Maymun çiçeği virüsü, en belirgin olarak ciltteki döküntülerle kendini gösterir. Ayrıca ateş, baş ağrısı ve kas ağrısı gibi belirtiler de virüsün diğer işaretleri.
Maymun çiçeği, hayvanlardan insanlara bulaşabilen ve çiçek hastalığına benzeyen bir hastalık. Kemirgenler, fareler ve sincaplar ile enfekte olmuş kişilerden bulaşır. Virüsün belirtileri, enfeksiyondan sonraki 5 ila 21 gün içinde ortaya çıkar.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Maymun çiçeği virüsünün belirtileri arasında yüz, eller, ayaklar ve diğer vücut bölgelerinde görülebilen döküntüler en dikkat çekici olanları. Yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme ve titreme de diğer belirtiler arasında. Hastalığın özel bir tedavisi olmamakla birlikte, antiviral ilaçlar kullanılmakta. Vakaların çoğu hastalığı hafif atlatır ve birkaç hafta içinde iyileşir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2022 yılında "maymun çiçeği hastalığı" ismini ırkçılık ve ayrımcılık endişeleri nedeniyle "mpox" olarak değiştirmiş.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NEDİR?
Maymun çiçeği, insanları ve hayvanları etkileyen bir viral enfeksiyon ve Ortopoksvirüs ailesine ait. Hastalık, özellikle Orta ve Batı Afrika'da yaygın olan Poxviridae ailesinden Monkeypox virüsü tarafından ortaya çıkar.
Başlangıçta sadece hayvanlardan insanlara bulaşırken, şimdi insandan insana da bulaşabiliyor. 1958'de maymunlarda keşfedildiği için bu isimle anılıyor. İlk insan vakası ise 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde dokuz aylık bir erkek bebekte tespit edilmiş.
TÜRKİYE'DE MAYMUN ÇİÇEĞİ VAKASI VAR MI?
Türkiye'de maymun çiçeği vakası ilk kez 2022'de görülmüş. O dönemin Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bağışıklık sistemi zayıf olan 37 yaşındaki bir hastada maymun çiçeği virüsü tespit edildiğini ve bu hastanın karantinaya alındığını bildirmiş. Son iki yıldır Türkiye'de maymun çiçeği vakası bildirilmemiş.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NASIL BULAŞIR?
Maymun çiçeği virüsü, fareler, sincaplar gibi kemirgenler ya da enfekte bireyler aracılığıyla bulaşmakta. Virüse maruz kalmış vücut döküntülerine dokunmak, bulaşmış giysi, çarşaf ve havlular gibi eşyaları kullanmak veya enfekte kişinin vücut sıvılarıyla temas etmek bulaşma yolları arasında. Belirtiler genellikle virüs kapıldıktan sonraki 5 ila 21 gün içinde ortaya çıkmakta.
MAYMUN ÇİÇEĞİNİN TEDAVİSİ VAR MI?
Hastalığın özel bir tedavisi bulunmamakla birlikte, antiviral ilaçlarla tedavi edilmekte. Hastaların çoğu hastalığı hafif geçirip birkaç hafta içinde iyileşmekte.
MAYMUN ÇİÇEĞİNİN %96'SI KONGO'DA
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 35. durum raporunda, Haziran 2024'te 26 ülkeden toplam 934 yeni laboratuvar onaylı maymun çiçeği vakası ve buna bağlı 4 ölüm bildirildiğini açıklamış. Bu, hastalığın dünya genelinde yayılmaya devam ettiğini göstermekte.
Rapora göre, vakaların 567'si Afrika, 175'i Amerika, 100'ü Avrupa, 81'i Batı Pasifik ve 11'i Güneydoğu Asya bölgesinden bildirilmiş. Doğu Akdeniz bölgesinde ise vaka görülmemiş. DSÖ, Afrika'da doğrulanmış vakaların %96'sının Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden olduğunu belirtmiş.
DSÖ'DEN ACİL DURUM AÇIKLAMASI
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, "DSÖ Acil Durum Komitesi, maymun çiçeği virüsü ile ilgili durumu uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu olarak değerlendirmemi tavsiye etti. Bu öneriyi kabul ettim" açıklamasını yapmış. Ghebreyesus, geçen yıl bildirilen vaka sayısının önemli ölçüde arttığını ve bu yıl 14 bini aşkın vaka bildirildiğini, hastalık nedeniyle 524 kişinin hayatını kaybettiğini belirtmiş.
Ghebreyesus, DSÖ Acil Durum Komitesi'nin, Afrika Birliği'nin kıtada hızla yayılan maymun çiçeği virüsüne karşı acil durum ilan etmesiyle uyumlu olduğunu da sözlerine eklemiş.
Ağustos ayının 9'unda yayınlanan bir rapora göre, ocak ayından 8 Ağustos'a kadar 13 Afrika ülkesinde 2.822 kişi virüse yakalanmış, 14.719 şüpheli vaka kaydedilmiş. Virüs nedeniyle 517 kişi yaşamını yitirmiştir, bunların 511'i Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde olmuş.