Lupus hastalığı, vücudun önemli bir yapıtaşı olan kollajene karşı vücudun bağışıklık sistemi saldırısı yapmasına denilmektedir. Bazı kişiler, enfeksiyonlar vasıtasıyla, bazı ilaçlardan ötürü ya da güneş ışığı ile tetiklenebilen kelebek hastalığı geliştirme eğilimiyle doğarlar. Lupus özelinde bir tedavi olmasa da tedaviler belirtileri kontrol etmeye yardımcı olabilir.
LUPUS HASTALIĞI (KELEBEK HASTALIĞI) NEDENLERİ NELERDİR?
Otoimmün bir hastalık olan lupus, bağışıklık sistemi vücuttaki sağlıklı dokulara saldırdığında ortaya çıkar. Lupus hastalığının bireyin kalıtsal özellikleri ile çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Lupus için kalıtsal yatkınlığı olan bireylerin, çevrede lupusu tetikleyebilecek bir etkene maruz kalmaları halinde hastalığın ortaya çıkabileceği gözlemlenmiştir. Ancak bununla birlikte, birçok vakada lupus hastalığının ortaya çıkmasının nedeni tam olarak bilinmemektedir.
Lupus hastalığının güneş ışığı, enfeksiyon ve ilaçlar gibi birden fazla olası tetikleyici sebebi olabilir.
Vücutta ortaya çıkabilecek çeşitli enfeksiyonlar da bazı bireylerde lupus hastalığının başlamasına veya tekrarlamasına neden olabilir.
Lupus hastalığı bunlara ek olarak bir takım tansiyon ilaçları, nöbet önleyici ilaçlar ve antibiyotikler nedeniyle tetiklenebilir. İlaç nedeniyle tetiklenen lupus hastalığı olan bireyler yaygın olarak birçok vakada ilacı almayı bıraktıklarında iyileşirler. Nadiren, ilaç kullanımı durdurulduktan sonra bile semptomlar devam edebilir.
Cinsiyet, yaş ve ırk gibi çeşitli faktörler lupus hastalığı riskini artırabilir. Lupus hastalığı kadınlarda daha sık görülür ve her yaştan insanı etkilese dahi en yaygın olarak 15 ila 45 yaşları arasında teşhis edilir.
LUPUS NASIL ÖNLENİR?
Lupus hastalığının önlenmesi, kalıtsal olduğu durumlarda mümkün değildir. Ancak hastalığı tetikleyebilecek öğelerden kaçınmak hastalığın tekrarlamasını engelleyebilir.
LUPUS BELİRTİLERİ (KELEBEK HASTALIĞI) VE TİPLERİ NELERDİR?
Lupus hastalığı kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Lupus hastalığın belirti ve semptomları aniden ortaya çıkabilir ya da yavaş gelişebilir, hafif veya şiddetli olabilir, ve geçici veya kalıcı olarak da gözlemlenebilir. Birçok lupus hastalığı vakasında belirtiler ve semptomların bir süre daha ağır halde seyrettiği ve bir süreliğine iyileştiği veya hatta tamamen kaybolduğu alevlenme adı verilen ataklar gözlemlenir.
Lupus hastalarının yaşadığı belirti ve semptomlar, hastalıktan hangi vücut sistemlerinin etkilendiğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Buna bağlı olarak lupus hastalığının en yaygın belirti ve semptomları arasında;
*Ateş
*Halsizlik
*Kurdeşen
*Saç dökülmesi
*Yorgunluk
*Eklemlerde ağrı, sertlik ve şişlik,
*Nefes darlığı
*Göğüs ağrısı
*Gözlerde kuruluk
*Yüz bölgesinde yanakları ve burnu kaplayan kelebek şeklinde döküntü veya vücudun başka yerlerinde kızarıklıklar
*Güneşe maruz kalma ile ortaya çıkan veya kötüleşen cilt lezyonları
*Birey soğuğa maruz kaldığında veya stresli dönemler geçirdiğinde beyaz veya maviye dönen el ve ayak parmakları ile baş ağrısı, kafa karışıklığı ve hafıza kaybı sayılır.
*Başka bir nedenle açıklanamayan kızarıklık, devam eden ateş, kalıcı ağrı veya yorgunluk geliştiren bireyler bir an önce doktora başvurmalıdır.