Mart ayının başında korona virüsü salgını nedeniyle petrol talebi yaklaşık üçte bir azalmıştı. Ancak ilerleyen haftalarda petrol üretimi aynı seviyede devam ederek stoklar doldurulmuştu. Geçen günlerde açıklanan petrol üreten ülkelerin üretimde kesintiye gitmesi bile stoklardaki milyonlarca varillik petrolü eritmek için yeterince hızlı ve büyük değildi.
İhtiyaç fazlası petrol stoklara gidiyor. ABD’nin stok yaptığı Cushing şehrinde stoklar yüzde 70 civarında dolu. İşlemciler iki hafta içinde stokların tamamen dolmasını bekliyor.
Bu doluluğu gören işlemciler bugün sona erecek olan Batı Teksas tipi petrolün vadeli kontratlarını satışa başladı. Petrol vadeli işlemlerinde vade sonunda işlemcilerin her bir kontrat başına 1000 varil petrol alması gerekiyor ve bu petrol ABD’nin Cushing kentine teslim ediliyor.
Ancak Cushing’de de yer kalmayınca tacirlerin ya ihtiyaç duymadıkları petrolü kendilerinin depolaması ya da bu kontratlardan çıkması zorunluluğu ortaya çıkıyor.
Herkesin çıkışa hücum etmesi çok az kişinin petrolde kalmayı tercih ettiğini gösterdi ve cuma günü 18 dolardan işlem gören petrol dün eksi 40 dolara kadar düştü.
Pompaya yansır mı?
ABD’de petrol fiyarları hakkında bilgilendirme hizmeti sağlayan Oil Price Information Services’in analisti Tom Kloza yayınladığı açıklamada, Cushing şehrindeki vadeli kontratlarda fiyatların çakılmasının pompa fiyatına yansımayabileceğini söyledi.
Kloza şu ifadeleri kullandı: “Benzin, motorin ve uçak yakıtı fiyatlarında mayıs ayında da indirimler görmeye devam edeceğiz. Ancak kimse bundan bedava benzin dağıtılacağı ya da ham petrolde bu daha önce görülmemiş inanılmaz düşüşün benzin fiyatlarına bire bir yansıyacağı sonucunu çıkarmasın.”
Petrol fiyatlarındaki mevcut düşüşün ortalama bir ABD’li ailenin bütçesinde aylık 150 ila 170 dolar yer açması bekleniyor. Bunun Türkiye’deki fiyatlara yansımasıysa doların Türk Lirası karşısındaki yükselişine bağlı.
