Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın kaleme aldığı yazıya göre, Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında geleneksel para politikasına dönüş adımları ile Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primindeki olumlu performans yabancı yatırımcıların Türk devlet ve şirket tahvillerine ilgisini artırırken sıkı para politikası ve miktarsal sıkılaşma adımları da şirketlerin yurt içinde tahvil ihraçlarına hız vermesine neden oldu. Seçim öncesinde Sermaye Piyasası Kurulu’ndan yurt içi ve yurt dışına tahvil ihracı için 82 şirket, seçimden sonra ise 129 şirket onay aldı. 129 şirketin 61’inin onayı ise son 5 haftada gerçekleşti. Yurt dışına tahvil ihracı için seçim sonrası alınan 14.4 milyar dolar ve 500 milyon Euro’luk iznin ise neredeyse tamamı son 5 haftada gerçekleşti.
SADECE 5 HAFTADA 14.4 MİLYAR DOLARLIK İHRAÇ İZNİ
Seçim sonrası değişen para politikası tahvil ihraçlarındaki seyri de etkiledi. Yaklaşık 4 ayda 129 şirket borçlanma aracı ihraç tavanı iznini aldı bu şirketlerin toplam borçlanma aracı ihraç tavanı, 369 milyar 569 milyon 550 bin lira, 14 milyar 416 milyon 925 bin 706 dolar ve 500 milyon Euro oldu. Son haftalarda ise Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) haftalık bültenlerinde en dikkat çeken kısım borçlanma araçları ihraçları için verilen izinler. Seçim sonrası ivmelenen izinler son 5 haftada gaza bastı. 20 Eylül’de 12 şirket, 14 Eylül'de 13 şirket, 7 Eylül'de 13 şirket, 31 Ağustos'ta 13 şirket ve 24 Ağustos'ta ise 10 şirket yurt içi ve yurt dışı tahvil ihraçları için SPK başvurularının sonuçlanmasını karşıladı. Bu son 5 haftada yurt içinde 211 milyar 631 milyon 900 bin liralık, yurt dışında ise 13 milyar 216 milyon 925 bin 706 dolar ve 500 milyon Euro'luk tahvil ihraçlarına onay çıktı. Seçim sonrası yurt dışı tahvil ihracı için alınan 14 milyar 416 milyon 925 bin 706 dolar ile 500 milyon Euro'luk ihraç izninin neredeyse tamamı bu son 5 haftada gerçekleşti.
20 Eylül'de Ford Otomotiv 500 milyon Euro, 14 Eylül'de Akbank 2 milyar dolar tahvil, 2 milyar dolar da sürdürülebilir tahvil, Mersin Liman İşletmeciliği 516 milyon 925 bin 706 dolar, 7 Eylül'de İş Bankası 2 milyar dolar sürdürülebilir tahvil, 31 Ağustos'ta Nurol Holding 500 milyon dolar, Vakıfbank 1 mimlyar dolar sürdürülebilir tahvil, 24 Ağustos'ta ise Garanti Bankası 2 milyar dolar sürdürülebilir tahvil ihracı izinlerini aldı. 20 Temmuz'da 500 milyon dolarlık izin alan Arçelik geçen hafta ihraca çıktı. 8 Haziran'da ise QNB Finansbank 600 milyon dolar tahvil ve 100 milyon dolar sürdürülebilir tahvil ihraç izni almıştı.
Yeni ekonomi yönetimi ve geleneksele dönen para politikası sonrasında Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi seçim öncesindeki 700 baz puanlardan son gülerde 390 baz puanın altına geriledi. Gelişmekte olan ülke 5 yıllık CDS primleri arasında 1 Haziran'dan bugüne performanslar göz önüne alındığında en olumlu hareketi Türkiye 5 yıllık CDS primi gerçekleştirdi. 33.02 baz puanlık gerileme yakalanırken bu harekette seçim sonrasında uygulanmaya başlanan ekonomi politikalar ve olumlu beklentilerin artması etkili oldu. Uzmanların verdiği bilgiye göre haziran başından bugüne ABD tahvil getirilerindeki artışa rağmen Türkiye'nin ülke risk priminde belirgin düşüş kaydetmesi neticesinde Türkiye dolar cinsi Eurobond getiri eğrisinde düşüş meydana geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları ve yabancı kurumlardan olumlu raporlar da yabancı yatırımcıların dikkatlerinin yeniden TL cinsi varlıklara çevrilmesinde etkili oldu. Her ne kadar istenilen oranlar henüz yakalanmasa da Borsa İstanbul’da da yabancı payı sürekli bir artış içinde.
