28 Mayıs sonrası Şahap Kavcıoğlu'dan görevi devralarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığına atanan Hafize Gaye Erkan, önceki yönetimin AKP güdümünde sürdürdüğü hatalı para politikaları nedeniyle ortaya çıkan sefaletin ve enflasyonun etkilerini azaltabilmek için gün aşırı yeni adımlar atmaya devam ediyor.
Hazine'ye milyarlarca dolar yük getiren KKM sisteminden kurtulmak isteyen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, sistemi bypass edebilmek için bir yandan döviz rezervini artırmaya çalışırken, bir yandan da KKM'den çıkışları hızlandıracak uygumaları hayata geçiriyor.
AKP, AYNI HATAYI 54 YIL SONRA GÖZ GÖRE GÖRE YAPTI
1967 yılında hayata geçirilen Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM), sonraki yıllarda Türkiye ekonomisinde çok büyük bir tahribata yol açarken, söz konusu uygulamaya son veren dönemin Başbakanı Turgut Özal, 1984-1989 yılları arasında yaşanan enflasyonun yarısının DÇM hesaplarına ödenen kur farkından kaynaklandığını belirterek, gelecek yıllarda görev alacak siyasetçilere kesinlikle benzer bir uygulamaya başvurmamaları konusunda tavsiyelerde bulunmuştu.
DÇM kaynaklı ekonomik zararların etkisi onlarca yıl sürmüş olmasına karşın, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) hatalı para politikaları nedeniyle yaşanan ani kur artışını bastırmak için 21 Aralık 2021'de birçok açıdan DÇM ile benzerlik barındıran Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması hayata geçirildi.
Ekonomistlerin tüm uyarılarına karşın, dolar/TL paritesini bir süre daha frenleyebilmek adına ''yeni bir icat'' ve ''mükemmel buluş'' olarak sunulan KKM, şu anda Türkiye ekonomisinin bir numaralı problemi haline gelmiş durumda. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan 22 Eylül tarihli rapora göre KKM hesaplarındaki toplam mevduat 3 trilyon 304 milyar 429 milyon lira seviyesine ulaştı.
BANKALARA 'ÖRTÜLÜ' FAİZ TALİMATI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her ne kadar yeni ekonomi yönetimine faiz artırım konusunda toleranslı davranma sözü verse de, TCMB'nin faiz artırımlarında eli tam anlamıyla özgür bırakılmış değil. TÜİK verilerine göre ülkede yıl sonu görülmesi beklenen enflasyon yüzde 70 sınırına yaklaşırken, TCMB'nin ilk 4 toplantıda yaptığı artırımlar ile politika faizleri yalnızca yüzde 30'a çekilebildi.
Bir başka deyişle Merkez Bankası, faiz artırım konusunda enflasyonu geriden kovalamaya mahkum bırakılırken, yüksek enflasyonla mücadele edebilmek için yan yollara sapmak kaçınılmaz hale gelmekte.
Politika faizlerini doğrudan yüzde 50'nin üzerine çekemeyen TCMB, aldığı kararlar ile bankalara örtülü olarak 'mevduat faizlerini yükseltin' talimatı veriyor. 25 Eylül tarihinde alınan ve TL dönüşümlü KKM hesaplarına uygulanan faiz oranında alt sınırı kaldıran tebliğ sonrası ekonomistler, bu hamlenin 'mevduat faizlerini artırın' talimatı olarak yorumlanacağını belirtirken, Ekim ayının ilk haftası itibarıyla bankaların faiz oranlarında 22 yılın rekoru kırıldı.
22 YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİNE ÇIKTI
KKM'de biriken 125 milyar dolara yakın paranın, tasfiye sürecinde yeniden döviz tevdiat hesaplarına yönelmesini istemeyen TCMB, hem yeni bir kur krizinin önüne geçmek hem de bu paranın önemli bir kısmını TL mevduata aktarmak için düğmeye bastı.
Birçok özel banka, Ekim ayının ilk haftası itibarıyla bireysel müşterilere yüzde 45 ile 50 arasında mevduat faizi imkanı sunarken, söz konusu oran 2002 yılında görülen faizlerden sonra en yüksek seviye olarak 22 yılın rekorunu kırdı.
Özellikle dövizden dönüşümlü KKM hesapları için çok daha cazip fırsatlar sunan bankalar, bu tür müşterileri için yıllık yüzde 55'e varan faiz imkanları sunmakta. Yaşanan son gelişmeler ve mevduat faizlerinin rekor seviyede yükselmesinin ardından dünyaca ünlü finans kuruluşu Goldman Sachs, "Türk Lirası yeniden oyuna döndü" manşeti ile uluslararası yatırımcılara ilerleyen günlerde TL'ye olan ilginin artacağını duyururken, Merkez Bankası'nın Türk lirasına yönelimi hızlandırmak için yeni teşvik adımları atmaya hazırlandığı iddia edilmekte.
HANGİ BANKA NE KADAR MEVDUAT FAİZİ VERİYOR?
Şu an için müşteri profili daha kısıtlı olan bankalar yüzde 45 seviyelerinin üzerinde mevduat faizi sunarken, milyonlarca müşteriye sahip özel bankalar arasında oranlar şu şekilde değişiyor:
AKBANK VADELİ MEVDUAT
Vade Sonu Net Bakiye: 413.326 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 40,00
Net Kazanç: 13.326 TL
ODEABANK YENİ VADELİ MEVDUAT
Vade Sonu Net Bakiye: 413.326 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 40,00
Net Kazanç: 13.326 TL
DENİZBANK E-MEVDUAT
Vade Sonu Net Bakiye: 413.659 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 41,00
Net Kazanç: 13.659 TL
CEPTETEB MARİFETLİ HESAP
Vade Sonu Net Bakiye: 411.660 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 35,00
Net Kazanç: 11.660 TL
FİBABANKA KİRAZ HESAP
Vade Sonu Net Bakiye: 411.327 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 34,00
Net Kazanç: 11.327 TL
GARANTİ BBVA E-VADELİ MEVDUAT HESABI
Vade Sonu Net Bakiye: 410.328 TL
Yıllık Faiz Oranı: % 31,00
Net Kazanç: 10.328 TL
