e her ay 1000 lira yatırana devlet de her ay 250 lira katkı sağlayacak. Ancak yasadaki en önemli değişiklik BES'ten avans çekme hakkı getirilmesi olacak. Mevcut uygulamada BES'ten emekli olabilmek için en az on yıl prim ödemek ve 56 yaşını doldurmak gerekiyor. Emekli olmadan erken ayrılanlara devlet katkısı ya hiç ödenmiyor ya da eksik ödeniyor.
NE KADAR ÇEKİLEBİLECEK
Teklif yasalaştığında, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (SEDDK) belirleyeceği hallerde ve koşullarda sistemden ayrılmadan devlet katkısı hesabındaki tutarlar hariç birikim tutarının yüzde 50'sine kadar kısmen ödeme yapılabilecek. Örneğin BES hesabında ödediği anapara ve nema tutarı 100 bin lira olan bir katılımcı, bu paranın 50 bin liraya kadar kısmını avans olarak alabilecek. Ayrıca vatandaşa devlet katkısı hesabından da avans olarak çektiği tutarın yüzde 25'i oranında, yani 12 bin 500 lira tutarında ödeme yapılacak.
HANGİ DURUMDA ALINACAK
BES'ten ayrılmadan avans çekme hakkı konut alımı, evlilik, eğitim, iş kurma, bedelli askerlik gibi özellik arz eden ihtiyaçlar için tanınacak. Avans alan BES katılımcıları, belirli bir süre için sistemden ayrılamayacaklar. Bu düzenlemenin özellikle otomatik BES olarak adlandırılan otomatik katılım sistemine gönüllü girişleri artırması bekleniyor. Düzenleme hayata geçtiğinde BES katılımcıları, yatırdıkları anapara ve nemasının yarısına kadar kısmını avans olarak çekebilecek. Böylece sistemden çıkmalarına gerek kalmadan ihtiyaçlarını karşılayabilecekler. Uygulamanın ayrıntıları SEDDK'nın çıkartacağı yönetmeliklerle netleşecek.
DEVLET KATKISI SONRAKİ YILA DEVREDEBİLECEK
Bireysel emeklilik sistemine yatırılan paranın en fazla yıllık asgari ücret tutarına karşılık kısmına devlet katkısı sağlanıyor. Örneğin 2022 yılında BES'e toplam 100 bin lira yatırmış olan bir kişiye 60 bin liralık kısım için 18 bin lira devlet katkısı verilecek. Atmış bin lirayı aşan 40 bin liralık tutar için ise ertesi yıl devlet katkısı sağlanacak.
OTOMATİK BES'E 45 YAŞ ÜSTÜ DE GİREBİLECEK
Otomatik katılım sistemi (OKS) kapsamın da, mevcut uygulamada bir işyerinde çalışmaya başlayan 45 yaşından küçük kişiler, otomatik BES'e kaydediliyor ve brüt ücretinin yüzde 3'ü oranında prim kesilerek sigorta şirketine yatırılıyor. 45 yaşından büyük kişiler otomatik BES'ten yararlanamıyor. Ancak kanun teklifi yasalaştığında 45 yaşından büyük çalışanlar talep etmeleri halinde otomatik BES'e dahil olabilecek.
HEDEF 500 MİLYARI YAKALAMAK
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) 2022 sonunda 500 milyar TL fon büyüklüğü hedefleniyor. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Atilla Benli, "Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı devlet katkısının yüzde 30'a yükseltilmesinin anne babaları, çocukları için tasarruf etmeye daha da özendireceğini düşünüyoruz. Bu kapsamda, 2022'de 1 milyon çocuğun sisteme girmesi en büyük hedeflerimizden birisi" dedi. Benli ayrıca "Türkiye'de sigortasızlık açısından en yüksek orana sahip araç grubunu motosikletler oluşturuyor. Yaklaşık 4 milyon motosikletin yüzde 65'inin trafik sigortası bulunmamaktadır" açıklamasını yaptı.
