Vitamin ve minerallerle antioksidan besin ögeleri açısından oldukça zengin olan karpuz, bu özelliği sayesinde sağlık açısından vücuda pek çok fayda sağlar. Bu faydaları elde etmek için karpuz tek başına etkili olmasa da sağlıklı ve dengeli bir beslenme planına karpuzun eklenmesi ile birlikte tüm bu olumlu etkilerden yararlanmak mümkündür.
- Dehidratasyonu (sıvı kaybını) önler
Uluslararası bir araştırma, karpuzun yüzde 92 oranında sudan oluştuğunu ve bunun hem vücut ısısın hem de kan basıncının azaltılmasında etkili olduğunu ortaya koymuştur. Dehidratasyonu önlemek için günde en az 2 litre su tüketilmelidir. Diüretik etki göstererek vücuttan su atılımı sağlayan çay ve kahve gibi içecekler bu miktara dahil edilmemelidir. Su tüketimine ek olarak karpuz gibi yüksek su içeren bir besinin tüketimi de dehidratasyonun önlenmesi açısından önemlidir.
Su oranı çok yüksek olan karpuzun diüretik özelliği bulunur. Yani, sık sık idrara çıkılmasına neden olabilir. Bu nedenle karpuz, ödem problemi yaşayanlar için yaz aylarında iyi bir besindir.
- Cilt sağlığını destekler
Karpuzdaki A ve C vitaminleri sağlıklı cildi destekler. C vitamini, cildin esnek ve saçların güçlü olmasını ağlayan bir protein olan kolajen üretimini artırır. A vitamini ise cilt hücrelerinin oluşmasına ve onarılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda sıcak yaz aylarında vücudunuzu nemlendirmeye de destek olur.
- Kansere karşı korur
Özellikle karpuzun kırmızı renkli iç kısmının likopen içeriği yüksektir. Çok güçlü bir antioksidan olan likopen, hücrelerin korunmasında ve toksinlerin atılmasına yardımcıdır. Bunun yanında antioksidanların hasar veren zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirerek diyabet, kalp hastalıkları ve kansere karşı koruyucu etkileri vardır. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kan basıncını düzenler
Karpuzda bulunan potasyum ve magnezyum miktarı, kan basıncını yani tansiyonu düşürür. Potasyum ‘vazodilatatör’ olarak kabul edilir yani kan damarları ve arterler üzerindeki gerginliği serbest bırakıp, böylece kan akışını uyarır. Kardiyovasküler sistem üzerindeki stresi azaltır. Karpuzda bulunan karotenoidler, arter duvarlarının ve damarlarının sertleşmesini de önleyerek kan basıncı, kan pıhtıları, felç, kalp krizi ve damar tıkanıklığı risklerini azaltmaya yardımcı olur. Yapılan araştırmalara göre beslenme şekli kalp sağlığı üzerinde oldukça etkilidir. Karpuz içeriğinde vücuttaki nitrik oksit seviyelerini artırabilen bir amino asit olan sitrülin bulunur. Nitrik oksit, kan damarlarınızın genişlemesine yardımcı olur ve bu da kan basıncını düşürür. Bu sayede kalp sağlığını korumaya yardımcıdır.
Gebelikte karpuz tüketmenin faydaları nelerdir?
Hamilelik süresince tüketilebilecek ve aynı zamanda tüketilmemesi gereken pek çok meyve mevcuttur. Karpuz ise güvenli seçenekler arasında yer almaktadır.
Karpuz, vücudu hasara ve hastalığa karşı korumaya yardımcı olan iki antioksidan lutein ve likopen açısından zengindir. Bazı araştırmalara göre bu antioksidanlar, gebelikte komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Karpuz mideyi ve yemek borusunu çok rahatlatır. Hamile kadınlar asitlik ve mide ekşimesi gibi çeşitli sindirim problemlerinden muzdariptir. Karpuz, bu sorunları hafifletmeye yardımcı olan ve anında rahatlama sağlayan soğutma özelliklerine sahiptir.
Karpuz, gaza neden olduğu bilinen bir şeker türü olan sorbitol içerir. Bu sebze ve meyvelerde bulunan besin lifi, sindirilmeden bağırsaklara geçtiği için gaz üretimini artırır. Gaz yapan bu meyve ve sebzeleri daha az tüketmek veya yerine gaz yapmayan meyveleri tercih etmek gaz oluşumunu önemli oranda azaltacaktır.
Karpuzun zengin su içeriği, hamile kadınların artan sıvı gereksinimlerinin daha iyi karşılanmasına yardımcı olabilir. Bu durum da kabızlık, hemoroid ve gebelik komplikasyonları riskini azaltabilir. Bununla birlikte karpuz karbonhidrat bakımından orta derecede zengindir ve lif oranı düşüktür. Kan şekeri seviyesinin hızlı yükselmesine neden olabilir. Bu nedenle gebelik diyabeti olan hamile kadınların yeterli porsiyonlarda tüketmesi önerilmektedir.
Karpuz, hamile bir kadının diyetine çeşitlilik sağlamakla birlikte yukarıda belirtilen faydalarının şu anda bilimsel bir desteği bulunmamaktadır.
Kimler karpuz tüketmemeli?
Yüksek potasyum içermesi nedeniyle böbrek hastaları karpuz tüketmeden önce mutlaka doktoruna danışmalı. Ayrıca;
İnsülin direnci, hipoglisemi, diyabet hastası olan kişiler de karpuz tüketirken porsiyon kontrolüne çok dikkat etmeliler. 2 dilimi (280 gr) aşmamaları gerekir. Özellikle diyabet hastaları karpuzu peynir ile tüketirse kan şekeri dengesini sağlamış olur.
