Soru: Asgari ücret artınca 65 yaş aylığı ve evde bakım parası da arttı mı? Artışla, 65 yaş aylığı ve evde bakım parası alamayanlar da alabilecek deniyor, bu doğru mu?
Cevap: 65 yaş aylığı asgari ücrete endeksli değil. 65 yaş aylığı 4.387 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımıyla hesaplanıyor. Memur aylık katsayısı ise memur ve memur emeklileri için toplu sözleşmede belirlenen zam oranı kadar 6 ayda bir arttığı için 65 yaş aylığının miktarı da 6 ayda bir artıyor. 2022 yılı ocak ayından itibaren memur ve memur emeklilerine yansıyan yüzde 27.91'lik zam sonrası 65 yaş aylığı 1.059 TL oldu.
AYLIK MİKTARI BİRAZ DAHA ARTACAK
Diğer yandan yüzde 2.5'lik ilave zam da yürürlüğe girince 65 yaş aylığının miktarı biraz daha artacak. Ancak aylığı alabilmek için gerekli şartlardan birisi olan gelir sınırı asgari ücrete endeksli. 65 yaş aylığı alacak kişi ve eşinin toplam gelirinin aylık ortalamasının asgari ücretin üçte birini yani 2022 yılı için 1.417 TL'yi geçmemesi gerekiyor. Bu sınır 2021'de 852 TL'ydi.
Asgari ücretteki yüzde 50'lik artışla gelir sınırı da arttı. Böyle olunca geçen yıl eşinin ve kendisinin aylık ortalama geliri 1.000 TL olan bir kişi 65 yaş aylığı alamazken, bu yıl yeniden başvuru yaparsa 65 yaş aylığı alabilecek. Yani asgari ücretteki artış 65 yaş aylığının miktarını etkilemiyor ancak gelir sınırı arttığı için bazı kişiler 65 yaş aylığı alabilir hale geliyor.
BAKIM AYLIĞI DA VAR
Aynı durum evde bakım aylığı için de geçerli. Evde bakım aylığının miktarı da memur aylık katsayısına endeksli. Bu nedenle de evde bakım aylığı 6 ayda memur maaş zammı çerçevesinde artıyor. Diğer yandan evde bakım aylığı için bir de gelir sınırı var. Evde bakım aylığı ödenecek hanedeki kişi başına düşen aylık gelirin asgari ücretin 2/3'ünü geçmemesi gerek. Yani geçen yıl gelir sınırı nedeniyle bu aylığı alamayan kişiler bu yıl evde bakım aylığı alabilirler.
KIDEM TAZMİNATINDAKİ TAVAN EK ZAMLA DAHA DA YÜKSELİYOR
Soru: İşverenim kıdem tazminatı tavanı belli olmadığı için tazminat ödemiyor. Tavan ne zaman belli olacak?
Cevap: Ocak itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 10.596 TL olacak. Bu tutara yüzde 2.5'lik ek zam da eklenince daha da artacak. Bu nedenle her bir kıdem yılınız için en az 2.312 TL avantajlısınız. 15 yıl kıdeminiz varsa avantajınız 35 bin TL'yi bulacaktır. Yüzde 2.5'lik ek zam kanunlaştıktan sonra işveren yeni tavandan ödemenizi yapacaktır.