Emeklilikte birden çok sosyal güvenlik kurumuna tabi olanların hizmetlerini birleştirmek kritik önem taşıyor. Farklı kurumlara tabi geçen hizmet süreleri çalışanın talebi, tahsise hazırlık ve intibak ile basamak tespiti gibi nedenlerle de tek kurumda birleştirilebilir. Bu durum da hizmetlerin birleştirilmesi değil toplanması şeklinde ifade ediliyor. Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde en fazla prim ödenen Kurum''dan aylık bağlanır. 1 Ekim 2008 ve sonrasında işe girenler için en çok prim ödenen kuruma göre emeklilik zamanı ve aylığı hesaplanır.
PRİM GÜNÜ DİKKATE ALINIYOR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin EYT’de 5000 prim günü şartının devam edeceğini duyurmuştu. Ancak farklı statülerde çalışma prim gün sayıları olanlar ne yapacak? İşte bu noktada devlet son 2.520 günü esas alıyor. Son 2 bin 520 gün içerisinde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı’ndan hangisinin prim günü fazlaysa oradan emekli olabilirsiniz. Bu da dolu dolu 7 yıla tekabül ediyor.
STATÜDE 1 GÜN BELİRLEYİCİ OLUYOR
Emekli olacak kişi örneğin hem SGK hem de Bağkur’dan prim gün sayısına sahipse, yani iki statü de varsa son 2 bin 520 gün içinde sürenin yarısına yani 1260 güne bakılıyor. Bu kapsamda yarısından 1 fazla hangi kurumdan priminiz varsa emekli olabilirsiniz. Kısaca bu durumda SSK’dan emekli olmak isterseniz son 1261 gününüzün SSK’dan olması gerekiyor.
EYT''de başvuru süreci, erken emeklilik için önem taşıyan hizmet birleştirmesine ilişkin detaylar şöyle:
HİZMET BİRLEŞTİRMESİ EMEKLİLİĞİ ÖNE ÇEKER Mİ, NASIL YAPILABİLİR?
Hızmet birleştirme işlemi farklı sigorta kollarında çalışanların toplam çalışma sürelerinin birleştirilmesine deniyor. Hizmet birleştirmeyle istisnai bir durumda emeklilik öne çekilebilir. Bağ-Kur''lu olan kadınlar emekli olmak için 7.200, erkekler de 9.000 gün prim ödemek durumunda olup, SSK''da ise kadınlar için bu süre 5.000 erkekler için de 5.975 gün. 2008''de 7 yıl kuralı kaldırıldı. Kişiler primlerini Bağ-Kur''dan SGK''ya aktarabilecek koşulları sağlaması halinde gün farkından yararlanarak erken emekli olabilir. SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı hizmetlerinin birleştirilme talebi e-devlet üzerinden yapılabilir.
EYT İÇİN NE ZAMAN BAŞVURU YAPMAK GEREKİYOR?
E-Devlet üzerinden başvuru yapılabilir. Aylık bağlama sistemi bakımından normal emeklilerden bir farkı bulunmuyor. Dijital sistemi kullanmayanlar da form doldurarak evine yakın SGK müdürlüğüne teslim edebilir ya da postalayabilir. Başvuru tarihi emekli aylığını etkilemiyor.
ASKERLİK VE DOĞUM DIŞINDA İŞE GİRİŞİ GERİYE ÇEKEN BORÇLANMALAR VAR MI?
Yurt dışı borçlanması, doktorların fahri asistanlıkta geçen süreleri, avukatların stajyerlikte geçen süreleri, yükseköğretim gören öğrencilerin doktora süreleri ilk çalışmadan önceyse sigorta girişimini geriye çeker. Borçlanılan süre önem taşıyor. Kişi askerliğini sigortaya girdikten sonra yaptıysa bu borçlanma geriye çekmez.
HİZMET BİRLEŞTİRMESİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR?
Emekli Sandığı''na bağlı olanlar, çalışırken SGK''ya prim ödeyenler, emekli sandıklarına bağlı olanlar, Bağ-Kur''lu esnaf, sanatçı, bağımsız çalışanlar yararlanabilir. Kamu çalışanlarının emekli aylıklarını olumsuz etkilememesi için hizmet birleştirme işlemini ertelememesi gerekir.
MEMURLUKTAN ÖNCE ÇALIŞILAN SÜRELER HİZMETİNE EKLENİR Mİ?
Kamu çalışanları da memuriyet hizmetine başlamadan önce çalıştığı süredeki hizmetleri ekletmek için hizmet dökümü alarak başvuruda bulunabilir. Başvuru sonrası hizmet süreleri, nerede hizmet verdikleri incelenerek SGK ile yapılan yazışmalar sonucunda hizmetler birleştirilir.
HİZMET BİRLEŞTİRMEYE VARİSLER DE BAŞVURUDA BULUNABİLİR Mİ?
Emekli olmadan önce çalışma sürelerini birleştirerek prim günü sayılarını arttırabilirler. Birleştirme işlemi hizmet puanını artırır. Sağlık koşulları ya da teknik şartlar kişilerin başvuru yapmasına engel oluyorsa yasal varisler de başvuru işlemini gerçekleştirebilir. Vefat durumunda hak sahipleri de birleştirme talep edebilir.