Bankalararası Kart Merkezi A.Ş.’nin (BKM) açıkladığı verilere göre, 2021 genelinde kartlı ödemeler yüzde 49 büyüyerek yıllık 1,71 trilyon TL’ye ulaştı. Kartlı nakit çekim tutarı ise yüzde 17 artarak 1,12 trilyon TL’ye ulaştı. 2021’de en fazla kartlı ödeme artışı havayolları ve konaklama sektörlerinde görüldü. Temassız ödeme tutar geçen yılın 3 katına ulaşırken internetten kartlı ödeme tutarı ise yüzde 75’lik büyüme ile 455 milyar TL oldu. BKM, Türkiye’de kartlı ödemelerde 2021 yılında yaşanan gelişmeleri açıkladı. 2021 yılı dünyada ve Türkiye’de 2020 yılında yoğun geçen pandeminin gerek ekonomik faaliyetler gerekse de tüketici davranışları üzerinde olağanüstü etkilerini geride bıraktığımız bir yıl oldu.
Tüketici davranışlarındaki değişimin en belirgin yaşandığı alanlardan biri de ödemeler sektörüydü. BKM verilerine göre, 2021’de Türkiye’de temassız ödemeler ve internetten kartlı ödemeler çok daha fazla tercih edilir hale geldi; toplam kartlı ödeme tutarı da yüzde 49 büyüyerek 1,71 trilyon TL oldu. Kartlı nakit çekim tutarı ise yüzde 17 büyüyerek 1,12 trilyon TL’ye ulaştı. 2021 yılında günde ortalama 4,7 milyar TL kartlı ödeme gerçekleşirken 3,3 milyar TL nakit çekim işlemi gerçekleşti.
TOPLAM KART ADEDİ YAKLAŞIK 291 MİLYONA ULAŞTI
Verilere göre, kredi kartı sayısı 2021’de bir önceki yıla kıyasla yüzde 11 artışla 83,8 milyon olurken, banka kartı sayısı yüzde 4 artışla 150,1 milyon ve ön ödemeli kart sayısı yüzde 32 artışla 57,1 milyona ulaştı. Böylece toplam kart sayısı yüzde 10 artarak yaklaşık 291 milyon oldu. Bu adetlerle, Türkiye toplam kart adedinde Avrupa’da lider ülke konumunu 2021’de de sürdürdü.
TOPLAM 1.71 TRİLYON ÖDEME
Hem fiziksel hem de online dünyada, hızlı, kolay ve hijyenik olması ile hayatı kolaylaştıran kartlı ödemeler, temel ihtiyaçlardan vergi ödemelerine, uluslararası alışverişlerden internetten yapılan ödemelere kadar tüm alanlarda yaygınlaşmaya devam etti. 2021 genelinde kredi kartlarıyla yapılan ödeme tutarı yıllık yüzde 47 artışla 1 trilyon 406 milyar TL’ye, banka kartlarıyla yapılan ödeme tutarı yıllık yüzde 55 artışla 279,8 milyar TL’ye, ön ödemeli kartlar ile yapılan ödeme tutarı ise yüzde 211 artışla 26,5 milyar TL’ye ulaştı. Böylece, 2021’deki toplam kartlı ödeme tutarı 2020’ye göre yüzde 49 büyüyerek 1 trilyon 712 milyar TL olarak gerçekleşti.
Ortalama kartlı ödeme işlemi detayında bakıldığında ise 2021 yılında günde 24,2 milyon adet ödeme işlemi gerçekleşirken ayda 734,7 milyon adet ödeme gerçekleşti. Ödeme tutarında ise günlük ortalama 4,7 milyar TL, aylık ise 142,7 milyar TL ödeme gerçekleştiği görüldü. Ödeme tutarı artışı yüzde 49 olurken ödeme adedinde yüzde 30 oranında artış gerçekleşti. İşlem başına ortalama ödeme tutarı ise 2021 yılında yüzde 15 artış göstererek 194 TL’ye ulaştı.
İŞTE KARTLARLA YAPILAN NAKİT ÇEKİM TUTARI
Kartlarla yapılan nakit çekim tutarı yaygın erişim ağı sayesinde ATM’lere kolay ulaşım sağlanması sayesinde artışına devam ediyor. 2021 genelinde kredi kartlarıyla yapılan nakit çekim tutarı yıllık yüzde 56 artışla 151,3 milyar TL’ye, banka kartlarıyla yapılan nakit çekim tutarı yıllık yüzde 13 artışla 1 trilyon 25 milyar TL’ye, ön ödemeli kartlar ile yapılan nakit çekim tutarı ise yüzde 55 artışla 18,6 milyar TL’ye ulaştı. Böylece, 2021’deki toplam kartlı ödeme tutarı 2020’ye göre yüzde 17 büyüyerek 1 trilyon 195 milyar TL olarak gerçekleşti.
