Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya, emekli maaşlarını artırmanın üç formülünün yanı sıra dördüncü olarak aylık bağlama oranlarının arttığını açıkladı.
Emekliler, yetersiz maaşlarını artırmak için her geçen gün farklı yöntemler arayışında. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya, bu formülleri tek tek sıraladı. İlk olarak, çalışma hayatında ödenen primlere dikkat çekti.
ELDEN VERİLEN MAAŞLARA DİKKAT
"Çalışmış olduğunuz iş yeri ya da kurum sizin primlerinizi ya da maaşınızı tamamını bankaya yatırıyorsa bunu da sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorunda ama bir kısmını elden verip bir kısmını bankadan ödeme yapıyorsa elden verilen maaşın primleri Sosyal Güvenlik Kurumuna yatmadığı için çalışmaya başladığınızdan itibaren o sizin emekli maaşınızın eksik olacağı anlamına gelir."
YÜKSEK BAĞKUR PRİMLERİ
"İkincisi ise vergi mükellefi olup BAĞ-KUR primini ödeyen vatandaşlarımız var. Yani kendi namı hesabına çalışanlar diyoruz. Eğer kazançları uygunsa kazançlarına göre ödemeleri gereken BAĞ-KUR primlerini de yüksek ödedikleri takdirde emekli maaşlarına da olumlu yönde katkı yapar. Yine bizim ikinci grupta yer alan BAĞ-KUR'lu olarak adlandırdığımız isteğe bağlı sigortalılarımız var."
DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASINA DİKKAT
"Bunlar da kendileri primlerini diyorlar. Eğer ekonomik şartları uygunsa isteğe bağlı primlerin daha yüksek ödemek suretiyle ileride alacakları emekli maaşlarını da yükseltmiş olurlar. Üçüncü grupta yer alanlar ise borçlanmalar diye adlandırdığımız kadınlarda doğum borçlanması, erkeklerde askerlik borçlanması, bunlara çok dikkat etmek lazım. Borçlanmayı da hemen yapmamak lazım. Eğer emeklilikle ilgili gerekli olan yaş ve yıl koşullarını yerine getirip prim gün sayısı yetmiyor ise o zaman bu borçlanmaları yapmak lazım. Yapacağınız borçlanmalar da önceki dönemlerden almış olduğunuz prime esas kazançların altında olmaması gerekiyor. Aksi takdirde alacağınız maaşı da düşürmüş oluyor."
Özgür Kaya, 2000 yılı öncesinde bağlanan aylıkların oranlarının yüzde 75 olduğunu belirtirken, 2000 ile 2008 arasında bu oranın yüzde 65'e düştüğünü açıkladı. Aylıkların bağlanma oranının emekli maaşlarını yüzde 100 etkilediğini ifade etti.
"2008 sonrası ise yaklaşık olarak yüzde 45 seviyelerine kadar gerilemiş oldu. Bu 45 seviyesi olarak belirliyoruz ama eğer sizin kazancınız, bahsettiğim 7. maddedeki prime esas kazancınız düşükse bu oran da aşağıya doğru düşmeye başlar. Yani siz 2000 yılından önce çalıştığınız günler yüzde 75'ten hesaplanır." söylemlerinde bulundu.
Özgür Kaya, bu üç maddenin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirterek, 2000 yılı öncesindeki yüzde 75'lik oranların bugünkü mağduriyetleri biraz olsun azaltabileceğini ifade etti.
Kaynak: CnnTürk