Milyonlarca emeklinin ocak ayındaki enflasyon artışı önümüzdeki haftadan itibaren yatacak maaşlara yansıyacak. Ayrıca SSK ve Bağ-Kur’luya taban maaş memur emeklisine de 2.5 puanlık ek artış TBMM’de kabul edildi. Böylece en düşük maaş 2.500 TL olurken Emekli Sandığı emeklisinin zammı yüzde 30.95’e çıkacak
Ocak ayının başında açıklanan enflasyon sonrasında milyonlarca emeklinin ve memurun bu yılın ilk 6 ayı için alacakları artış miktarı da ortaya çıkmıştı. Buna göre SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 25.47 oranında enflasyon artışı alırken Memur emeklilerine yüzde 5 toplu sözleşme zammına ilaveten yüzde 22.47'lik enflasyon farkı oluştu. Ancak bu yıl emekliler için ek artışlar da gündeme geldi. Bu anlamda da SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin taban maaşları 1.500 liradan 2.500 liraya çıkarıldı. Bu şekilde yapılan artıştan sonra düşük maaş alanların zamları yüzde 66'nın da üzerine çıkmış oldu. Aynı şekilde dul ve yetim maaşlarında da benzer bir artış gerçekleşti. Memur emeklileri için ise yüzde 5 olan toplu sözleşme zammına 2.5 puan daha eklenerek oran yüzde 7.5 olarak belirlendi. Bu artışlardan sonra memur emeklilerinin kümülatif Ocak zammı yüzde 30.95 oldu.
YASAL DÜZENLEME GEREKİYOR
Yeni Asır'dan Faruk Erdem'in yazısına göre, bu ek zamların hayata geçebilmesi için yasal düzenleme gerekiyor. Bunun için de bir tasarı Meclis'e sevk edildi. Yapılan görüşmeler sonrasında emeklilere ek zammı ve taban maaşın yükseltilmesini de içeren torba yasa teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi. Tasarı genel kurulda da oylandıktan sonra Cumhurbaşkanı'nın onayından sonra yürürlüğe girecek. Böylece ek zamlar da enflasyon artışlarına eklenebilecek. Yasanın memurların 15 Ocak, emeklilerin ise 17 Ocak'tan sonraki maaş günlerine yetiştirilmesi bekleniyor. 2 bin 500 TL'nin altında emekli maaşı kalmayacağı yönündeki düzenleme toplam 1 milyon 265 bin kişiyi etkileyecek.
DUL-YETİM MAAŞINA EKSTRA ARTIŞ
Eşinden dolayı maaş alan SSK ve Bağ-Kur'lular yüzde 25.47, Emekli Sandığı'ndakiler yüzde 30.95 zam alacak. Alt sınır aylığındaki 2 bin 500 lira sınırı ise dosya bazında uygulanacak. Ölen sigortalıdan dolayı dul veya yetim aylığı alanlar, bu uygulamadan hisseleri oranında yararlanacak. Örneğin; yüzde 50 hissesi olan dul eşin ölüm aylığı bin 250 liradan, yüzde 75 hissesi olan dul eşin ölüm aylığı da bin 875 liradan az olamayacak. Örneğin SSK'dan yüzde 50 oranında ölüm aylığı alan ve eline 750 lira geçen kişiye, önce yüzde 25.47 (750 x yüzde 25=941) zam yansıtılacak. 941 liralık aylık ödemesi 309 lira ilave ödemeyle bin 250 liraya tamamlanacak.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞLARI
