Pazartesi akşamı Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan “Kur korumalı TL mevduat” sisteminin ilanı ile 18 TL’ye kadar yükselen dolar kuru 12-13 TL seviyelerine inmişti. Bu düşüşün nedeninin Cumhurbaşkanı’nın sunduğu sistem olduğu söylense de farklı cephelerden farklı iddialar ortaya atıldı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Sözcüsü Faik Öztrak, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşım ile Merkez Bankası’nın 7 milyar dolar sattığını iddia etti. İddianın kaynağı ise gazeteci Uğur Gürses’in kaleme aldığı yazı.
Faik Öztrak, paylaşımında "Dolar nasıl düştü? Anlaşılan yine arka kapıdan döviz satarak. 20-21 Aralık'ta TCMB'nin net döviz pozisyonunda 6 milyar dolarlık erime var. TCMB son doğrudan müdahalesini 17 Aralık'ta yaptı. İki günde bu dolarlar nasıl satıldı? Unutulmasın, "Gizlide gebe kalan, Aşikarda doğurur." diyerek Merkez Bankası’nın döviz provizyonunu paylaştı.
Uğur Gürses ise haberinde, pazartesi günü Merkez Bankası’nın 3.5 milyar dolar, salı günü ise 3.4 milyar dolar sattığını iddia etti. Gürses, haberinde; “Kaynaklarım kamu bankalarının yaptığı gibi bazı özel bankaların da ‘arka kapı’ operasyonlarına girmeye ‘ikna edildiğini’ anlatıyor.” diyerek özel bankaların da bu döviz satımında görev aldığını iddia etti. Uğur Gürses aynı zamanda Merkez Bankasının 1 aralık-21 aralık tarihleri arasındaki günlük döviz provizyonunu da paylaştı. Paylaşılan tabloda 20 ve 21 aralık tarihlerinde toplamda 6.9 milyar dolarlık bir eksilme olduğu görülüyor.
Uğur Gürses'in T24'teki yazısı şölye:
"Anons etkisiyle" kurların düştüğünü düşünen bazı döviz yatırımcılarının ellerindeki dövizi satmaya çalışmaları gayet normal. Ancak kuru gerileten bu "anons etkisi" miydi? Yoksa buna eşlik eden "gaz verici" kamusal organize satışlar mıydı?
Bunların nihai izlerini verilerde aramak gerekiyordu. Nitekim ilk akan verilerden biri olan Merkez Bankası'nın analitik bilançosu bize bu verileri ve ipuçlarını sunuyor. Bankanın verileri, Merkez Bankası'nın pazartesi günü 3.5 milyar dolar, salı günü de 3.4 milyar dolar sattığını gösteriyor.
Özeti şu: 18 TL'den 12-13 TL'ye düşürmek için 7 milyar dolar satılırken, propaganda kanallarında da kamusal döviz satışları hiç söylenmeden, tek başına "vatandaşın sattığı" anlatılmış oldu. 20 ve 21 Aralık günlerinde Merkez Bankası'nın hiç dövize satış yönünde doğrudan müdahale yapmadığı biliniyor. Böylelikle bu iki günlük toplam 7 milyar doların yine "arka kapıdan" kamu bankaları aracılığıyla satıldığı apaçık ortada. Son bir aydaki en güçlü satışlar da bunlar olmuş.
Kaynaklarım kamu bankalarının yaptığı gibi bazı özel bankaların da "arka kapı" operasyonlarına girmeye "ikna edildiğini" anlatıyor. Merkez Bankası son 3 ayda faizi enflasyonun altına çekerek TL'den kaçışı hızlandırdı. Aralık ayında ise döviz satış müdahalelerinde başlayarak 21 günde 17 milyar dolar satış yapmış oldu. Brüt döviz rezervleri ise 21 Aralık gün sonu itibariyle 113 milyar dolara gerilemiş durumda."