İngiliz basın kuruluşu Financial Times, Türkiye'nin kanayan yarası işsizlik problemini uzmanlara sordu. Koronavirüs salgınının istihdam üzerinde olumsuz etki yarattığını belirten uzmanlar, Türkiye'de gerçek işsizlik rakamlarını hesaplamanın zor olduğunu belirtti.
Yayınlanan son verilere göre Türkiye’deki genç işsizlik eylülde yüzde 24 olarak açıklanmıştı. Ülkedeki 15-24 yaş arası gençler kendilerini corona virüsle daha da şiddetlenen bir istihdam kriziyle karşı karşıya buldular.
Financial Times’ta yer alan habere göre, uzmanlar Türkiye’deki genç iş gücünü istihdam etme sorununun, ülke ekonomisinde uzun süreli zararları olacağı görüşünce.
Türkiye’de yaşayan lojistik mezunu Ozan Yılmaz, diplomasının iş bulması konusunda doğru yol olduğunu ummuştu. Ancak, mezuniyeti üzerinden bir yıldan fazla bir zaman geçmiş olmasına rağmen hala iş bulamadı.
İstanbul’da annesiyle birlikte yaşayan Yılmaz, işsizlik sürecini “Her zaman iş arıyorum, bazen görüşmelere de çağrılıyorum ancak bir şey çıkmıyor. Tecrübe istiyorlar ancak onu edinmek için de bir yerde çalışmaya başlamak lazım.” ifadeleriyle açıkladı ve deneyim kazanabilmek için parasız da çalışabileceğini söyledi.
Pandemi sürecinin şartları daha da kötüleştirdiğini vurgulayan Yılmaz, “Ne yazık ki çoğu çalışan çok gergin” dedi.
Yılmaz ayrıca, “Ailem üzerinde bir yük gibi hissediyorum. Kendi paramı kazanamayacağımı görünce, hayattan beklentisi olmayan biri gibi hissediyorum” ifadelerini kullandı.
“İNSANLAR İŞ GÜCÜNÜ TERK EDİYOR”
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan TOBB Üniversitesi Ekonomi doçenti Güneş Aşık da, açıklanan işsizlik rakamlarında yaşanan düşüşün ‘aktif iş arayışında olan kişilerin sayısındaki azalmayla’ alakalı olduğunu söyledi ve “Aktif olarak iş arayan, dolayısıyla işsiz sayılabilecek kişilerin sayısı düşüyor. İnsanlar iş gücünü terk ediyor” ifadelerini kullandı.
Çalışma yaşındaki genç nüfusun bir milyondan fazla artmasına rağmen, iş gücü dışında kalan nüfusun oranı yüzde 31.1’e yükseldi. Bu rakam geçen sene yüzde 28.7 olarak ilan edilmişti.
Referans dönemi içinde istihdam halinde olmayan (kâr karşılığı, yevmiyeli, ücretli ya da ücretsiz olarak hiç bir işte çalışmamış ve böyle bir iş ile bağlantısı da olmayan) kişilerden iş aramak için son 4 hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan 15 ve daha yukarı yaştaki fertler işsiz nüfusa dahildirler. 2014 yılı öncesinde iş arama kriterinde referans dönemi olarak “son 4 hafta” yerine “son 3 ay” kullanılmaktaydı.
“GERÇEK RAKAMLARI HESAPLAMAK ZOR”
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde öğretim görevlisi Murat Sağman da, “Gerçek işsizlik rakamlarını hesaplamak zor,” dedi ve kaç kişinin iş gücü dışında kaldığının bilinmediğini söyledi.
Analistler, küresel finansal krizin ardından, yüksek katma değerli sektörler yerine tüketim ve inşaata odaklanan bir ekonomik modele doğru kaymanın, son dönemlerdeki finansal dalgalanmalarla birlikte büyüme eğilimin durmasına neden olduğunu söylüyor.
Sağman da konuyla ilgili olarak şu değerlendirmede bulundu: İnşaatın etkisini azaltmaya çalışan ve diğer endüstrilere, özellikle yeni endüstrilere odaklanmaya çalışan yapısal reformlara ihtiyacımız var. Türkiye ekonomisinde gerçek bir değişime ihtiyacımız var ama bu zaman alacak.
Türkiye ekonomisi, geçen sene toparlanma belirtileri gösterse de, bu oranın istihdam alanında bir karşılığı olmadı. Bunun yanında, corona virüsünün ekonomi üzerindeki etkisi ise istihdam oranına bir darbe daha vurdu.
Bahçeşehir Üniversitesi ekonomik ve sosyal araştırmalar merkezi müdür yardımcısı Gökçe Uysal da, gençlerin iş gücü piyasası içinde bulunmaları gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi:
Bunlar uzun süre boyunca iş gücü piyasasında kalmaları gereken gençler. Bugün 20 yaşında olan ve işsizlik çok yüksek olduğu için iş aramayan biri, 40 yıl daha iş gücü piyasasında kalacak.