Toplam tutar milyar doları aşıyor
Türkiye, fiziki dolar alım-satımını neredeyse durma noktasına getiren sahte dolar kriziyle çalkalanıyor. 'Sahte dolarlar' döviz büroları ve bankalardaki makineler tarafından gerçeğinden ayırt edilemiyor. Son edinilen bilgiler ışığında ise olayın ilk düşünülenden çok daha kapsamlı ve organize olabileceği iddiası konuşuluyor.
Habertürk'ten Çetiner Çetin'e bilgi veren kaynaklara göre sahte dolarların Türkiye'ye ilk olarak Suriye sınırından sokulduğu ve toplam tutarın da milyar doları aşabileceği tahmin ediliyor. Sahte dolarla döviz bürolarından ilk işlemlerin Antalya, İzmir, Antep ve İstanbul gibi daha turistik bölgelerde yapıldığı düşünülüyor. Olayın ilk patlak verdiği şehrin ise Antep olduğu iddia ediliyor; Antep'in Suriye ve Irak ile ticaret hareketliliği açısından en yoğun il olduğuna dikkat çekiliyor.
'KRİPTO PARA ALMAYA ÇALIŞTILAR' İDDİASI
Söz konusu sahte dolarların kullanıldığı ilk büyük vakalardan birinin ise Antalya'daki bir kripto para alımında yaşandığı öğrenildi. Bir süredir Rusya ve çeşitli Arap ülkeleriyle ticaret yapanlar, ödemelerini 1 dolara denk gelen bir kripto para olan Tether (USDT) ile gerçekleştiriyor. Çeşitli döviz büroları da dolar, Euro karşılığı Tether satışı gerçekleştiriyor. Bu tartışmalı uygulama kapsamında söz konusu kripto paralar, müşterilere soğuk cüzdanlarla temin ediliyor. Kaynakların verdiği bilgiye göre de, geçen günlerde Antalya'da yüz binlerce dolarlık bir kripto para alımı gerçekleştirilmek istendi.
Ancak bu sefer alımlar döviz bürosundaki makinelerin tespit edemediği sahte dolarlarla yapıldı. Sahte parayı sokmaya çalışanlar döviz bürolarındaki para sayma makinelerinin yetersizliğinden faydalanmak istedi. Bankalardaki makinelerin de tespit etmekte yetersiz kaldığı sahte paraları ancak çok usta bir şekilde elle inceleme yapan uzmanlar fark etti.
'TERÖRÜN FİNANSMANI' KAPSAMINDA ONLARCA GÖZALTI
İstanbul başta olmak üzere farklı illerde "kara para ve terörün finansmanı" iddiası üzerinde başlatılan soruşturmalarda da bürolarında sahte dolarlar üzerinden kaçak altın alımı gibi konular tespit edilmiş, İstanbul Emniyeti yakın zamanda konuyla ilgili olarak onlarca kişiyi gözaltına almıştı.
'MİLYAR DOLARI AŞABİLİR' İDDİASI
Bankalar ve döviz büroları bu olaylar üzerine fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdururken ilk başta piyasaya sokulan sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti. Ancak kaynaklar bu tutarın milyar doları aşabileceğine işaret etti. Sahte para tartışmaları nedeniyle döviz büroları ve bankalarda yüklü miktarlardaki döviz alım satımları durma noktasına geldi.
'PARA SAYMA MAKİNELERİNE YAZILIM GÜNCELLEMELERİ GELECEK'
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, “Vatandaşların yanlış anlaşılmaya mahal vermemek adına ve mağduriyet yaşanmaması adına şu anda döviz büroları yetkili müesseseler 50 dolar ve beyaz bir önceki baskı olan 100 dolarların alım ve satımını bir müddet durdurdu. Bunlarla alakalı para sayma makinelerine yazlım güncellemeleri gelecek. Muhtemelen bir hafta 10 günü bulur diye tahmin ediyorum” dedi.
'BİRE BİRE YAKIN BİR SAHTECİLİK'
Ünver, basılan sahte dolarların neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikte olduğunu dolayısıyla konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlamasının mümkün olmadığına vurgu yaparak şunları söyledi:
“2 tane para düşünün. Birisini darphane basmış birisini de darphane gibi bir yer basmış. Materyaller klişeler ve kâğıt kalitesi benzer yapıldığı için çok küçük detayları var. Bunları da uzmanlar ince ince, detaylı bir şekilde incelediğinde ortaya çıkıyor ve konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlaması zor. Piyasada neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikten bahsediyoruz. Çünkü cihazlardan geçiyor, ATM'lerden, banka para sayma makinelerinden geçiyor. Hepsi değil ama bazıları geçebiliyor. Dolayısıyla sektörümüz de buna yönelik böyle bir tedbir durumuna geçmiş durumda.”
Bu arada Kapalıçarşı'da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte "Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır" ifadeleri yazıldı
