Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Genel Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Bill Gates ve Nijeryalı hayırsever Aliko Dangote’nin sanal ortamda düzenlediği basın toplantısında, Afrika’nın 1996’ya dek yılda 75 bin çocuğu felçli ya da engelli bırakan çocuk felcinden çeyrek asırdır sürdürülen çalışmalar sonucunda nihayet kurtulduğu açıklandı.
Bebek ve çocukların sinir sistemine bir virüsün saldırmasıyla uzuvlarında büyük çaplı şekil bozukluğu veya felç oluşturan ve ömür boyu hareketlerini engelleyen çocuk felcinin tedavisi bulunmuyor.
Afrika’da çocuk felcine (poliomyelit) neden olan poliovirüsün ortadan kaldırıldığını, kıtadaki tüm ülkelerin ‘çocuk felcinden arındırılmış bölge’ olarak sertifikalandırıldığını duyuran DSÖ, ‘hükümetler, bağışçılar, uluslararası sağlık kuruluşları, en ön saflarda çalışan milyonlarca sağlık çalışanı ve gönüllülerden oluşan bir koalisyonun on yıllardır süren büyük çabaları sonucu kıtadaki 1.8 milyon çocuğun hayat boyu felç olma tehlikesinden kurtulduğunu’ açıkladı.
Basın toplantısında, bu başarının, günde ortalama 1000 çocuğu engelli bırakan hastalığın kökünün küresel çapta kurutulması için çok önemli bir adım olduğu vurgulandı.
Uluslarararası Rotary Derneği’nin Çocuk Felci Komitesi Başkanı, Nijeryalı doktor Tunji Fushi “Mutluluk sözcüğü yetersiz kalır, bu, gerçek bir başarı, muazzam bir zafer” dedi.
Güney Afrika’nın ırkçı yönetimi sona erdiren özgürlük lideri Nelson Mandela’nın 1996’da başlattığı ‘Çocuk Felcini Afrika’dan defetme’ kampanyasına katılan milyonlarca yerel sağlık çalışanı çoğu zaman tehlikeli silahlı grupların kol gezdiği ücra bölgelere yüz milyonlarca doz aşı ulaştırdı.
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), DSÖ, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, Uluslararası Rotary Dernekleri ile Bill ve Melinda Gates Vakfı tarafından oluşturulan Küresel Çocuk Felci Eradikasyon Girişimi’nin başlattığı aşılama kampanya sonucunda son 30 yıl içinde 19 milyar dolardan fazla para toplandı, Afrika’ya 9 milyar dozdan fazla aşı sağlandı.
Çocuk felci hastalığı Afrika kıtasında en son dört yıl önce Nijerya’nın kuzeydoğusunda görülmüştü. 200 milyondan fazla nüfusa sahip olan Nijerya’nın kuzeyindeki çoğunluğu Müslüman olan bölgelerde yürütülen çocuk felcine karşı aşılama kampanyaları Boko Haram ve IŞİD gibi aşırı grupların karşı kampanyaları nedeniyle sekteye uğradı. 2016 yılında dört vaka saptanan Borno eyaletinde çalışmalar yoğunlaştırılmıştı.
Nijerya’da aşılamayla genç Müslümanların kısırlaştırılmaya çalışıldığını ileri süren dinci gruplara karşı zaman zaman ordudan ya da yerel silahlı gruplardan destek alan ‘aşı koalisyonu’, halkın hastalık hakkında bilgilendirilmesi ve güveninin kazanılması için büyük çaba sarf etti.
Son dört yıldır hiç vakanın görülmediği bölgede halen yaklaşık 30 bin çocuğa aşı yapılamamasına karşın bölgede bir salgının başlama ihtimalinin düşük olduğu kaydediliyor.
1952’de ABD’li bilim insanı Jonas Salk’ın aşı bulmasına dek dünya çapında salgın olan çocuk felci, artık sadece Afganistan ve Pakistan’da görülüyor. Bu yıl her iki ülkede toplam 87 vaka bildirildi.