Dün saat 14.00''te bütün ekonomistleri şaşırtarak yeniden faiz indirme kararı alan hükümetin atacağı dolar adımları merakla takip ediliyor.
Para Politikası Kurulu''nun açıkladığı faiz kararı sonrası uzun süre 17.90 seviyesinde hareket eden dolar kuru ani bir sıçrama ile 18.13 seviyesine erişirken, pek çok vatandaş ''Şimdi ne olacak?'' sorusunu soruyor.
1-BANKACILARI ŞAŞIRTAN İDDİA
Paraanaliz''in ekonomi yazarı Turhan Bozkurt''unn aktardığına göre ise, geçen sene KKM ile bir gece doları 18 liradan 10 liraya çeken hükümet, bu kez bankaların yurt dışındaki dolarlarını Türkiye''ye getirerek aynı senaryoyu tekrarlamak niyetinde.
İşte dolar kuru hakkındaki flaş iddia:
Merkez Bankası (TCMB) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların ensesinde boza pişiriyor. Telefonlar susmak bilmiyor. Biri bitmeden diğeri başlıyor.
“Şuna kredi vermeyin”, “Kur korumalı mevduata geçiş hızını artırın” veya “Döviz satın” derken, sıra yurt dışında tutulan dövizlere geldi.
Merkez Bankası bankalara “Yurt dışı muhabir bankalarda yüksek döviz bakiyesi tuttuğunuzu biliyoruz. O dövizleri Türkiye’ye getirin” talimatı verdi.
EYLÜL AYINI İŞARET ETTİ
İki hafta evvel bir bankanın hazine müdürü bu sözleri aktardığında “Oraya kadar düştüler mi?” demekten kendimi alamamıştım. Ancak kaynağım kendinden son derece emin bir şekilde, “Hatta eylüle kadar süre verdiler. Kim ne kadar döviz getirmiş karnesini çıkaracaklarmış” dedi.
BANKACILAR ŞAŞKIN: DÖVİZ TÜRKİYE’YE NASIL GETİRİLECEK?
İddiayı teyit etmek için görüştüğüm başka bir bankacı, “Evet, doğru. Herkes şaşkın” ifadelerini kullandı.
Aynı bankacı yurt dışında müşterilere hızlı ve düşük maliyetli hizmet sunmak için muhabir bankalarda döviz tutulduğunu vurguladı ve ilave etti: “Döviz bakiyesini sıfırlayın, Türkiye’ye getirin demekle olmuyor ki!”
Şahap Kavcıoğlu, Naci Ağbal’ın yerine Merkez Bankası Başkanlığı koltuğuna geçtiği 20 Mart 2021 tarihinden itibaren ne vakit banka genel müdürleri ile bir araya gelse yurt dışındaki dövizleri masaya getirmişti.
Banka genel müdürleri her seferinde kendilerini gülmemek için zor tutsa da hiçbiri “Bu fiilen mümkün değil.” demedi, diyemedi.
Bazı bankaların genel müdürleri zılgıt yememek için her adımı Ankara’ya danışıyor. Şube müdürü, hatta güvenlik görevlisi için bile Ankara’dan şifahi onay alan banka genel müdürleri var.
2- BATIREL: ERDOĞAN DOLARLA TARİHE GEÇECEK
Türkiye gazetesi yazarı Necmettin Batırel''den bomba bir iddia daha geldi. Türkiye''ye büyük döviz girişi olacağını belirten Batırel, elinde doları olanlara ise acilen bozdurmaya çağırdı.
Batırel''in yazısından ilgili kısım şöyle:
Para politikasında Maradona etkisinden söz ediliyor. Arjantinli futbolcunun 1986 Dünya Kupası final maçında attığı ikinci gol hafızalardan çıkmadı. Maradona’nın 5 İngiliz futbolcuyu büyük bir ustalıkla şaşırtarak sağ-sol yapmadan dosdoğru koşarak topu ağlarla buluşturması Türk ekonomisinde de yaşanacak deniyor. Dövizciler hiç hesaba katmadıkları, akıllarından bile geçirmedikleri hayal bile edemedikleri tarihî bir gol yiyecek. Kafalarını duvardan duvara vuracak. Ama iş işten geçecek. Nasıl mı? ÇOK GÜÇLÜ bir dolar girişiyle. Bu doğrudan yatırım olarak, portföy yatırımı ya da swap yoluyla da olur. Görün artık, kur 18 liraya dayandı, gidecek yeri kalmadı. Hâlâ anlamadınız mı? 20 Aralık 2021’de dolar 18,34 TL ile zirve yaptıktan sonra kur korumalı mevduat açıklamasıyla 11 liraya nasıl düşmüştü…
Şimdi ondan çok daha büyük bir kur depremi geliyor. Satın kurtulun. Kavcıoğlu’nun son çıkışı bunun altyapısını oluşturdu. 1 milyon doları olan şirketler TL kredisi çekemeyecek. Büyük fon girişiyle kurlar benim tabirimle şaklayıp sert düşüşe geçince bireysel ve kurumsal yatırımcılar büyük bir hızla altın ve döviz pozisyonlarını bozacak, TL’ye koşacak. İddia ediyorum dolar 10 liraya düşecek. Petrol gevşeyecek. Akaryakıt fiyatlarında büyük gerileme yaşanacak, enflasyonun yerinde yeller esecek. Felaket tellalları kusmuklarında boğulacak. Hükûmet 2023 seçimlerinde görülmemiş bir zafer elde edecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan dünyada ekonomik krizi çözen tek başkan olarak tarihe geçecek.
3- İBRAHİM KAHVECİ: 20 MİLYAR DOLAR ÜLKEYE SOKULDU
Karar Gazetesi''nin ekonomi yazarı İbrahim Kahveci, Türkiye’nin rezervlerinde en az 15 milyar dolarlık bir artış olduğunu söyledi. Kahveci, bu paranın kaynağının belirsiz olduğunu söylerken “Bir ülkeden ülkemize bu kadar yoğun bir para trafiği oluyorsa bu akış ne kadar şeffaf?” diye sordu.
İbrahim Kahveci’nin “Bu 20 milyar dolar nereden geldi?” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
Merkez Bankası verisini Uğur Gürses paylaştı. 26 Temmuz haftasında 98.984 milyon dolar olan brüt döviz rezervi 09 Ağustos haftasında 112.040 milyon dolara yükseldi. Yaklaşık 13 milyar dolar rezerv artışı var. Bu hesapta parite etkisi yapılmadı; çünkü aynı zaman diliminde parite yatay bir seyir izledi.
BDDK verisine göre de 22 Temmuz haftasında 233,4 milyar dolar olan yabancı para mevduatları 11 Ağustos itibari ile 241,7 milyar dolara yükseldi.
Yaklaşık artış 20 milyar dolar ama tekrar edelim burada parite etkisi hesaplanmadığı gibi bir de iç içe geçme durumu var. Onu da şöyle izah edeyim: Mesela bankaya 10 milyar dolar geldi... Banka bunun yaklaşık %25’ini MB’ye mevduat karşılığı olarak gönderiyor. Bankada o 10 milyar dolar gözükürken ayrıca MB’de de 2,5 milyar dolar rezerv artışı gözüküyor.
Nereden bakarsak bakalım en az 15 milyar dolarlık bir yabancı para artışı yaşanmış. Bu para nereden gelmiş olabilir?