TÜİK, TÜFE kapsamındaki maddelerin fiyatlarını "Kamuoyu yanlış yorumluyor ve bu da yanlış anlamalara yol açıyor" gerekçesiyle Nisan 2022'den sonra açıklamayı durdurdu. Mahkeme kararları bile bu kararın değişmesini sağlayamadı. TÜİK, bununla da yetinmeyerek daha sonra tüm maddeler için ağırlık açıklamalarını da sonlandırdı.
Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, "TÜİK’in devlet sırrı gibi sakladığı madde fiyatları" başlıklı yazısında bu durumu ele aldı. Aktaş, "Tabloda yer verdiğim 100 kalem arasında öyle fiyatlar var ki, insan gerçekten inanamıyor. TÜİK bu fiyatlara bir açıklama, bir gerekçe getirmeye çalışıyor ama yine de bu fiyatlar inanılmaz!" diyerek durumu özetledi.
UZMAN DOKTOR MUAYENE ÜCRETİ
"Hepimiz zaman zaman doktora gideriz. Haziran ayında bir uzman doktora gidip muayene olduğunuzda, özel hastanede bile katkı payı olarak 1.000 lira civarında ödeme yapıyorsunuz. Doktorun muayenehanesine giderseniz ödediğiniz tutar 3 bin lirayı, 4 bin lirayı bulabiliyor.
Ancak TÜİK’e göre haziran ayındaki uzman doktor muayene ücreti sadece 33 lira 69 kuruş. Evet, yanlış duymadınız; 33 lira 69 kuruş, yuvarlarsak 34 lira. Bu ücret, Nisan 2022'de 28 lira 22 kuruşmuş ve iki yılda yüzde 19 artmış.
VETERİNER ÜCRETİ
Kedinizi veya köpeğinizi veterinere götürdüğünüzde ödediğiniz ücret ise geçen ay itibarıyla 681 lira. Yani, TÜİK’in verilerine göre uzman doktor muayenesi 34 lira, veteriner ücreti 681 lira.
TÜİK'İN GEREKÇESİ
TÜİK’in doktor ücretiyle ilgili gerekçesi ise şu: “Türkiye’de herkes özel muayenehaneye gitmiyor, devlet hastanesine giden de var, ortalama bu yüzden düşük oluyor.” Bu mantıktan hareket edersek, örneğin otomobil fiyatını da endekste 10-15 bin lira gibi dikkate almak gerekir, çünkü halkın büyük çoğunluğu belediye otobüsüne biniyor!
YURT ÜCRETİ
Bu 100 kalem mal ve hizmet içinde bir diğer dikkat çekici kalem ise yurt ücreti. Üniversiteler açıldığında ne yapacağını bilemeyen öğrencileri ve fiyatların nereye tırmandığını hepimiz biliyoruz. Ancak TÜİK, Haziran ayında yurt ücretini 457 lira olarak dikkate almış. Evet, 457 lira. Ve yurt ücretinde iki yılda yalnızca yüzde 38 artış olmuş.
EV KİRASI
Çarpıcı bir diğer örnek ise ev kirası. Haziran ayı endeksinde kira 5 bin 845 lira olarak dikkate alınmış. Büyükşehirler bir yana, artık kasabalarda bile bu fiyatlarda ev bulmak imkansız. Peki TÜİK nasıl oluyor da kirayı bu düzeyde alabiliyor? Herhalde doktor muayene ücretindeki yaklaşım devreye giriyor ve "Ama kendi evinde oturan da var; kiracılar ve kendi evinde oturanlar birlikte düşünüldüğünde ortalama bu düzeye iniyor" deniliyordur. Kim bilir!