Kısmi emeklilik seçeneği, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) nedeniyle primi yetmeyenler için bir alternatif sunuyor. Merkez Bankası'nın tahminine göre temmuz-aralık döneminde enflasyonun yüzde 35.25 olması durumunda, şu anda 7,500 TL olan en düşük emekli aylığı 10,143 TL'ye yükselecek. Bu durumda kısmi emekli olanlar da bu tutarda aylık alacaklar.
EYT'Lİ OLAMAYANLARİ İÇİN SEÇENEK SUNULUYOR
Önümüzdeki günlerde emeklilik yaşının özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilmesi ve esnafın emekliliği için gerekli prim gün sayısının düşürülmesi gibi yeni adımların devreye gireceği belirtiliyor.
EYT kapsamında olan ve primi yetersiz olan kişiler, İş Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre kısmi emeklilik hakkından yararlanabilirler. Kısmi emeklilik şartları şu şekildedir:
15 yıl sigortalılık süresi: Kişinin en az 15 yıl sigortalılık süresini tamamlamış olması gerekmektedir.
3600 prim günü: Kişinin en az 3600 prim gününü tamamlamış olması gerekmektedir.
Yaş şartı: Kısmi emeklilikte yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını buluyor.
Aylık tutarı: Kısmi emeklilik aylık tutarı, sigorta başlangıcının 2000 yılından önce veya sonra olmasına göre değişmektedir.
Bu şartları sağlayan kişiler, kısmi emeklilik hakkından yararlanarak emekli olabilirler.
KISMİ EMEKLİLİĞE HAK KAZANMA KOŞULLARI
Kısmi emeklilik, primlerini tamamlayamamış ancak belirli bir yaşa gelmiş olan sigortalılara emeklilik hakkı tanınan bir sistemdir. Yaş şartı, sigortalının işe başlama tarihine, çalışılan statüye ve cinsiyetine göre değişebilir.
Kısmi emeklilik, belirli bir yaşa ulaşan sigortalıların prim günü şartını karşılayamadıkları durumda emeklilik hakkı tanır. Bu durumun yaş ve prim günü şartları, işe başlama tarihine, çalıştıkları statüye ve cinsiyete bağlı olarak değişebilir.
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar: Bu gruptaki sigortalılar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldurduklarında 50-60 yaş arasında değişen bir yaş şartını yerine getirdiklerinde emekli olabilirler. Bu tarihten önce sigortalı olanlara daha erken emeklilik hakkı tanınmıştır.
8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olan SSK'lılar: Bu dönemde sigortalı olanlar, 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günü doldurduklarında kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli aylığı alabilirler.
Mayıs 2008'den sonra sigortalı olanlar: Bu gruptaki sigortalılar için daha yüksek bir prim günü şartı bulunur. Sigortalılar, primlerini 1 Ocak 2036 tarihine kadar toplam 5400 güne tamamladıklarında 63 yaşında emekli aylığı almaya hak kazanabilirler.
Bu şartlar, kısmi emeklilik hakkından yararlanmak için yerine getirilmesi gereken temel koşullardır. Sigorta başlangıç tarihi, çalışılan statü ve cinsiyet gibi faktörler bu şartları etkileyebilir. Bu nedenle her sigortalının kendi durumunu incelemesi ve uzman bir emeklilik danışmanından yardım alması önemlidir.
7500 LİRA AYLIK
İşsizlik Sigortası Kanunu'na göre 8 Eylül 1981'den önce işe başlayan kadınlarla 8 Eylül 1976'dan önce işe başlayan erkekler için 15 yıl sigorta süresi ve 3600 prim günü tamamlanarak emeklilik hakkı tanınmaktadır. Bu kişiler, belirtilen şartları sağladıklarında emekli olabilirler.
Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre, 23 Mayıs 2002 tarihinde 15 yıl sigortalılık süresini dolduran kadınlar 50 yaşını, erkekler ise 55 yaşını doldurduklarında ve 3600 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları primi ödediklerinde istedikleri zaman emekli olabilirler.
Kısmi emeklilik olarak adlandırılan bu haktan yararlanan kişiler, normal emeklilik şartlarına göre elde edecekleri aylıktan yüzde 25-30 daha düşük bir aylık alırlar. Ancak, en düşük emekli aylığı 7500 lira olarak belirlendiği için bu tutarda bir gelir elde ederler. Bu nedenle kısmi emeklilik, primini tamamlayamayan sigortalılar için önemli bir seçenek olabilir. Ayrıca, emekli aylıklarının hesaplanmasında sigorta başlangıç tarihine ve prim ödeme gün sayısına göre değişiklikler olabilir, bu nedenle bireysel duruma göre detaylı bir hesaplama yapmak önemlidir.
KOLAY ŞARTLA AYLIK İMKÂNI
Malullük durumu, çalışmaya başladığı tarihten önce olanlar, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar, çalışma gücü kaybı olanlar, yer altı maden işyerlerinde çalışanlar, erken yaşlandığı tespit edilenler ve özel olarak korunmakta olan bazı sigortalılara daha kolay şartlarda emekli olabilmelerine imkân tanır.
