Ehliyet alacaklar dikkat: Bu şarta uymayanlar ehliyet alamayacak

ASYOD Uyku Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karadağ, sağlığın değerli anahtarı olarak nitelendirdiği uykunun, artık ehliyet alırken dikkate alınması gereken bir faktör olduğunu belirtti.

Karadağ, uyku apnesi sendromunun sağlık raporu alırken sorgulanmasının, yeni yasal bir zorunluluk olduğunu belirtti.

EHLİYETLER GERİ ALINABİLİR

Bu değişiklik, milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiriyor. Ehliyet yönetmeliğindeki güncelleme ile birlikte, mevcut ehliyet sahipleri belirli bir teste tabi tutulacaklar.

Testi başarıyla tamamlayamayanların ehliyetlerinin geri alınabileceği bu düzenleme, sürücülerin uyku sağlığını daha fazla önemsemelerini teşvik ediyor.

ASYOD tarafından düzenlenen Uluslararası Katılımlı Akciğer Sağlığı Kongresi (UASK) 2024, Antalya'nın Belek Turizm Merkezi'ndeki bir otelde gerçekleşti.

ASYOD Uyku Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karadağ, bu yıl Dünya Uyku Günü'nün temasının "Küresel Sağlık İçin Uyku Eşitliği" olarak belirlendiğini söyleyerek dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

Prof. Dr. Karadağ, uykunun sağlığın değerli anahtarı olduğunu belirterek, herkesin sağlıklı uyuma hakkına sahip olduğunu dile getirdi.

"UYKUSUZLUK TRAFİK KAZALARININ TEMEL NEDENLERİNDEN"

Karadağ, Dünya Uyku Konfederasyonu'nun bu yılki slogunu "küresel sağlık için uyku eşitliği" olarak belirlediğini belirterek, şunları söyledi:

Dünya genelinde insanların sağlıklı bir şekilde uyumasına olan ihtiyaç büyük önem taşıyor. Sağlıklı bir uyanıklık için, sağlıklı bir uyku gerekir. Sağlıklı bir uyku içinse, nefes alıp verme sürecinin uyku sırasında da sağlıklı olması gerekir.

Günümüzde, dünya çapında bilinen bir uyku apnesi hastalığı var. Bu durumda kişi uyuduğunda rahat nefes alamaz, hatta nefesi bile durabilir. Rahat nefes alamayan biri, iyi bir uyku deneyimi yaşayamaz ve dolayısıyla ertesi gün sağlıklı bir uyanıklık süreci geçiremez.

Bu durum bütün vücut sağlığını, ruh sağlığını ve beyin sağlığını etkiler. Trafik kazalarının ve iş kazalarının temel nedenlerinden biri de uykusuzluktur ve bu durumun arkasında genellikle uyku apnesi yatar.

"EHLİYET ALIRKEN ZORUNLULUK"

Uyku apnesinin önemli bir konu olduğunu ve bu nedenle Avrupa’da ve Türkiye’de bazı yasal düzenlemelerin yapıldığını aktaran Karadağ, şöyle konuştu:

Örneğin sürücü belgeleri için insanların uyku apnesi olmaması gerekiyor. Uyku apnesi var ise de tedavi olup öyle sürücü olmaları gerekiyor. Yoksa tüm trafik kazalarının altında bunlar yatıyor. Bizim yasalarımıza göre bu yıl 31 Aralık 2024 tarihi eski sürücü belgelerinin son tarihi.

Yani eskiden biz bir sürücü belgesi alırdık, bu ömür boyu geçerli olurdu. 2016 yılında çıkan yasayla birlikte artık sürücü belgeleri eğer ağır vasıtaysa 5 yılda bir, diğerleri ise 10 yılda bir yenilenmek zorunda ve her yenilenişte bir sağlık raporu alınması gerekiyor.

Bu sağlık raporlarında uyku apnesi sendromunun sorgulanması artık yasal bir zorunluluk. Uyku apneli kişilerin direksiyon başına geçmemesi lazım ya da geçeceklerse mutlaka tedavi olup ondan sonra geçmeleri gerekiyor.

"SAĞLIKLI UYKU 6-9 ARASIDIR"

Kişinin nefes aldığının farkına varması halinde bir nefes darlığının başladığını işaret eden Karadağ, şöyle devam etti:

İşte gece uyku sırasında horlamakta, nefes alışverişin belirgin olması demektir. Horlamak bir nefes darlığıdır. Horlayan kişiler uykudan zor nefes alıyor demektir. Ve bu sırada da nefesler durursa da işte tehlike çanları çalmış demektir. Uykuda kişinin nefesi ne kadar sık durursa ve ne kadar uzun süre durursa sağlığı da o kadar fazla etkilenecek demektir.

Bu yıl Dünya Uyku Günü’nde 15 Mart'ta dünyada bu konuda bir duyarlılık oluşması için etkinlikler yapılıyor. Bilindiği gibi 21 Mart’ta gece ve gündüz eşit olur. Bu insan sağlığında da tavsiyelerin sembolizasyonudur. Kişinin çocukluk dönemiyle erişkinlik dönemi ve yaşlılık döneminde uyku uyuma mimarisi de değişir. Yeni doğan bir bebek günde 16-18 saat uyurken, sağlıklı bir erişkin 6-9 saat ara uyuması yeterlidir ve gereklidir.

Uyku ve uyanıklığın birbirine dengeli olması gerektiğine değinen Karadağ, her insanın eşit şekilde uyku sağlığı açısından eşit fırsatlara sahip olması gerektiğini belirtti.

"SAHUR SONRASI 2 SAAT UYKU ÖNEMLİ

Ramazan ayında sahura uyanmanın gerekli olduğunu bildiren Karadağ, açıklamalarını şu şekilde tamamladı:

Uyku gece sabaha kadar sürekli tek bir şekilde devam etmiyor. Bizim sağlıklı bir uykumuzla gece sabaha kadar kişi dört ila altı kez döngüler yaşar. Bu döngü dediğimiz şeyler her birisi yüzeysel uyku, derin uyku ve rem uykusundan oluşan bir döngü yaklaşık 90 ile 120 dakika arasında sürmektedir. Her iki saatte bir kişi bir döngü uyur. Ve bu döngü gece sabaha kadar dört ila altı kez tekrar eder.

Sağlıklı bir döngü bittikten sonra ikinci bir döngüden önce kısa bir uyanma dönemi vardı. Bu kısa uyanma dönemleri sahur dönemine denk geldiği zaman uzun bir uyanma dönemi olacaktır. Kişiyi etkilemeyecektir, eğer sahur sabaha karşıysa daha sonra uymayacaksa zaten sorun yok. Ama uyuyacaksa da en az bir iki saat daha uyuyabilecek bir ortamı olmasını biz öneriyoruz.

Sağlıklı bir döngü için. Çünkü yaklaşık iki saatlik bir sürüye ihtiyacımız var. Sahurda işçinin uyanması, onun sağlığı açısından çok sıkıntılı olmayacaktır. Tabii mümkün olduğunca akşam erken yatmalarını öneriyoruz. Ve uykusunu aldıktan sonra da kişinin günlük hayatında herhangi bir sorunu olmayacaktır.