Çemişgezek, genellikle buğday ve arpa üretimiyle tanınan bir bölge olsa da, son yıllarda yapılan çalışmalarla dut yetiştiriciliği de yaygınlaşmaya başladı. Verimli topraklara sahip olan ilçenin Ulukale ve Bozağaç köylerinde, 225 üretici geçimlerini yaklaşık 1500 dekar alana dikili dutlardan sağladı.
İlkbaharda ağaçlarının bakımını yapan köylüler, yaz aylarında olgunlaşan dutları toplamak için yoğun bir çaba sarf ediyor. Hasat öncesinde dutların altına fileler seren üreticiler, gerekli işlemlerden sonra meyvelerin dalından düşmesini bekliyor. Birkaç gün içinde bahçelere geri dönen köylüler, üfleme makineleri yardımıyla filelerin üzerindeki dutları yığın haline getiriyorlar.
Bu zorlu mesainin ardından kovalara doldurulan dutlar, evlerin bahçelerine veya çatılarına serilerek güneşte kurutulur. Kadınların emeğiyle eleklerden geçirilen dutlar, toz, toprak ve dal parçalarından temizlenir. Coğrafi işaretli "Ulukale Dutu" ise köye gelen tüccarlara satılıyor.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü personelleri, belirli dönemlerde dut üreticileriyle bir araya gelerek sorunları ve talepleri dinler ve bu konularda çalışmalar yapar. Üreticilere çeşitli konularda eğitim veren ekipler, dut veriminin arttırılması ve tüketiciye kaliteli ürün sunulması için büyük bir görev üstleniyor.
Kentte hayata geçirilen "Ulukale Dutu Organik Alanları Filelerle Genişliyor Projesi" kapsamında bu sezon 136 üreticiye 81 bin 600 metrekare hasat filesi dağıtıldı.
Ulukale ve Bozağaç Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Necmettin Duman, Çemişgezek'te köylülerin her geçen yıl dut üretimine daha fazla yöneldiğini belirtti. Binlerce yıllık dut ağaçlarının bulunduğu bölgede, Ulukale dutunun endemik olduğunu, çünkü başka yerlerde aynı aroma ve rengi vermediğini söyledi. Yıllık rekoltenin hava şartlarının uygun olduğu durumlarda yaklaşık 500 ton civarında seyrettiğini ve bu anlamda dutun köylüler için ciddi bir gelir kaynağı olduğunu ifade etti.
Üreticilerden Asım Koçoğlu, yaklaşık 20 yıldır Ulukale köyünde dut yetiştiriciliği yaparak geçimini sağladığını belirtti. Dut sezonunun mayıs ayında başlayıp temmuza kadar devam ettiğini anlatan Koçoğlu, dutları topladıktan sonra güneşte kurutup eleklerden geçirdiklerini ve satışa hazırladıklarını ifade etti. Ulukale dutunun genellikle çerezlik olarak ya da pekmez ve orcik yapımında kullanıldığını ve dut pekmezinin insan sağlığına çok faydalı olduğunu vurguladı.
Üretici Mine Şeker ise dut yetiştiriciliğini 7 yaşında ailesinin desteğiyle öğrendiğini belirtti. Dutların olgunlaşmasıyla hasada başladıklarını anlatan Şeker, dutları topladıktan sonra güneşte kurutup eleyerek tüccarlara sattıklarını söyledi.
