1. Dünya Savaşı’ndan yenilgiye dönen Osmanlı İmparatorluğu savaşın ağır bedeliyle baş başa kalmıştı. İstanbul işgalciler tarafından kuşatılmış, İngilizler tarafından Sultan Vahdettin’e büyük baskılar kuruluyor, ordunun tüm askerlerinin terhis edilmesi ve silahlarının işgal kuvvetlerine bırakılması yönünde baskılar yapılıyordu. Meclisin feshedilmesiyle de Türklere karşı sert politikalar uygulanmaya başlanmıştı. İstanbul işgale o kadar alışmıştı ki, İngilizler kurtarıcı olarak görülmeye başlanmıştı.
Ülkenin bu duruma düşmesini bir türlü kabullenemeyen Mustafa Kemal, ülkeyi işgalcilerden kurtaracak bir plan yapmak zorundaydı. Millî Mücadeleyi Anadolu’dan başlatacaktı.
Karadeniz bölgesinde Rumlar karışıklık çıkartıyor, İngilizler sorumluluğu Türklere yıkıyordu. Mustafa Kemal, isyanları bastırmak için 9. Ordu Müfettişi olarak atandı. Anadolu’ya geçmek için aradığı fırsat ayağına gelmişti.
9. Ordu Müfettişliği önemli bir görevdi. Karadeniz’de güvenliği sağlamak, Ordunun dağıtılması ve Türkler’in silahlarının toplanması görevi verilmişti. Bu görev ayrıca düşman kuvvetlerinin hareketlerini izlemek anlamına da geliyordu.
Bandırma vapuruyla 16 Mayıs’ta başlayan yolculuk, 19 Mayıs’ta Samsun’da son bulmuştu. Gördüğü manzara hiç iyi değildi. İşgal kuvvetleri şehri tamamen ele geçirmişti.
Samsun’dan sonra Havza’ya geçen Mustafa Kemal buralarda mitingler düzenliyor, Millî Mücadele ruhunu aşılamaya çalışıyordu. Bu durum İngilizlerin dikkatinden kaçmıyor, Mustafa Kemal’in İstanbul’a dönmesi için hükûmete baskı yapıyorlardı. Mustafa Kemal, görevinden istifa ederek Millî Mücadeleyi başlatacağını hükûmete bildirdi.
Atatürk’ün Samsun’a çıkması, Millî Mücadelenin başlangıcı olarak kabul edilmesinin kısaca özeti bu. Tabii ki bu kadar kolay değildi. Millî Mücadele ateşinin yakılmasına götüren süreçleri çok iyi anlamamız gerekiyor.
Mustafa Kemal’i oraya götüren motivasyon neydi?
Neden kendini Türk milleti için adamıştı?
İşgal kuvvetlerine teslim olmak yerine neden Millî Mücadeleyi başlattı?
Size beğenerek okuduğum “Yarının Adamı” kitap üçlemesinden bahsetmek istiyorum. Birbirinin devamı olan kitapların yazarı Con Sinov. Yazar, “Yarının Adamı” olarak tanımlıyor Mustafa Kemal’i. Gerçekten de öyle değil mi? Daima ileriye bakan, bir sonraki adımını ince ince tasarlayan bir karakter.
Yazarın 3. kitabında 1919’u daha derinden anlayacaksınız.
“Üç kitabı da yazarken büyük keyif aldım ama en çok üçüncü kitabı yazarken etkilendim. Deyim yerindeyse yazmaktan öte yaşadım. Çok defa sanki Mustafa Kemal'in odasında, bir köşeden onu izledim. Kitabı okuduğunuzda sizin de böyle hissedeceğinizi garanti ederim” diyor Con Sinov.
Okuması keyif veren, roman tarzında yazılmış bu kitapları önemle tavsiye ediyorum. Mustafa Kemal’in kişisel özelliklerinin en iyi anlatılan kitapların başında olabilir. Tarihsel detaylarda boğulmadan…
Keyifli okumalar.