ZÜLEYHA ÖNCÜ / GÜNBOYU
Seçimlere kısa bir zaman kala çıkarılan ve staj mağdurları ile prim eksiği olanları dışarıda bırakan EYT'den sonra yeni bir sistem geleceği iddia edildi.
Bağ-Kur kapsamında bulunan 1 milyon esnafın erken emekliliğine kapı aralayacak düzenlemede küçük esnafın 9.000 gün yerine 7.200 gün’den emekli olması sağlanacak.
Böylece küçük esnaf 5 yıl önce emekli olma şansını elde edecek. Kapsamın belirlenmesinde esnafın yanında çalışan işçi sayısı basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi özelliklere bakılacak.
PRİM GÜN ŞARTI İNECEK
Ancak kapsamın geniş tutularak tüm Bağ-Kurluları kapsaması da gündemde. 8 Eylül 1999-30.01.2008 arası sigortalı olan Bağ-Kur’lularda gün sayısı şartı hem kadın hem erkeklerde 25 yıl yani 9 bin gün olarak belirlenmiş ancak yaş şartı kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 şartı ile uygulanmıştır.
Yeni düzenleme böylece hem kadınlarda hem erkeklerde prim gün şartını 9000’den 7200’e çekecek.
SİGORTALILAR İÇİN İKİ YÖNTEM UYGULANIYOR
7200 prim gününü tamamlayanlar sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı sağlıyorsa emekli olabilecek.
Ancak primi dolsa da yaşı beklemek gerekecek. 01.05.2008 sonrası sigortalılığı başlayanlar için ise yine 9 bin gün şartı ve kadınlarda 58 erkeklerde 60 yaş ile başlayan ve 65’e kadar kademeli olarak artan emeklilik yaşının tamamlanması gerekiyor.
Yapılacak 1800 günlük indirim ile bu tarihte sigortası başlayan Bağ-Kur’lular da 7200 gün ile emekli olabilecek.
Tabii yine kadınlarda 58 erkeklerde 60 olan yaş şartının da tamamlanması gerekecek. Bu arada EYT’liler içinde henüz 9 bin günü doldurmamış Bağ-Kur’lular yasa düzenlemesi kapsamına girerlerse 7200 günleri varsa hemen emekli olabilecekler.
Mevcut durumda farklı kurumlarda çalışmış sigortalılar için iki yöntem uygulanıyor. 2008’den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1261 gün belirliyor.
Bu süre içinde hangi kurumdan 3.5 yıl ve fazlası çalışma varsa o kurum seçiliyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise hangi kurumdan daha fazla prim ödemişse o kurumdan emekli olabiliyor.
Bu sigortalılar için 3.5 yıla bakılmıyor. Ancak Bağ-Kur ile SGK primlerinin eşitlenmesi söz konusu olduğunda farklı kurumlarda çalışanlar için böyle bir hesaplama yapılması da gerekmeyebilecek.