2 yıl önce yaşanan döviz kuru krizini önlemek adına temel iktisadi adımları atmaktan kaçınan AKP iktidarı, ekonomistlerin en zor şartlarda dahi başvurulmasını önermediği KKM sistemini hayata geçirme kararı almıştı. Aralık 2021''de uygulamaya konan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin hazineye ve dolayısıyla vatandaşların vergilerine getirdiği yük her geçen gün daha da ağırlaşırken, KKM''deki mevcut paranın da ''dolarlaşma'' olarak kabul edilebileceğini belirten ekonomistler, bu hesaplardaki paranın da dolaşıma sokulması halinde Türkiye''de dalgalı kur rejimine geçilen 2002 yılından bu yana görülmüş en büyük dolar mevduatının kayıtlara geçirildiğini belirtti.
Dünya üzerindeki orta ve büyük ölçekteki bütün ülkelerin covid-19 sonrasında birer birer faiz artırımlarına ve sıkı para politikalarına başvurmasına karşın, Türk parasının değerini korumak amacıyla kurulan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bütün dünyanın ve ekonomistlerin önerilerinin aksine faiz indirimi uygulamalarına devam ediyor.
1 TRİLYON 577 MİLYAR LİRA KATLANARAK BÜYÜMEYE DEVAM EDİYOR
Ekonomi literatürüne AKP''li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kazandırılan ''Faiz Sebep Enflasyon Sonuçtur" teorisi Merkez Bankası''nın kararlarına dayanak oluştururken, bağımsız olması gereken kurumun AKP''nin ekonomi politikalarında kullandığı bir enstrümana dönüştüğüne yönelik eleştiriler de çoğalmakta.
Son olarak geçtiğimiz aylarda yine TCMB''nin ''aldığı karar ile KKM hesaplarındaki tavan faiz uygulamasına yönelik kısıtlamalar kaldırıldı.Dolar sahipleri için KKM''yi eşsiz bir cazibeye çeken bu hamlenin ardından, vatandaşların vergileri aracılığıyla ellerindkei parayı katlamak isteyen yatırımcılardan KKM hesaplarına oluk oluk para transferi başladı.
3 Mart itibariyle 1 trilyon 577 milyar lirayı geçerek Türkiye tarihinin en üst seviyesine çıkmış olan KKM, tüm zamanların rekorunu kırmakla birlikte, hız kesmeden yükselmeye devam ediyor. Geçtiğimiz hafta Bloomberg''de yer alan habere göre, TCMB, söz konusu artışı yeterli görmeyerek bankalara gönderdiği yazıda Döviz Dönüşümlü KKM hesaplarına yönelik prim uygulamasına son verildiğini belirtti.
BANKALARIN BU HAMLESİ MERKEZ''İ YASAKLAMAYA İTTİ
Uzun süredir DTH hesabı açmaya sıcak bakmayan bankalar, toplam mevduattaki “TL-döviz” dengesisinin bozulmamasını istiyordu. Döviz hesabı açtırmak isteyenlere ya da bankada döviz hesabı olanlara ise bankalar tarafından şu formül önerildi:
Diyelim bir tasarruf sahibinin 20 bin doları var. Banka bu 20 bin doları TL’ye çevirip KKM yapıyor. Bu hesapların faizinde tavan yok ama oran yüzde 9 olarak uygulanıyor, avantaj ise başka türlü sağlanıyor. Ekonomist Alaattin Aktaş bu durumu şöyle özetliyor:
"Banka tasarruf sahibine 20 bin doların TL karşılığı kadar kredili mevduat hesabı açıyor ve bu hesaba yüzde 10-12 dolayında faiz uyguluyor. Kredili mevduat hesabı olarak oluşturulan tutar, bu sefer mevduat olarak işleme konuluyor. Banka bu mevduata yüzde 20 dolayında faiz veriyor.