Eski: 1.500 TL Yeni: 2500 TL
2022 SSK, BAĞKUR VE DUL-YETİM MAAŞI NE KADAR OLDU?
SSK ve Bağkur emeklisi ile dul-yetimin maaşı (TL)
Aralık maaşı Ocak maaşı Fark
650 816 166
704 884 179
759 952 193
813 1.020 207
867 1.088 221
921 1.156 235
1.300 1.631 331
1.409 1.767 359
1.500 1.882 382
1.625 2.039 414
1.734 2.175 441
1.842 2.311 469
1.950 2.447 497
2.059 2.583 524
2.167 2.719 552
2.276 2.855 579
2.384 2.991 607
2.492 3.127 635
2.601 3.263 662
2.709 3.399 690
2.817 3.535 717
2.926 3.671 745
3.034 3.807 772
3.142 3.943 800
3.251 4.078 828
3.359 4.214 855
3.468 4.350 883
3.576 4.486 910
4.334 5.438 1.104
4.443 5.574 1.131
4.659 5.846 1.186
4.876 6.118 1.241
5.093 6.390 1.297
5.418 6.797 1.379
5.635 7.069 1.435
6.177 7.749 1.573
6.502 8.157 1.655
6.788 8.516 1.728
6.827 8.565 1.738
6.788 8.516 1.728
7.043 8.837 1.793
7.260 9.109 1.848
7.585 9.516 1.931
8.127 10.196 2.069
9.000 11.291 2.291
9.500 11.919 2.419
10.000 12.546 2.546
11.000 13.801 2.801
12.000 15.055 3.055
NOT: En düşük maaş 2.500 lira. Ancak vefat eden emeklinin dul ve yetimlerine hissesi oranında maaş bağlanıyor. Bu nedenle hesap 650 liradan başlıyor.
2022 DUL YETİM MAAŞI NE KADAR OLDU?
Örnek hesap: En düşük emekli maaşı 2 bin 500 liraya yükseldi. Eşi vefat eden bir kadın eğer küçük çocuğu yok ise maaşın yüzde 75'ini alabiliyor. Bu durumda kadının eline 1875 lira geçecek.
DUL YETİM AYLIĞI MAAŞI HESAPLAMA NASIL YAPILIR?
Diğer adı ile ölüm aylığı olan dul ve yetim aylığı, ölen sigortalının geride bıraktığı eşine ve çocuklarına bağlanan aylıktır. Bu aylık ister kadın ister erkek olsun, hak sahibi eşlere verilir. Ölen sigortalının eşine bağlanan aylığa dul aylığı, çocuklarına bağlanan aylığa ise yetim aylığı ismi verilir. Eşlerde olduğu gibi çocuklarda da erkek ya da kız ayrımı yapılmaz. Eşin ölüm tarihinde sigortalı ile Medeni Kanun'a uygun evlilik bağının bulunması gerekiyor. Erkek çocukların öğrenci değil ise 18, lisans öncesi eğitimde 20, lisans eğitiminde ise 25 yaşını doldurmamış olması gerekiyor. Kız çocukların ise evli olmaması şartı ile sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi bir işte çalışmaması bu kuruluşlardan gelir almaması gerekiyor.
Vefat eden sigortalı ise eşine yüzde 50 ölüm aylığı bağlanır. Eğer ölen sigortalının hiç çocuğu yoksa eşine yüzde 75 oranında aylık bağlanır. Ama bir çocuk varsa, çocuğa yüzde 25 oranında ölüm aylığı bağlanır. Çocukların her birine bağlanacak aylık oranı ise yüzde 25'dir. Çocuk sayısına göre ödenecek ölüm aylığı toplam aylığın üzerine çıkamayacağından eş ve çocuklar arasında belli indirim yapılarak, maaş bağlanır. Anne ve babasının ölümü halinde çocuklara yüzde 50 oranında ölüm aylığı ödenir. Ayrıca ölen sigortalının emekli maaşının yüzde 90'ını aşmayacak şekilde (alt sınır aylık) yakınlarına maaş bağlanır ve bu maaş da eşe 2, çocuğa 1 hisse olarak pay edilir.
ÖLÜM MAAŞ ORANI
Eski Yeni Yüzde 75 1.125 TL 1.412 + 463 = 1.875 TL
Yüzde 50 750 TL 941 + 309 = 1.250 TL
Yüzde 25 375 TL 471 + 154 = 625 TL