Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini yüzde 45'e yükselttiğinden beri kredilerde bir yavaşlama yaşanıyor, ancak kredi kartı harcamalarında artış devam ediyor. Kredi kartı akdi faiz oranı %3,66 seviyesinde uygulanırken gecikme faizi %3,96 düzeyinde bulunuyor.
Nakit çekim ve KMH borçlarında ise akdi faiz %4,42, gecikme faizi ise %4,72 olarak belirlenmiş durumda. Yüksek faiz oranlarına rağmen, vatandaşların harcamalarındaki artış dikkat çekiyor. Son bir yılda kredi kartı borçları 2,5 kat artarak 1,2 trilyon liraya ulaşırken, kredi kartlarına yönelik düzenlemelerin geleceğine dair beklentiler de artmaya başladı.
Ekonomi yönetimi, tüketim talebini kontrol altına almak için enflasyonu artıran bazı düzenlemelerin hayata geçirilebileceğini uzun süredir belirtiyor. Özellikle ocak ayında Para Politikası Kurulu (PPK) raporunda ve yılın ilk enflasyon toplantısında, bazı düzenlemelere yönelik işaretler verildi.
KREDİ KARTLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER GÜNDEMDE
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Enflasyon Raporu 2024 Bilgilendirme Toplantısı'nda yaptığı açıklamalarda, kredi kartlarına ilişkin düzenlemelerin gündemlerinde olduğunu belirtti. Karahan, kredi kartı harcamalarında Aralık ayında bir artış yaşandığını ve bunun geçici olup olmadığının henüz net olmadığını söyledi.
Asgari ücret artışının beklendiğini ve bu nedenle bazı harcamaların öne çekilmiş olabileceğini dile getiren Karahan, bağımsız olarak kredi kartlarında düzenleme yapılması gerektiğini vurguladı. Konuyla ilgili birkaç fikirlerinin olduğunu ve çalışmaların devam ettiğini belirten Karahan, belirli bir aşamaya geldiklerinde kamuoyuyla paylaşacaklarını ifade etti.
MEHMET ŞİMŞEK SİNYALLERİ VERMİŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise daha önce kredi kartlarına yönelik düzenleme sinyali vermişti. Şimşek, kredi kartları, bireysel kredi, taşıt kredisi ve ikinci konut kredisinde sadece faiz artışıyla değil, aynı zamanda bankalar aracılığıyla kredi verme isteğini azaltarak kredi büyümesini düşürmeyi amaçladıklarını belirtmişti. Şimşek, "Başkasının parasıyla, krediyle, kartla zenginlik olmaz" şeklinde ifadeler kullanmıştı.
BAZILARI HAYATA GEÇİRİLDİ
Bazı uygulamalar hayata geçirildi ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından çeşitli düzenlemeler yapıldı. BDDK, 31 Temmuz 2023 tarihinde aldığı kararla havayolları, seyahat acenteleri ve yurtdışı konaklama harcamalarında taksitlendirme seçeneğini kaldırmıştı. Ayrıca, beyaz eşya alımlarında en fazla 9 ay, elektronik eşya alımlarında 4 ay, bilgisayar ürünlerinde en fazla 12 ay ve tablet alımlarında 6 ay taksit uygulanmasına imkan tanımıştı.
Ekonomist Kerim Rota, kredi kartlarına yönelik muhtemel düzenlemelerle ilgili önemli tarihleri işaret ederek kamuoyunu bilgilendirdi.
EKONOMİST KERİM ROTA, TARİH VERDİ
Rota, Cumhuriyet Gazetesi'nden Remzi Akkök'e beklentilerini aktardı. Merkez Bankası ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından kredi kartı harcamalarına dair bazı kısıtlamalara ilişkin sinyaller verildiğine dikkat çeken Kerim Rota, "Tahminime göre, 31 Mart Yerel Seçimleri'nden sonra nisan ayında bazı önlemler hayata geçirilebilir. Kredi kartı harcamalarında çeşitli düzenlemeler olabilir. Özellikle faizsiz taksitlendirme seçeneklerine kısıtlamalar getirilebilir. Örneğin, 500 liralık bir tişörtü tek seferde almak yerine, beş taksitte 100 lira ödemek cazip gelebiliyor. Bu, tüketimi artırabilir. Bu nedenle tekstil ürünlerinde faizsiz olarak sunulan 6 taksit gibi seçenekler sınırlandırılabilir" şeklinde konuştu.
"EN ETKİLİ YÖNTEM OLACAKTIR"
Rota, kredi kartı düzenlemeleri için en etkili yöntemi şu şekilde açıkladı:
"Asgari ödeme tutarının yükseltilmesi, kredi kartı düzenlemelerinde en etkili yöntemlerden biri olacaktır. Çünkü, düşük limitli kartlara sahip birçok kişi, harcamalarını aydan aya minimum tutarlarda ödeyerek devam ettiriyor ve bu durum ciddi bir faiz yüküne neden oluyor."
"BU DÜZENLEME OLDUKÇA KESKİN OLACAKTIR"
Kredi kartlarına limit azaltılmasıyla ilgili bir düzenleme olup olmayacağına yönelik soruya ise "Bankaların cömertçe limit vermesi engellenebilir, ancak limit azaltma düzenlemesi oldukça keskin olacaktır" yanıtını verdi.
