EYT ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Resmi Gazete''de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Böylece emekli olmak isteyenler için başvuru süreci de başladı.
Buna göre, emekli olmak isteyenler e-Devlet üzerinden ya da sosyal güvenlik merkezlerine başvuru yapabilecek. Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 ve öncesi olanlar, EYT düzenlemesi ile emeklilik hakkı kazanabilecek. İlk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emekli olmasını sağlayacak düzenlemenin çıkmasının ardından başvuru yapılmasıyla birlikte maaş hakkı da kazanılmış olacak. EYT emeklilik başvuruları il ve ilçelerdeki sosyal güvenlik merkezlerinde yapılabilecek. Ayrıca postayla iadeli taahhütlü belge göndererek de başvuru yapılabilecek. E-Devlet’ten EYT için emeklilik başvurusu yapmak isteyenler için ise süreç şu şekilde ilerleyecek:
“E-Devlet üzerinden başvuru yapmak isteyenler turkiye.gov.tr adresi üzerinden sisteme giriş yaparak, arama kısmına aylık-emekli-gelir kelimelerinden herhangi biri yazılarak ekrana gelen ‘Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi’ bağlantısına tıklayacak. Ardından sayfada çıkan yeni başvuru sekmesine giriş yapılarak tahsis talep türü olarak ise ‘yaşlılık aylığını’ seçilecek. SSK kapsamında aylık talep edeceklerin ‘4A’, Bağkur kapsamına girenlerin ise ‘4B’ seçeneğini işaretlemesinden sonra ‘başvur’ butonuna tıklanacak. T.C. Kimlik Numarası ve ad-soyad bilgileri ekrana otomatik olarak geldikten sonra maaş ödemesinin yapılacağı banka seçilerek, açıklama kısmına bankanın talep edilen şubesi yazılacak. ‘Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Banka Sandığı veya yurtdışından aylık alınması durumunda, “Aylık alıyor mu?” Kutucuğunda yer alan “Evet” ya da “Hayır” seçeneklerinden herhangi birinin işaretlenmesi gerekecek. İleri butonu ile bir sonraki sayfaya geçiş yapılarak “Başvur” kutucuğu tıklandığında, başvuru Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilecek.”
EYT düzenlemesindeki ana başlıklar ise şöyle:
- 8 Eylül 1999 ve öncesinde işe girenler düzenlemeden yararlanacak.
- EYT''de herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak.
- Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını taşıyanlar aylık alabilecek.
- Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 30 gün içerisinde tekrar işe başlayan çalışanlar için yüzde 5 destek primi verilecek.
- Kadroya alınan işçiler ile işçi statüsüne geçirilenlerin aylık almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin feshini zorunlu tutan düzenleme yürürlükten kalkacak.
- EYT''lilerin kıdem tazminatına ilişkin Kredi Garanti Fonu''ndan destek verilecek.
- Toplamda 5 milyon çalışanı etkileyen düzenlemeye göre 2023 yılında 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecek.
- Emeklilik başvuruları e-Devlet üzerinden veya SGK''ya yapılabilecek.
- 5 bin 500 liranın altında maaş olmayacak.
SGK''DAN EYT''DE EMEKLİLİK BAŞVURUSU İÇİN AÇIKLAMA
Açıklamada, yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarını yerine getiren sigortalılara aylık bağlanabilmesi için işverenleri tarafından işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi sonrası, SGK''ye "Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi" ile başvurmasının yeterli olacağının altı çizilerek şu ifadelere yer verildi:
"Buna rağmen, işverenler tarafından işten ayrılış bildirgesi verilmeden önce ''emekli olur'' yazısı temin edilmek üzere sigortalıların Kurumumuza yönlendirildiği tespit edilmiş olup sigortalıların emekli olabilmeleri için Kurumumuzdan bu yazının temin edilmesine gerek bulunmamaktadır."
EYT''DE PRİM BORCU OLANLAR EMEKLİ OLAMAYACAK
HaberTürk''ten Ahmet Kıvanç''ın aktardığı habere göre, "Sosyal Güvenlik Kurumu’nun emekli aylığı bağlayabilmesi için talepte bulunan kişinin kendi sigortalılığından dolayı prim borcunun bulunmaması gerekir. Bu kural sadece prim borcu olan BAĞ-KUR’lular için değil, sizin gibi SSK’daki çalışma süresi tek başına emekli olmaya yeterli olup BAĞ-KUR prim borcu olanlar için de geçerlidir. Bu nedenle, SSK’daki prim günleriniz emekli olmak için yeterli olsa bile BAĞ-KUR prim borcunuzu ödemeden emekli olamazsınız" ifadelerine yer verildi.
EYT''DE MAAŞ HESABI NASIL YAPILIYOR?
Emekli maaşları, sigortalının çalışma yaşamı süresince SGK''ya bildirilen prime esas kazançlarının güncel tutarıyla belirleniyor. Bu kazançlar, yıllık TÜFE artışının tamamı ve yıllık büyümenin yüzde 30''u esas alınarak güncelleniyor.
EYT kapsamında emekli olacak vatandaşlar, SGK''nın emekli maaşı hesaplama uygulamasında şu anda gördükleri maaş tutarının üstüne yüzde 1,68 zam alacak. Mevcut görüntülenen maaşlar, yüzde 1,68 zamlı hesaplanan tutar üzerinden bağlanacak. EYT yasasından ayrı olarak emeklilik dilekçesini 1 Ocak''tan sonra verenlerin maaşında da bu oranda artış olacak.
