Emekliliğin şartları, prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaştır. Ama bazen sigortalı olan kişiler de sigortalılık süresi ve yaş şartını da doldurmalarına rağmen çeşitli nedenlerle primi ödeme gün sayılarını dolduramayabiliyor.
PRİM İADESİ NASIL ALINIYOR?
Emeklilik yaşını dolduran, hatta emeklilik yaşını çoktan geçmiş olan çalışanlar, emeklilik için gerekli olan çalışma yılını ve prim gün sayısını dolduramayıp, emekli maaşı almaya hak kazanamıyorsa; ödedikleri primleri SGK’dan toplu bir şekilde alabiliyor.
PRİM İADESİ NASIL HESAPLANIR?
Hürriyet''te yer alan habere göre, bir işte çalışırken SGK''ya brüt ücretin yaklaşık yüzde 34.5''i oranında bir prim yatırılır. Aynı zamanda emeklilik için sigortalı adına yatırılmış olan prim tutarı SSK''lı çalışanlarda yüzde 14, Bağ- Kurlulara da ise, yüzde 20 olarak hesaplanıyor. Yaşın dolması ile birlikte emeklilik için gerekli olan prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı oldukları sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne yazılı bir talepte bulunarak ödemiş oldukları prim tutarlarını toplu bir şekilde iade alabilir.
SGK’ya ödenen primlerde işveren payı, işçi payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için ödenen paylar bulunuyor. Bunların içinden de sadece çalışandan kesilmiş olan primler iade edilir. Aynı zamanda İşsizlik Sigortası ve işveren payı Fonu için kesilen tutar ise, iade konusu olmaz. Kendi adına çalışanlar yani Bağ-Kurlu çalışan kişiler de ödedikleri ölüm, yaşlılık ve malullük primlerini de iade alabilir. Bu kapsamda SGK ise, geçmiş yıllara ait olan primleri, güncelleme katsayısı ile hesaplayarak öder.
Sağlık için kesilen primler ile birlikte işveren adına yatırılan primler de iade edilmez. Sadece sigortalının kendisi için emeklilik için ödenmiş olan primler iade edilir. Çalışırken SGK’ye ise, brüt ücretin yüzde 34.5’i oranında bir prim yatırılır. Bununla birlikte emeklilik için sigortalı adına yatırılmış olan prim tutarı da 4/b’lilerde yüzde 20, 4/a’lılarda da yüzde 14 oranına sahiptir. Çalışan için emekli olabilmek için ödenen primlerin güncel değeri bulunarak iade gerçekleştirilir.
Aynı anda birden çok işverenden ücret alan 4/a’lı çalışan kişiler için bir ay içinde ödenen prim tutarı ise, aylık asgari ücretin 7.5 katını (2020 yılı için de 22.072.50 Türk lirası) aşması halinde, aşan kısmın yüzde 15’i kadar prim iadesi gerçekleştirilir. Toplu ödeme sadece emeklilik yaşını doldurmasının ardından yapılırken, tavanı aşan kazançlar için ödenen primlerin iadesi, primlerin ödendiği ay itibarıyla başvurunun yapıldığı tarihte gerçekleştirilir. Ödeme faizsiz yapıldığı için başvurunun gecikmeden önce yaptırılması gerekiyor.
Primlerin iadesinden çok prim gününü en azından 3 bin 600’e tamamlama imkanı da olması gerekir. Yurt dışı borçlanması ya da askerlik borçlanması bulunuyorsa bu hakların kullanılması gerekiyor. SSK’lı bir çalışan ise, eksik prim günlerinin bin 259 güne kadar olan kısmını da isteğe bağlı bir sigorta primi ödeyerek tamamlayabilir.
Bin 260 gün ve daha üzerindeki isteğe bağlı sigorta primi ödenmesi halinde ise SSK’den emeklilik zora girer. Her şeye rağmen primleri iade almak istenmesi halinde, bağlı bulunan ilçedeki il müdürlüğüne ve sosyal güvenlik merkezine başvurmak gerekir. Bu sayede prim iade ya da emeklilikle ilgili pek çok işinizi de kolaylıkla çözümleyebilirsiniz.