Biliyorsunuz, aşı takvimimiz belli oldu. Takvim derken aşıların geliş tarihleri değil; aşı yapılma aşamaları... Tabii ki korona aşısından söz ediyorum. Bu aşı dört aşamada gerçekleştirilecek. Bu dört aşamayla ilgili sohbet etmeye kalksak sayfalar sürer. En iyisi konuyu aşamaları birer birer konuşmak. Buyurun ilk aşamayı birlikte didikleyelim:
Aşı yapımında birinci aşama üç basamaktan oluşuyor:
a) Sağlık çalışanları
b) Yaşlı, engelli, koruma evleri gibi yerlerde kalanlar veya çalışanlar
c) 65 yaş üstü bireyler
65 yaş üstü bireyler de kendi içlerinde beşer yaş aralıkla beş ayrı grupta aşı olacak: 85+, 80-84, 75-79, 70-74, 65-69 yaş aralıkları.
Belirlenen öncelik sıralamasına göre, ilk olarak sağlık çalışanları, sonra yaşlı, engelli, koruma gibi bakım evlerinde kalanlar aşı olacaktı, oldu. İşin bu kısmı tamam. Her ne kadar işin içine politik ağırlığını koyan veya avukatlık mesleğini tanımın içine sokarak aşı olan birilerinin olduğu yazıldıysa da günde 1 milyon 300 bin aşı yapma kapasitemizin olduğu bizzat Bakanımız tarafından açıklanmasına rağmen 1 milyon 100 bin sağlık personeline ancak üç günde aşı yapabildiysek de genel olarak 1. aşamanın ilk ve ikinci basamağı başarıyla geçildi.
Şimdi sıra 65 yaş üstü bireylerde... 1. aşamanın üçüncü basamağı C grubu olarak adlandırılmış. Bu gruptaki aşılamalar 85 yaş üstü kişilerden başladı beşer yaş arayla 65 yaşa doğru inecek.
Peki, bu aşılamalar nasıl olacak?
65 yaş üstünde misiniz? Koltuğunuza oturun lütfen.
65 yaş altında iseniz siz de ya kendinizi 65 yaş üstünde hayal edin veya kendinizi anne babanızın ya da bir yakınınızın yerine koyun, sonra siz de koltuğunuza oturun.
Artık 65 yaş üstü olarak yapılacak işe hazırız demektir. Şimdi birlikte korona aşısı için randevu alma yolculuğuna çıkacağız. Unutmayın bu yolculukta hepimiz gerçekten ya da sanal olarak 65 yaş üstü olacağız, kendimizi bu gruptaki 8 milyon kişiden biri sayacağız:
1. İlk olarak "Aşı Durumu" e-Nabız hesabından veya 2023'e Kısa Mesaj (SMS) göndererek öğrenilir.
e-Nabız şimdilik şurada beklesin. 2023'e mesaj göndermek içinse iş varsayalım ki çoğunluğumuz için kolay olsun. Dahası televizyonlar 85 üstü, 80 üstü gibi her haber programında tekrar edip duruyor.
Bu aşamayı geçtik diyelim ve devam edelim.
2. Aşı yapılacak grupta yer alıyorsa randevu işlemi için MHRS uygulamasına yönlendirilir. Tarih ve saat aralıkları seçilerek randevu işlemi tamamlanır. Bu arada koronavirüs (Kovid-19) aşı kayıtları, Sağlık Bakanlığı'nın geliştirdiği "aşıla" mobil uygulaması üzerinden de yapılabilir.
İşte burada biraz duralım. Sistem teorik olarak mükemmel. Herkesin internet ortamı olursa, bilgisayar okuryazarlığı varsa uygulamalarda tıkanıklık olmazsa her şey harika... 8 milyon kişiden kaç tanesinin randevu için MHRS uygulamasının ne olduğunu bilen, biliyorsa bilgisayar kullanabilen, bu işi cep telefonu ya da bilgisayardan yapabileceğinden haberdar olan vatandaşlarımız olduğunu bir düşünelim. İsterseniz düşünme işini 65'ten 85'e doğru yükselterek anlamlandıralım. Neyse ki 85 +'nın üstünde büyüklerin evlerine gidildi. Hatta bu arada tesadüfen (!) bazı siyasilerin kayınvalide kontenjanından evlerinde aşı olduklarını bile bizzat kendi ağızlarından duyduk.
