Hafızayı arttırma, ruh halini iyileştirme, alzheimer ve kanser riskini düşürme, iltihabı azaltma, ağrıyı hafifletme ve bağışıklık sistemini koruma kabiliyeti gibi sağlık yararlarının yanı sıra; vücudu detoksifiye eder, dolaşımı uyarır, bakteriyel enfeksiyonları engelleyerek vücudun korunmasına, erken yaşlanma gibi cilt koşullarını önlemeye ve iyileşmesine yardımcı olur. Şimdi, biberiyenin sağlık açısından yararlarına daha yakından bakalım…
BİBERİYE HAKKINDA
Biberiye (Rosmarinus officinalis), Akdeniz bölgesine özgü, çok yıllık odunsu ve yaprak dökmeyen bir bitkidir. Kekik, fesleğen ve lavanta gibi birçok başka şifalı otla birlikte nane ailesinin bir üyesidir. Kuru toz formunda veya taze yapraklar olarak kullanılabilir. Yaprakları çay, uçucu yağ ve sıvı özüt hazırlamak için kullanılabilir. Bu bitki eski Romalılar, Yunanlılar, Mısırlılar ve İbraniler tarafından kutsal kabul edilir ve özellikle İtalyan mutfak kültüründe yaygındır.
Taze biberiye, A vitamini, C vitamini, B6 vitamini gibi tiamin, folat gibi çok yüksek vitamin rezervine hem de mineral gibi magnezyum, kalsiyum, bakır, demir ve manganez gibi minerallere sahiptir. Diterpen, karnasol ve rosmarinik asit gibi bol antioksidanlar dışında aynı zamanda, sineol, camphene, borneol, izoborneol, bornil asetat, alpha-terpineol ve alpha-pinen gibi fenolik bileşikler bulunur. Biberiyede yüksek diyet lifi vardır. Kolesterol ve sodyum oranı düşük, doymuş yağ oranı yüksektir.
BİBERİYENİN BESİN DEĞERLERİ
100 g biberiyede aşağıdakiler bulunur:
Su: 67.77 g
Enerji: 131 kcal
Protein: 3.31 g
Toplam yağ: 5.86 g
Karbonhidrat: 20.7 g
Lif: 14.1 g
Kalsiyum: 317 mg
Demir: 6.65 mg
Magnezyum: 91 mg
Fosfor: 66 mg
Potasyum: 668 mg
Sodyum: 26 mg
Çinko: 0.93 mg
C vitamini, toplam askorbik asit: 21.8 mg
Tiamin: 0.04 mg
Riboflavin: 0.15 mg
Niasin: 0.91 mg
B-6 Vitamini: 0.34 mg
Folat, DFE: 109 µg
B-12 Vitamini: 0 µg
A Vitamini, RAE: 146 µg
A Vitamini, İÜ: 2924 İÜ
D Vitamini (D2 + D3): 0 µg
D vitamini: 0 IU
Yağ asitleri, toplam doymuş: 2.84 g
Yağ asitleri, toplam tekli doymamış: 1.16 g
Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış: 0.9 g
Yağ asitleri, toplam trans: 0 g
Kolesterol: 0 mg
BİBERİYENİN FAYDALARI
Biberiyenin sağlık açısından faydalarından bazıları şunlardır:
Beyin işlevini geliştirir
Biberiyenin sağlık nedenleriyle belgelenmiş en eski kullanımlarından biri bilişsel bir uyarı olmasıdır. Hafıza performansını ve kalitesini arttırmaya yardımcı olmanın yanı sıra; Ayrıca uyanıklığı, zekayı ve odaklanmayı arttırdığı bilinmektedir.
Saç uzaması
Biberiye yağı saç büyümesini arttırır, kellenmeyi önler, grileşmeyi yavaşlatır, kepeklenmeyi ve kuru saç derisini tedavi eder. 2015’DE yayınlanan bir çalışma; biberiye yağının, saç büyümesini artırarak androgenetik alopesi (kellik) vakalarını tedavi etme konusunda % 2’den daha iyi olduğunu göstermektedir. Ayrıca, kafa derisinin mikro sirkülasyonunu artırarak iyileşmeyi teşvik eder ve şampuanlamadan sonra saç kaybını azaltır.
Sindirim sistemine iyi gelir
Biberiye; iltihap giderici özelliğiyle mide ülseri, hazımsızlık ve bağırsak bozuklukları için doğal bir ilaç olarak kullanılır. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve kolit gibi bağırsak hastalıklarıyla mücadele edebilir.
Alzheimer’ı önler
Biberiye beta-amiloid plakları önler ve Alzheimer, ataksi ve demansın ana nedenleri olan asetilkolinesterazı (AChE) baskılar.
Kanser
Bir dizi çalışma biberiye ekstraktının kanser hücrelerinin çoğalmasını önleyebileceğini, böylece tümörlerin büyümesini durdurabildiğini göstermiştir. Yine diğer bir çalışma biberiyenin meme kanserini önlemeye yardımcı olduğunu, başka bir çalışmada da biberiye ile kolon kanseri hücre replikasyonu üzerinde benzer etkiler bulundu.
Nörolojik koruma
Biberiyedeki karnosik asit nöroprotektif özelliklere sahiptir. Yapılan bir çalışma, sinir hücrelerinde oksidatif stresi ve aşırı uyarmayı azaltmaya yardımcı olduğunu ve sonuçta sinir sistemini koruduğunu göstermektedir.
Karaciğer hasarını azaltır
Biberiye, geleneksel tıpta karaciğerdeki koruyucu etkisi için kullanılmıştır. Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırma, biberiye ve zeytin yaprağı ekstraktlarının karaciğer sirozunu azaltmada yardımcı olduğunu ortaya koydu.
Stresi azaltır
Biberiyenin anti-depresan etkileri üzerine yapılan bir araştırma, yalnız bitki aromasının, ruh halini iyileştirmek ve zihni temizlemekle bağlantılı olduğu sonucuna varmıştır. Kronik anksiyete ve depresyondan muzdarip olanlar üzerinde sakinleştirici bir etkisi vardır. Ayrıca, tükrük kortizol (stres hormonu) seviyesini azaltır, bu da vücuttaki gerilimi hafifletir.
Artrit ağrılarını azaltır
Artritle ilişkili kas ve eklem ağrısını hafifletmek ve ayrıca dolaşımı iyileştirmek için biberiye içeren yağlar kullanılmıştır. Bazı erken araştırmalar biberiye, şerbetçiotu ve oleanolik asit içeren bir ürün almanın, artrit ile ilişkili ağrıyı azaltabileceğini göstermektedir.
ÖNEMLİ NOT: Biberiye genellikle düşük dozlarda alındığında güvenlidir. Bununla birlikte, aşırı derecede yüksek dozlar nadir olmasına rağmen ciddi yan etkileri tetikleyebilir.
Yan etkiler şunlardır:
– Kusma
– Spazmlar
– Koma
– Pulmoner ödem (akciğerlerde sıvı)
Yüksek dozda biberiye düşüklere neden olabilir; bu nedenle hamile kadınların biberiye tüketmeleri tavsiye edilmez.