İstanbul Planlama Ajansı bünyesinde faaliyet gösteren İstanbul İstatistik Ofisi’nin, İstanbul’da 39 ilçede faaliyet gösteren berber, kuaför, kırtasiye, terzi, kuru temizleme, restoran ve kafe işletmecilerinden oluşan 702 mahalle esnafıyla görüşerek hazırladığı “İstanbul’da Pandemi Döneminde Mahalle Esnafı Araştırması” yayınlandı. İstanbul esnafının pandemi sürecinde değişen ekonomik koşullarının incelendiği Araştırma, 9 Şubat 2021 – 20 Şubat 2021 tarihleri arasında, esnaflarla telefon üzerinden görüşülerek hazırlandı. Esnafın içinde bulunduğu ekonomik durum, rakamlara şöyle yansıdı:
BERBER VE KUAFÖRLERE GİDİŞ PERİYODU 87 GÜNE ÇIKTI
Pandemi öncesinde berber ve kuaförlerin yüzde 20.4’ü tek başına çalışırken pandemi döneminde bu oran yüzde 41.9’a yükseldi. Günlük ortalama müşteri sayısında yüzde 55 azalma gerçekleşti. Pandemi döneminde müşterilerin berber ve kuaförlere gidiş periyodu, ortalama 29 günden 87 güne yükseldi. Yüzde 96.3’ünün gelirleri azaldı; ortalama gelir kaybı ise yüzde 53.4 olarak belirlendi. Yüzde 92.6’sı kira, fatura ve işçi ücreti gibi sabit işletme giderlerini karşılamakta sıkıntı yaşıyor. Katılımcıların yüzde 35.7’si borçlanarak, yüzde 33.7’si ucu ucuna karşılayabildiğini; yüzde 23.2’si karşılayamadığını, sadece yüzde 7.4’ü rahatlıkla karşılayabildiğini belirtti.
TEK BAŞINA ÇALIŞAN KIRTASİYE ORANI
Tek başına çalışan kırtasiye oranı, yüzde 26.6’dan yüzde 52.4’e çıktı. Günlük ortalama müşteri sayısı yüzde 76; ortalama gelirleri, yüzde 64 düştü. Yüzde 92.3’ü, kira, fatura ve işçi ücreti gibi sabit işletme giderlerini karşılamakta sıkıntı yaşıyor. Yüzde 43.7’si, giderlerini borçlanarak, yüzde 33.1’i ucu ucuna karşılayabildiğini; yüzde 15.5’i karşılayamadığını, yüzde 7.7’si ise rahatlıkla karşılayabildiğini söyledi.
MÜŞTERİ SAYILARI YÜZDE 80.5 AZALDI
Tek başına çalışan terzi oranı, yüzde 56.9’dan yüzde 75.2’ye yükseldi. Aylık ortalama müşteri sayıları, yüzde 80.5 azaldı. Pandemi sürecinde terzilerin hiçbirinde gelir artışı gerçekleşmezken yüzde 99.3’ünün gelirleri düştü; ortalama gelir kaybı ise yüzde 70.7 oldu. Yüzde 94.9’u kira, fatura ve işçi ücreti gibi sabit işletme giderlerini karşılamakta sıkıntı yaşıyor. Giderlerini, yüzde 43.1’i, borçlanarak, yüzde 29.9’u ucu ucuna karşılayabildiğini; yüzde 21.9’u karşılayamadığını, sadece yüzde 5.1’i, rahatlıkla karşılayabildiğini belirtti.
SABİT İŞLETME GİDERLERİNİ KARŞILAMADA ZORLUK
Tek başına çalışan kuru temizlemeci oranı, yüzde 24.6’dan yüzde 48.4’e çıktı. İş kapasiteleri yüzde 76 azaldı. Hiçbirinde gelir artışı gerçekleşmezken yüzde 97.6’sı gelirlerinin azaldığını ifade etti. Ortalama gelir kaybı ise yüzde 71.1 olarak belirlendi. Yüzde 96.8’i kira, fatura ve işçi ücreti gibi sabit işletme giderlerini karşılamakta sıkıntı yaşıyor. Yüzde 50.4’ü giderlerini borçlanarak, yüzde 24’ü ucu ucuna karşılayabildiğini; yüzde 22.4’ü karşılayamadığını, sadece yüzde 3.2’si rahatlıkla karşılayabildiğini söyledi.
ORTALAMA GELİRLERİ YÜZDE 73.1 AZALDI
Pandemi öncesinde işletmelerin sadece yüzde 1’i tek başına çalışırken pandemi döneminde tek başına çalışanların oranı yüzde 19.2’ye yükseldi. Aylık ortalama müşteri sayıları yüzde 83.5; ortalama gelirleri yüzde 73.1 azaldı. Paket servis hizmeti veren restoran ve kafe sayısı, yüzde 64 arttı. Yüzde 97.1’i kira, fatura ve işçi ücreti gibi sabit işletme giderlerini karşılamakta sıkıntı yaşıyor. Giderlerini, yüzde 53.4’ü, borçlanarak, yüzde 15.5’i ucu ucuna karşılayabildiğini; yüzde 28.2’si karşılayamadığını, sadece yüzde 2.9’u, rahatlıkla karşılayabildiğini açıkladı.