Ne dersiniz, ne kadar kolay(!) değil mi? 65 üstü herkes için çocuk oyuncağı!..
3. Randevu işlemi sonucunda vatandaşa kısa mesaj (SMS) ile bilgilendirme yapılır. Randevu bilgileri e-Nabız ve MHRS uygulamalarından da öğrenilebilir.
Zaten üçüncü aşamayı geçer de durumunuzu öğrenebilirseniz, sonraki dört aşama çantada keklik. Belki 8. aşamada birazcık takılırsınız. İşte o aşama: Vatandaş aşı kartına e-Nabız ve Hayat Eve Sığar uygulamalarından ulaşabilir.
Şimdi hep birlikte gerçek yaşlarımıza dönelim ve şu soruya cevap arayalım: Acaba bu aşamaya 8 milyon kişiden kaç kişi ulaşabilir? Elbette aramızda, kendisi, kendisi olmazsa çocukları, torunları, onlar da olmazsa komşuları veya başka tanıdıkları vasıtasıyla bu sorunları çözebilecek olanlar vardır ama bu memlekette değil 65 yaş üstünde 20 yaş üstünde bile kıt kanaat okuma yazması olan, bilgisayarı, akıllı telefonu olmayan milyonlar var. Şuradan bir kıyaslama yapabilirsiniz. Devletin rakamlarıyla bilgisayar, tablet, internet gibi imkânları olmayan öğrenci sayısı iki milyon...
Bu arada sağlık ocaklarında tanıdığınız doktorlar, hemşireler varsa arayıp sorun bakalım. 80-84 yaşları arasında aşılanacak olanların yoğunluğu nasılmış.
Bir de Perşembe günü başlayacak 75 yaş üstünü takip edelim bakalım. Belki bir sürpriz yaparlar da hepsi tıkır tıkır randevularını alır.
Tam da burada, "Ben bu hesabı yapmam." dedi iç sesim. "Neden?" diye sordum. Ne cevap verse beğenirsiniz?
"Ocak ayının sonundayız. 9 Aralık'ta Sağlık Bakanı'mız "Aralık ve ocak ayı için 20'şer milyon toplam 40 milyon, şubat ayı için 10 milyon; toplam 50 milyonun bağlantısı yapıldı. 20 milyonun ilk 3 milyonu gelmiş olacak önümüzdeki günlerde." demişti. Bu rakamın sadece üç milyonu Aralık ayının sonunda gelmişti. Sayın Cumhurbaşkanı'mız aşı yaptırırken "30 milyon geliyor." demişti; çok şükür Ocak ayının sonuna kadar 6.5 milyon daha geldi. Onun da yapılabilmesi için 14 gün geçmesi gerek. Ve ocak ayının son mesai günü yani 29 Ocak'ta 3.5 milyon aşımız daha geldi. Bunun da 14 gün bekleme süresi var. Aşının etkili olabilmesi için iki doz yapılması gerekiyor. Yani şu ana kadar gelen aşı hepi topu 6.5 milyon kişilik. Bunların 1 milyon 250 binini sağlık çalışanları ve yaşlı, engelli, koruma evleri gibi yerlerde kalanlar veya çalışanlar için çıkarın. Geriye kalan dozlar üç milyon kişi için... 65 yaş üstü sayımız için kaç kişi demiştin? Yaklaşık 8 milyon... Sen neyin hesabını yapıyorsun?"
Gene karıştırdı işleri diye söyleniyordum ki bir cümle daha ilave etti:
"Bir zamanlar en iyisi biziz diyen Sayın Cumhurbaşkanı'mızın açıklamasını duydun mu? En gelişmiş ülkeler bile aşı temininde sıkıntı çekiyormuş! İyi de bu ülkelerin hiçbirinin siparişi bize gelen aşı değil!"
"Bu ne demek şimdi?" dedim; cevap verdi:
"Onu da sen düşün!"