Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 28 Mayıs seçimlerinin ardından para politikalarında keskin bir dönüş yaparken, yeni ekonomik döneme yeni isimlerle girildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nda Mehmet Şimşek göreve getirilirken, TCMB Başkanlığına ise Hafize Gaye Erkan atandı.
İki ismin liderliğinde yapılan çalışmalarda öne çıkan başlık, 2021 yılında hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının Türkiye ekonomisine verdiği zararlar olurken, KKM'yi tasfiye etmek için iki kurum arasında yapılan ortak çalışmalar ile yeni bir yol haritası belirlendi.
DOLARDAN ÇIKIŞLARIN HIZLANMASI BEKLENİYOR
Bu doğrultuda atılan adımların en önemli ayağını, bankaların bireysel kullanıcıya sunacağı mevduat faizleri oluşturmakta. Türkiye'de TÜİK verilerine göre yıl sonunda enflasyon oranının yüzde 70 sınırına dayanması beklenirken, bu kadar yüksek enflasyon karşısında bankaların geçmiş aylarda verdiği mevduat faizleri yatırımcı için cazip gelmemekteydi.
KKM'de bulunan toplam paranın 3 trilyon 303 milyar 175 milyon lira gibi büyük bir meblağ oluşunu dikkate alan Bakan Şimşek ve Hafize Gaye Erkan, tasfiyenin aşamalı olarak gerçekleşmesini ve bu süreçte TCMB'nin döviz rezervlerini geliştirmesini hedeflerken, uygulamadan çıkacak yatırımcılara ise TL mevduatın yolunu göstermek için bir dizi yeniliğe gidildi.
Mevduat enflasyon karşısında düşük faizli Türk lirasına yatırımcıları ikna etmenin bir yolunun olmadığının farkına varan TCMB, bir yandan PPK kararları ile politika faizini yüzde 30'a yükseltirken, bir yandan da bankalara arka kapıdan "mevduat faizlerini yukarı çıkarın" mesajını verdi.
Ekonomi yönetiminin şu aşamadaki en büyük hedefi, KKM sisteminden çıkacak paranın yeniden döviz tevdiat hesaplarına gitmesini engellemek. İstenmeyen bu durumun yaşanması halinde, havuzda bulunan paranın 120 milyar gibi büyük bir rakam olması nedeniyle Türkiye'de yeni bir döviz krizi yaşanabilir.
MEVDUAT FAİZLERİ 22 YILIN ZİRVESİNDE
Bu nedenle TCMB, bir yandan yavaş bir tasfiyeyi planlarken, bir yandan da Türk lirasını cazip hale getirmenin yeni yollarını aramakta. Bankalara verilen talimatlar eksiksiz şekilde yerine getirilirken, TL mevduat hedeflerini yakalayamayan bankalar için çok büyük cezaların kesilmesi masada.
Resmi Gazete kararları ve bankalara yollanan talimatlar aracılığıyla KKM hesaplarına yönelik uygulamalarda gün aşırı kısıtlamalara giden Merkez Bankası'nın isteği doğrultusunda bankaların ortalama TL mevduat faizi ise yüzde 45.2 seviyesine gelmiş durumda.
Birçok özel banka, Ekim ayının ilk haftası itibarıyla bireysel müşterilere yüzde 45 ile 50 arasında mevduat faizi imkanı sunarken, söz konusu oran 2002 yılında görülen faizlerden sonra en yüksek seviye olarak 22 yılın rekorunu kırdı.
Özellikle dövizden dönüşümlü KKM hesapları için çok daha cazip fırsatlar sunan bankalar, bu tür müşterileri için yıllık yüzde 55'e varan faiz imkanları sunmakta. Yaşanan son gelişmeler ve mevduat faizlerinin rekor seviyede yükselmesinin ardından dünyaca ünlü finans kuruluşu Goldman Sachs, "Türk Lirası yeniden oyuna döndü" manşeti ile uluslararası yatırımcılara ilerleyen günlerde TL'ye olan ilginin artacağını duyururken, Merkez Bankası'nın Türk lirasına yönelimi hızlandırmak için yeni teşvik adımları atmaya hazırlandığı iddia edilmekte.
YÜZDE 55 FAİZ VEREN BANKALAR BİLE VAR...
Yüzde 45.2, bankaların kullanıcılara sunduğu ortalama faiz oranını yansıtıyor olsa da, KKM'den çıkışları hızlandırmak isteyen birçok özel banka, dövizden dönüşümlü KKM hesapları için yüzde 55'e varan mevduat faizleri sunuyor.
