Sosyal medyada geçirilen zaman, platformlarının çeşitlenmesi ile farklı gereksinimlerin sosyal medya üzerinden yürütülmeye başlanması, sosyal medyanın günlük hayatın çok temel bir unsuru haline gelmesine yol açtığını, Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi, Ceza Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Hasan Sınar dile getirdi. Sosyal medyanın hayatı kolaylaştıran yanı kadar tehlikeli taraflarının da düşünülmesi gerektiğini söyleyen Sınar, Sosyolog Nilüfer Narlı örneğini hatırlattı. Hasan Sınar, bu tip suiistimallerden korunmak için 5 temel önleme dikkat çekti.
KAPIMIZI KİTLEYELİM
Doç. Dr. Hasan Sınar, dolandırıcılıkta asıl olanın mağduru zayıf noktasından yakalamak olduğunu dile getirerek, başına gelen bir olayı örnek gösterdi. Sosyal medya üzerinden ulaşan kişinin avukat gibi davranıp, değerli ‘meslektaşım’ şeklinde hitap ettiğini dile getiren Sınar, “Benimle ilgili birçok detaya hâkimdi. Onun için de ilk etapta, bir meslektaşınızın sizinle ilgili bir suiistimali önlemek için yardımcı olmaya çalıştığını düşünüyorsunuz.” Böyle bir durumda ilk yapılması gereken kapımızı iyi kilitlemek. Hakikaten bir kez tıklama yaptıktan sonra başınıza gelebilecekler fevkalade üzücü. Olası durumlarda hukuk yolları mevcut olmakla birlikte bir kere korunmak, bin tedaviden evladır” dedi.
‘BİLGİLERİN DOĞRULUĞUNDAN EMİN OLUN’
Doç. Dr. Hasan Sınar, milyonlarca insanın kullandığı sosyal medya ortamında sahte hesaplarla kendini gerçek bir kişi gibi gösteren ve doğrudan iletişim kurabilen hesaplara ‘dikkat edin’ uyarısında bulundu. Sosyal medya üzerinden gelen bilgilerin gerçekliğinin de mutlaka çok iyi kontrol edilmesi gerektiğine işaret eden Hasan Sınar, “Gördüğünüz her uyarının üzerine balıklama atlamayın. Dolandırıcılar ile kolaylıkla muhatap olabiliriz. Bize gönderilen herhangi bir doğrudan mesajın sahibinin takip edilmesi ve izlenmesi ve güvenliğinden emin olduktan sonra iletişime geçilmesi gerekiyor. Eğer en ufak bir soru işareti yaşıyorsanız derhal engelleyin ve size ulaşım imkânını ortadan kaldırın” tavsiyesinde bulundu.
‘UZUN SÜRE SAKLAMAYIN, SIK SIK SİLİN’
Dolandırıcıların yöntemlerini her geçen gün geliştirdiğini vurgulayan Hasan Sınar, hesapların ele geçirilmesinin en sık rastlanan durum olduğunu dile getirdi. Sınar, “Yakınlarınızla yaptığınız özel yazışmaları uzun süre saklamayın, bunları takip ederek, çok rahatlıkla, aranızdaki özel hitap şekillerine kadar taklit edebiliyor, size istediklerini yaptırabiliyorlar. Yani mesajları silmek, fazla mesaj bırakmamak da iyi bir korunma yöntemi olabilir. Kendilerini polis, savcı veya hâkim gibi tanıtarak insanları dolandıranların, hedef aldıkları kişiyle ilgili özel bilgileri elde ettiklerini ve sonra buna dayalı olarak olayı kurguladıklarını görüyoruz” dedi.
Sınar, yakın tarihte ceza hukuku profesörü bir hocanın başına gelen olayın, dolandırıcıların nasıl detaylı çalıştıklarına dair örnek olduğunu işaret etti. Sınar, “Arayan kişi kendisini hocanın eski bir öğrencisi olan Sarıyer Cumhuriyet Başsavcısı olarak tanıtıyor. Cumhuriyet Başsavcısı ismiyle onun konuşmasını taklit ediyor ve Hocamızı inandırıyor. Çünkü gerçekten Hocanın böyle bir öğrencisi var. Bu durumlarla karşılaşmamak için sosyal medya hesaplarınızdaki mesajların, iletişim verilerinin sık sık temizlenmesi gerekir” dedi.
‘KİŞİSEL VERİLERİNİZİ PAYLAŞMAYIN’
Dolandırıcıların, insanları en zayıf noktalarından yakalayabilmek için daha sofistike yöntemler kullandıklarına dikkat çeken Hasan Sınar, “İki şey kullanıyorlar. Birincisi korkuyu kullanıyorlar. Bir terör örgütüyle ilişkilendirme iddiası hepimiz için korku vericidir. Bu konuda kolluk güçleriyle iş birliği yapmaya yönlendiren bir davranış motivasyon olarak kullanılıyor. İkincisi ise içimizdeki o aç gözlülüğü kullanıyorlar. İngilizlerin “bedava öğle yemeği olmaz” diye güzel bir sözü vardır. Eğer birileri durduk yere size faturalarınızın indirileceğini, içinde hediye ya da para gibi bir gelir elde edeceğinizi söyleyerek, kişisel verilerinizi isterse asla inanmayın. Bu hayatta, kimse kimseye böyle bir şey vermez. Özellikle telefonda hiç kimseye kişisel bilgilerinizi teslim etmeyin” açıklamasında bulundu.
‘KAMPANYALARIN DOĞRULUĞU SORGULANMALI’
Dijital yayın yapan, telekomünikasyon ya da internet sağlayıcısı firmaların kampanyalarına özellikle dikkat edilmesi uyarısında bulunan Hasan Sınar, vatandaşların mutlaka böyle bir hizmetin olup olmadığını denetlemesi gerektiğine değindi. Sınar, “Böyle bir kampanya olduğuna dair telefon aldığınızda hemen harekete geçmeyin, hangi firma ise önce onlarla iletişime geçip, böyle bir kampanyalarının olup olmadığını sorun. Eğer bunu yaparsanız olası bir dolandırıcılık vakası ortaya çıkmış olur. Gerçekten bir kampanya varsa bunu orijinal firmadan öğrenmiş olur, gönül rahatlığıyla buna dâhil olup olmamaya karar verebilirsiniz” ifadelerini kullandı.
‘EN BÜYÜK NEDEN SORGULAMAMAK’
Sorgulamanın önemli bir alışkanlık olması gerektiğini ifade eden Sınar, “Sizden kişisel verilerinizi isteyen, kapıya kadar gelip bir paket teslim eden, kişisel verilerinizi isteyen kargo görevlisinin gerçekten o kargo şirketinin görevlisi olduğundan emin olun. Neye imza attığınızı sorgulayın. İnstagram''dan veya Twitter’den gelen mesajları iyi denetleyin. Herhangi bir sosyal medya platformunda sizden herhangi bir kişisel bilgi talep ediliyorsa örneğin Twitter Takip Merkezi olarak görünüyorsa, önce orijinal marka ile karşılaştırın, yazılışını kontrol edin. Küçük harf oyunlarıyla algı şaşırtması yapılabiliyor. Bizatihi Google üzerinden teyidinin alınmasını öneriyoruz. Eğer kişisel verilerimizin fevkalade önemli olduğunu ve verileri suiistimal etmek suretiyle kendine haksız menfaat sağlamak isteyen dolandırıcıların ortalıkta cirit attığını kabul edersek, her daim teyakkuz halinde, sorgulamak suretiyle hareket edersek, bu çabaları çok büyük ölçüde bertaraf edebiliriz” uyarılarında bulundu.
