İnsanların yaklaşık 790.000 yıl önce ateşi keşfetmeleri, yemek pişirme alışkanlığını başlattı ve bu, evrimsel süreçte önemli değişimlere yol açtı. Pişmiş gıdaların sindirimi, çiğ besinlere göre daha kolaydı ve zararlı bakterilere maruz kalma oranını azalttı. Bu durum, insanların sindirim sistemlerinin kısalmasına ve yiyeceklerden daha fazla enerji alarak hem daha uzun boylu hem de daha büyük beyinli bireyler haline gelmelerine katkı sağladı. Eğer yemek pişirme keşfedilmeseydi, insanlık farklı bir evrimsel rota izleyebilirdi.
Sosyallik, erken insan topluluklarının hayatta kalmasında ve gelişiminde kritik bir faktör oldu. Araştırmalara göre, yaklaşık 800.000 yıl önce ortak barınaklar inşa edildi ve 130.000 yıl önce kaynak ticareti başladı. İş birliği, hayatta kalma şansını artıran temel unsurlardan biriydi. İnsan beyninin boyutu, evrim sürecinde üç katına çıktı. Bilim insanları, bu büyümenin nedenlerini tam olarak açıklayamasa da, bazıları bunun yeni yerler keşfetme ve iklim değişikliğine uyum sağlama ihtiyacından kaynaklandığını düşünüyor.
İnsanların yaklaşık yüzde dokuzunda plantaris adı verilen işlevsiz bir kas bulunur. Bu kas, atalarımızın maymun benzeri özellikler taşıdığı dönemlerde ayak parmaklarıyla nesneleri kavramaya yarıyordu, ancak zamanla işlevini yitirdi. Ellerin evrimsel değişimi de dikkat çekicidir. Bazı araştırmacılar, ellerin ince motor becerilerden çok yumruk yapmaya uygun şekilde evrimleştiğini ve bu değişimin dik yürüyüşle bağlantılı olduğunu öne sürüyor.
Açık ten rengi, yaklaşık 5.800 yıl önce ortaya çıkmaya başladı ve bu dönemde yaşayan insanlar, modern Avrupalılara benzer fiziksel özellikler taşımaya başladılar. Hayvan derilerinden giysi üretimi ise 1 milyon yıl önceye dayanır. İnsanlar, vücut kıllarını kaybettiklerinde soğuktan korunmak için hayvan postlarını kullanmaya başladılar.
Evrimsel süreçte göz renkleri de değişim gösterdi. Mavi göz rengi, yaklaşık 7.000-8.000 yıl önce Kuzeybatı İspanya’da koyu tenli bir bireyin kalıntılarında tespit edildi. Araştırmalar, mavi gözlü insanların tek bir ortak ataya sahip olabileceğini ve bu göz renginin erken insanlar arasında çekici bulunarak evrimsel süreçte korunduğunu ortaya koyuyor.
Atalarımız, vücut tüylerini dökerek serinleme avantajı kazandılar. Eskiden daha tüylü olan Homo sapiens bireylerinin tüyleri, diken diken olarak kendilerini büyük ve tehditkâr gösteriyordu. Ancak modern insanlar, tehdit olmadan da bu refleksi gösterebiliyor.
Son olarak, Homo sapiens’in ilk dönemlerinde yaşayan kadınlar, günümüzün profesyonel sporcuları kadar güçlüydü. Yaklaşık 7.000 yıl önce bulunan kalıntılar, kadınların kürekçiler kadar kas gücüne sahip olduğunu ortaya koyuyor. Bu da onların, erkeklerle eşit seviyede fiziksel emek harcadığını gösteriyor.