İHRAÇLARDA GETİRİ ORANLARI DÜŞÜŞ GÖSTERİYOR
Ekonomistler işte bu ekonomik koşulların da şirketlerin ve bankaların tahvil ihraçları için uygun ortam sağladığına işaret etti. Yurt dışında hem devlet hem de şirket tahvilleri daha fazla ilgi çekiyor. Son haftalarda gerçekleştirilen ihraçlarda dolar cinsi getiriler yüzde 9’a yaklaşıyor. Daha önce ihraç izni ilan TSKB 5 yıl vadeli yüzde 9,5 getiri oranı ile 300 milyon dolar tutarında tahvil ihraç etti. Vakıfbank nominal tutarı 750 milyon dolar olan, 5 yıl vadeli, yüzde 9,125 getirili ve kupon oranı yüzde 9 olan tahvil ihraç ederken, Yapı Kredi de nominal tutarı 500 milyon dolar olan, 5 yıl vadeli, yüzde 9,375 getirili ve kupon oranı yüzde 9,25 olan tahvil ihraç etmişti. Arçelik geçen hafta yüzde 8,5 getiri ile 5 yıl vadede 400 milyon dolar borçlandı. İhraca 840 milyon doların üzerinde talep gelirken, yüzde 8,75 olarak açıklanan tahvilin getirisi son olarak yüzde 8,5'e kadar geriledi. Seçimlerden önce yapılan ihraçlarda bankaların ve şirketlerin ise getiri oranları yüzde 12-9,7 arasında değişim gösteriyordu. Hazine’nin düzenlediği 11 Ocak’taki 2.75 milyar dolarlık 10 yıl vadeli Eurobondu ihracında faiz yüzde 9,750, 8 Mart’taki 6 yıl vadeli ve 2.25 milyar dolar ihracında getiri yüzde 9,5 olmuştu. 5 Nisan’daki yeşil tahvil ihracında ise yüzde 9,3 getiri oranı yakalandı. O dönem Türkiye’nin CDS’i ise 550 baz puan seviyelerinde bulunuyordu.
BAŞVURULARIN ONAY SÜRELER KISALDI
Sermaye piyasası kaynakları, şirket ihtiyaçları ve talepleri göz önüne alınarak başvuru dosyalarının sonuçlandırıldığını ifade etti. Hem şirketlerin bu enstrümanı tanımaları hem de ihtiyaçları sebebiyle başvurularda artış yaşandığını kaydeden kaynaklar, başvuru limitlerinin şu andaki geçerli mevzuata göre verildiğini bildirdi. Kaynaklar, borçlanma aracı başvurularına ayrılan insan kaynağının artmasının da başvuruların sonuçlandırılmasında süreleri kısalttığına dikkati çekti.
SEÇİM ÖNCESİ 25.4 MİLYAR $'LIK İHRAÇ İZNİ
Sermaye Piyasası Kurulu haftalık bültenlerine göre seçimden önce 82 şirket, 101 milyar 404 milyon 350 bin liralık yurt içine, 25 milyar 349 milyon 170 bin dolar ve 750 milyon Euro'luk yurt dışı tahvil ihracı izni aldı. Yurt dışı tahvil ihracında 5 Ocak'ta 10 milyar dolarlık ve 27 Nisan'da 13 milyar dolarlık ihraç izinleri dikkat çekti. 5 Ocak'ta İş Bankası ile Vakıfbank 5'en milyar dolarlık borçlanma aracı tavanı için izin aldı. 27 Nisan'da ise Denizbank 3 milyar dolar, Yapı Kredi Bankası ise 7 milyar dolar tahvil, 3 milyar dolar da sürdürülebilir tahvil ihracı iznine kavuştu.
2 Mart'ta Garanti Bankası 2 milyar dolar, 26 Ocak'ta SASA 500 milyon Euro, 23 Şubat'ta Şekerbank 300 milyon dolar, Destek Faktoring 5 milyon 420 milyon dolar, 6 Mayıs'ta Yapı Kredi ipotek teminatlı menkul kıymet olarak 250 milyon Euro, 11 Mayıs TTL Tütün Sanayi 10 milyon dolar, 17 Mayıs'ta Destek Faktoring 8 milyon 750 bin dolar borçlanma aracı ihraç iznini aldı. Seçimlerden önce bankalar dışında sadece 3 şirket 500 milyon Euro ve 24 milyon 170 bin dolarlık yurt dışı tahvil izni almıştı. Seçim öncesinde Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’lerinde ise yüksek seviyeler dikkat çekiyordu. CDS’ler seçim öncesine kadar 500 baz puanın üzerinde kalırken ilk tur sonrasında 700 baz puanın üzerine çıkmıştı.