Tarihçi yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, 104 amiralin Montrö Boğazlar Sözleşmesi kapsamında yayımladığı bildiriye dair önemli değerlendirmelerde bulundu.
Montrö konusunda uyarılarda bulunan Ortaylı, şu şekilde konuştu:
“İstanbul Boğazı’ndan geçişle ilgili birtakım problemler olacağı açık. Artık çok kalabalık bir dünya var. Başta Rusya olmak üzere Karadeniz ülkeleri çok okkalı ama bir o kadar problemli devletler. Bir de bir halt ettik, Yunanistan’ı Karadeniz Birliği’ne biz dahil ettik. Olmayacak iş! Montrö Boğazlar Sözleşmesi bize Lozan’da elde edemediğimiz haklar verdi. Lozan’da Boğazlar’ın kontrolü tam bizim elimizde değildi. Boğazlar milletlerarası su yoludur ve bunun şakası olmaz.”
“BİR ARAYA GELİRLERLERSE..."
“Bir de işin askeri yönü var” diyerek Türkiye'nin Montrö'den çekilmesi halinde yabancı ülkelerin birtakım dayatmalarının olabileceği uyarısını kaydeden Ortaylı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Başkalarının gemileri izin alacak, içeride bir süre dahilinde kalabilecek... Bunu değiştirmek kolay değil. Neden mi? İstersen çıkarsın, çekilebilirsin. Her beş senede bir otomatik uzuyor. Uzatmazsan derhal bir araya gelirler ve sana daha berbat şartlar sunarlar. Yunanistan’la karasuları problemi bile işin içine girer. Gerilimi arttırır.”