Cemile BALCI/ Günboyu
Ek MTV'nin ilk taksiti için ödeme süresi yarın sona eriyor. Ankara Barosu Vergi ve İdare Hukuku Kurulu Başkanı Çağrı Ünsal, ek MTV'ye ilişkin AYM'nin iptal başvurularının kabul edilmesi durumunda yaşanabilecek sorunlar hakkında şunları söyledi: 'İptal kararı verildiğinde ödeme yapmamış bir mükellef için, ek mali yükümlülüğün yasal dayanağı ortadan kalktığı için artık o ödeme yükümlülüğü sona erecek. Ancak ödemeyi yapmış olanlar için bu ödemenin iadesi hukuken çok mümkün gözükmemektedir.
AKP hükümeti, 6 Şubat depremini gerekçe göstererek haziran ayında torba yasa değişikliği ile bu yıl mevcut ve yeni satın alınacak tüm motorlu araçlar için bir kez daha MTV ödemesi düzenlemesi getirmişti. CHP ise bu düzenlemeyi iptal etmek amacıyla Anayasa Mahkemesi'ne dava açmıştı.
Ek MTV'nin ilk taksit ödeme süresi 6 Eylül'de (yarın) sona eriyor, ancak Anayasa Mahkemesi'nden açılan davalarla ilgili henüz bir karar verilmedi.
Ek MTV'nin ödenmesi veya ödenmemesi durumunda yaşanabilecek hukuki sorunlara ilişkin olarak Ankara Barosu Vergi ve İdare Hukuku Kurulu Başkanı Çağrı Ünsal açıklamalarda bulundu.
İdare Hukuku Kurulu Başkanı Çağrı Ünsal sürece ilişkin şunları söyledi:
“15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandığı üzere 7456 sayılı Kanunla 2023 yılına mahsus olmak üzere bir seferlik bir ek MTV yükümlülüğü getirildi. Ocak ve temmuz aylarında iki taksit olarak ödediğimiz MTV’ye bu seneye mahsus olmak üzere ilaveten ağustos ve kasım aylarında ödenmek üzere ek iki taksit daha getirildi diyebiliriz.
“YARIN EK MTV’NİN İLK TAKSİDİNİN SON GÜNÜ”
Bu ek MTV’nin ilk taksidini vadesi ağustos sonuyken daha sonra bununla ilgili bir değişiklik yapıldı ve 6 Eylül’e uzatıldı ilk taksidin ödeme süresi. Dolayısıyla yarın ek MTV’nin ilk taksidinin son günü olmuş oluyor.
“ANAYASA MAHKEMESİ’NCE 7 EYLÜL'DE GÜNDEME ALINACAK"
Şimdi konuyla ilgili Anayasa Mahkemesi’ne ana muhalefet partisinin yapmış olduğu bir iptal başvurusu var. Bu kanun iptaliyle ilgili başvurunun Anayasa Mahkemesi’nce 7 Eylül perşembe günü gündeme alınacağı ve konunun karar bağlanacağı ifade ediliyor. Hal böyleyken MTV’nin bu taksidinin ödenip ödenmemesi ile ilgili mükellefler, vatandaşlar nezdinde bir soru tabii ki akıllara geliyor.
"İADESİ HUKUKEN MÜMKÜN OLMAYACAK"
Bu taksit vadesinde ödenirse ve daha sonra Anayasa Mahkemesi’nce bir iptal kararı verilirse ödenen tutarların geri istenmesi bir idari başvuruyla ya da bir yargısal başvuruyla geri istenmesi noktasında hukuken bir problem olacağını düşünüyoruz. Çünkü, Anayasa Mahkemesi kararları kural olarak geriye yürümez. Dolayısıyla burada verilecek bir iptal kararı da geriye dönük sonuç doğurmayacaktır. Bu da halihazırda iptal kararından önce ödeme yapmış olan mükellefler açısından yapılan ödemelerin iadesinin istenemeyeceği yorumuna bizi götürür. Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi böyle bir durumda iptal kararı verse bile bu vergiyi ödeyenler açısından bunun iadesinin hukuken çok mümkün olmadığını değerlendiriyoruz.
“İPTAL KARARI VERİLSE BİLE"
Bu verginin ödenmemesi durumunda ne olur? 6 Eylül günü ilk taksidin vadesinin dolmasına müteakip ilgili vergi daireleri bu ek MTV tutarını bir ödeme emrine bağlayarak bunu mükellefe tebliğ ederler. Aynı zamanda vade geçmiş olduğundan aylık yüzde 2.5 oranında bir gecikme zammı uygulaması söz konusu olur. Bu konunun maddi yönüdür. Buna ilaveten trafikle ilgili bazı sıkıntılar yaşanabilir. Aracın muayenesinin yapılamaması, trafikten çekme gibi sonuçlar doğmaktadır.
"ANAYASA MAHKEMESİ İKİ AYRI KARAR VERMİŞTİ"
Anayasa Mahkemesi’nin önündeki başvuruyla ilgili nasıl bir karar vereceği hususunda ise önceki kararlara atıf yapılıyor. 2003 yılında Anayasa Mahkemesi’nin bununla ilgili vermiş olduğu yine benzer bir ek mali yükümlülükler ile ilgili vermiş olduğu bir iptal kararı işaret ediliyor. Doğru. Anayasa Mahkemesi’nin 2001 yılında ve 2003 yılında konuyla ilgili iki ayrı kararı var. Aslında bunlardan bir tanesi, getirilen ek mali yükümlülüğün iptali yönünde bir tanesi ise iptal başvurusunun reddi yönünde. 2001 yılında Anayasa Mahkemesi dedi ki: Bu ek mali yükümlülük bir kamu yararı gözetilerek getirilen düzenlemedir. Dolayısıyla iptal başvurusunu reddetti. 2003 yılında ise getirilen düzenlemenin araç sahipleri aleyhine öngörülmez ağır bir mali yükümlülük yarattığı gerekçesiyle iptal başvurusunu kabul etti.
"AYM İPTAL EDERSE, ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ORTADAN KALKACAK”
Dolayısıyla farklı mahkeme kararları, farklı yorumlar söz konusu olabildiğinden bu düzenleme için Anayasa Mahkemesinin ne diyeceği, ne yönde bir karar vereceğini tahmin etmek çok mümkün olmayacak. Anacak Anayasa Mahkemesi’nin vereceği olası bir iptal kararına ya da iptal başvurusunun reddi kararına göre mükelleflerin ödeme durumları tabii ki değişecek. Halihazırda iptal kararı verildiğinde ödeme yapmamışsa bir mükellef, ek mali yükümlülüğün bir yasal dayanağı kalmadığı için artık o ödeme yükümlülüğü ortadan kalkacak ancak ödemeye yapanlar açısından bunun iadesi belirttiğim gibi hukuken çok mümkün gözükmemekte.”