EMEKLİ OLMAK İSTEYENLER DİKKAT: 8 EYLÜL 1999 TARİHİ KRİTİK
Seçimlere az bir süre kalmasıyla yeniden gündeme gelen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) sorununda her gün yeni bir detay ortaya çıkıyor.
Bakan Bilgin, EYT konusuyla ilgili tarih vererek, “En uygun formül devreye sokulacak. Çalışmayı sene sonunda ya da Ocak başında Meclis''e sunmayı planlıyoruz” dedi. Çeşitli formüller konuşulurken 3600 prim günü ile emeklilik formülü ön plana çıktı.
EMEKLİLİK YAŞLARI KADINLARA 50 ERKEKLER 55
Yaşı bekleyen ancak tam emeklilik için primi eksik olanlar bu formülle emekli olabilecek. Prim eksik ise 3600 günü tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılacak. 3600 gün yani 10 yıllık primi olanlar kadınsa 50, erkekse 55 yaşını da doldurmuşsa emeklilik yolu açılacak.
BORÇLANMA İLE TAMAMLANABİLİR
Takvim Gazetesi''nde yer alan habere göre, prim günü eksik olanlar borçlanma yoluyla 3600''e ulaşabiliyor.
Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor.
Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazandırıyor.
Erkeklerde ise askerlik süreleri için borçlanma imkanı bulunuyor.
Borçlanma için günlük en az 69.02 lira ödeniyor.
Borçlanma yapanların, 1 ay için en az 2 bin 70, 18 aylık 37 bin 272, 2 yıllık 49 bin 697 lira vermesi gerekiyor.
Tüm süreleri borçlanmak şart değil, ihtiyaç kadar süreye de borçlanma.
1- EYT SORUNU NASIL ORTAYA ÇIKTI VE DAHA ÖNCE EMEKLİLİK ŞARTLARI NASILDI?
1999 yılında yürürlükte olan 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa 4447 sayılı Kanunla eklenen geçici 81inci maddenin (B) bendi ile 8 Eylül 1999dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değiştirildi. Bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısının yanında, yaş koşulu da aranmaya başlandı. Değişiklikten önce, emekliliğe hak kazanabilmek için sigortalılık süresi ve prim gün sayısındaki koşulların karşılanması yetiyordu. Değişiklik öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün koşulunu yerine getirenler emekli olabiliyordu.
2- 1999''DAKİ DEĞİŞİKLİK EMEKLİLİK KOŞULLARINI NASIL ETKİLEDİ?
1 Temmuz 1994''te ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan 1 Ocak 1972 doğumlu erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükteki 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre 25 yıl sigortalılık süresini ve 5000 prim gününü tamamladığında emekli olabiliyordu. Yani bu işçi 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019''da 5000 prim günü varsa yaş koşulu aranmadığı için 47 yaşında emekli olabilecekti.
1999''daki değişikliğin ardından aynı işçi, çalışmaya ilk defa 1 Temmuz 1994''te başladığı için 25 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 gün prim ödeme koşulunu yerine getirdiğinde emekli olabilme hakkı kazanabilir duruma geldi. Yani kanun değişikliği ile bu işçinin emekliliği 8 yıl ötelendiği gibi 750 gün de fazladan prim ödemesi istendi.
