İstanbul''da, Ukrayna tahılının dünya pazarına güvenli sevki için toplanan tarihi zirve ile kritik anlaşma imzalandı. Törende, Cumhurbaşkanı Erdoğan önemli mesajlar verdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise konuşmasında Türkiye''nin çabaları için teşekkürlerini sundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın konuşması:
Sayın Genel Sekreter, saygıdeğer Bakanlar, heyet üyeleri, sizleri saygıyla selamlıyorum. Medeniyetlerin ve kıtaların buluşma noktası İstanbul''a hoş geldiniz. Müzakere sürecinde önemli dönüm noktası teşkil eden toplantının ardından bir aradayız. Ukrayna ve Rusya makamları ile, BM temsilcileri ile yoğun mesai yürüttük.
Mevkidaşlarımızla bu süreçte devamlı temas halinde olduk. Her iki ülkenin endişe ve beklentileri için kapsamlı istişareler gerçekleştirdik. Bakanlarım yoğun çaba sarf ettiler. Taslak planına katkılar takdire şayandır. Bu vesile ile Sayın Putin ve Zelenski''ye liderlikleri dolayısıyla teşekkür ediyorum. Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiği ile Karadeniz''den yeni bir nefes borusu açmış olacağız. Tüm süreçlerde mutabakat tesis edildi. İcra ve denetim, İstanbul''da kurulacak müşterek koordinasyon merkezinde gerçekleştirilecektir.
Başından beri bu savaşın kazananı olmayacağını ifade ediyoruz. Yaklaşık 5 aydır aralıksız devam eden çatışmalar ve bunun küresel etkileri, ne yazık ki bu öngörümüzü doğruluyor. Silahların susması uzadıkça, ekonomik maliyetlerin yanı sıra insani kayıplar da artıyor. Savaş, tüm insanlığı olumsuz etkiliyor ancak bu gidişatın mukadder olmadığına da inanıyoruz. Çatışmaların bir an önce sona ermesini arzu ediyoruz.
Bugün İstanbul''da atmakta olduğumuz müşterek adımın barış için yeni dönüm noktası olmasını canı gönülden diliyorum. Savaş, nihayetinde müzakere masasında sonlanacaktır. Medeniyet anlayışımızın bize yüklediği sorumluluğun bilinciyle hareket etmeyi sürdüreceğiz. Komşuluk hukukumuzun gereğini yerine getirmeye devam edeceğiz. Hepinize gayretleriniz sebebiyle teşekkür ediyorum. Anlaşmanın hayırlara vesile olmasını diliyorum.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres''in konuşması:
Umut ışığı var, bir olasılık ışığı var. Dünyanın buna her zamandan daha fazla ihtiyacı var. Buna vesile olan herkese teşekkür ederim. Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her aşamada sizin ısrarlı yaklaşımınız sayesinde oldu, çok teşekkür ederim. Nisan ayında Sayın Erdoğan''ın kabulünden sonra Sayın Zelenski ve Putin''le görüşecek çözümler bulmaya çalıştık. Burada taahhüt bugün daha da önemli. Bu girişim tam olarak uygulanmalı, dünyanın buna ihtiyacı var. Türkiye''nin kritik bir rolü var. BM de taahhüdünün arkasındadır. Sizler bunun yerine getirilmesi için çok yardımcı oluyorsunuz. Bugün, Karadeniz geçişinin ilerlemesinin takip için buradayız.
TARİHİ GÜNDEN NOTLAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres''in hazır bulunduğu ''Tahıl Sevkiyatı Anlaşması İmza Töreni'' imza töreni için Rus heyet, Moskova''dan İstanbul Havalimanı''na geldi. Heyette Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da yer alıyor. Rus yetkililer, saat 14.00 sıralarında havalimanından ayrıldı.
Ukrayna limanlarında bekleyen tahıl ve gıda maddelerinin sevkine ilişkin, Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM askeri heyetleri arasında 13 Temmuz''da İstanbul''da teknik toplantı gerçekleşmişti. Taraflar bu kez imza töreni için İstanbul''da bir araya geldi. Konuya ilişkin dün Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı''ndan yapılan açıklamada ''Tahıl Sevkiyatı Anlaşması'' imza töreninin bugün saat 16.30''da Dolmabahçe Ofisi''nde gerçekleştirileceği açıklanmıştı.
UKRAYNA CEPHESİNDEN AÇIKLAMA
Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Mihail Podolyak, "Bugün İstanbul''da Rusya ile anlaşma imzalamayacağız. Türkiye ve BM ile anlaşma imzalayacağız ve onlara karşı yükümlülükler üstleneceğiz. Rusya da paralel şekilde BM ve Türkiye ile anlaşma imzalayacak. Rus gemileri sevkiyat refakat etmeyecek ve Rus temsilciler limanlarımızda bulunmayacak. Provokasyon durumunda derhal askeri müdahalede bulunulacak. Sevkiyatın tüm denetimi ihtiyaç halinde ortak gruplar tarafından yapılacak" demişti. (DHA)