Ortalama kartlı nakit çekim işlemi detayında bakıldığında ise 2021 yılında günde 3,8 milyon adet nakit işlemi gerçekleşirken ayda 114,8 milyon adet nakit çekim gerçekleşti. Nakit çekim tutarında ise günlük ortalama 3,3 milyar TL, aylık ise 99,6 milyar TL ödeme gerçekleştiği görüldü. Nakit çekim tutarı artışı yüzde 17 olurken nakit çekim adedinde yüzde 5 oranında artış gerçekleşti. İşlem başına ortalama nakit çekim tutarı ise 2021 yılında yüzde 12 artış göstererek 867 TL’ye ulaştı.
2021 YILINDA EN FAZLA KART ÖDEME ARTIŞI
2020 yılında pandemi kaynaklı yaşanan daralmanın oluşturduğu baz etkisiyle birlikte 2021 yılında turizm sektörlerinde yaşanan olumlu gelişmeler ile kartlı ödeme tutarının en hızlı arttığı sektör havayolları oldu. Havayolları sektöründe kartlı ödemeler 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 135 artarak 41,3 milyar TL’ye ulaşırken, bu sektörü yüzde 127’lik artış ve 31,9 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla konaklama izledi. Üçüncü sırada ise kuyumculuk sektörü yüzde 120’lik artış ve 34 milyar TL’lik ödeme tutarıyla yer aldı. Kuyumculuk sektörünü, yüzde 98’lik artış ve 36,3 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla seyahat acenteleri sektörü, yüzde 86’lık artış ve 68,1 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla kamu/vergi ödemeleri sektörleri izledi. Kartlı ödeme tutarı büyüklüğüne göre sektörel sıralamada ise ilk sırayı 490,5 milyar TL’lik büyüklükle market-gıda ödemeleri aldı. Bu sektörü 138,9 milyar TL ile giyim, 133,4 milyar TL ile elektronik eşya, 118,3 milyar TL ile akaryakıt ve 83,3 milyar TL ile yapı malzemeleri/nalburiye sektörleri takip etti.
455 MİLYAR TL'YE ULAŞTI
İnternet ve mobil teknolojilerin toplumun farklı kesimlerinde artan kullanımıyla birlikte, internetten ödeme alışkanlığı da her geçen gün yaygınlaşmaya devam ederken hayatın her alanında tercih edilmeye devam ediyor. 2020 yılında 260,4 milyar TL olarak gerçekleşen internetten kartlı ödemeler, 2021’de yüzde 75 artarak 454,5 milyar TL’ye yükseldi. Hem kullanıcı hem de işyeri tarafında yaşanan dijital dönüşümün etkisiyle internetten yapılan kartlı ödemelerin toplam içindeki payı ise yüzde 25’e ulaştı. Buna göre, geçen yıl her 4 TL’lik kartlı ödemenin 1 TL’si internetten yapıldı.
Temassız ödeme adedi önceki yıla göre 2 kat, ödeme tutarı ise 3 kat artarken mağaza içi her 2 ödemeden 1’i temassız gerçekleşti Kartlar ve mobil cihazlar üzerinden hiçbir temas gerektirmeden kullanıcılara ve iş yeri sahiplerine hızlı, kolay ve hijyenik ödeme yapma imkânı sunan temassız ödemeler, 2021’de hayatımızın vazgeçilmez bir ödeme aracı haline geldi. Kartlarla yapılan temassız ödeme adedi geçen yıla göre yüzde 116 artarak 3,73 milyar adet oldu. 2019 yılının toplamında 502 milyon adet temassız ödeme yapılırken, bugün gelinden noktada sadece bir ayda yapılan temassız ödeme adedi 400 milyonu geçti. Temassız ödeme tutarı ise geçen yıla göre yüzde 176 artarak yani geçen yılın 3 katına ulaşarak 289,6 milyar TL oldu. Mağaza içi yapılan kartlı ödemelerde ise her 2 ödemeden 1’i 2021 yılında temassız gerçekleşti. Bu da temassız ödemelerin ne kadar yaygınlaştığına işaret ediyor.
KARTLI ÖDEME TUTARININ YARISINI...
Kartlarla 2021 yılında yapılan tüm ödemelerin ödeme yöntemi bazında dağılımı incelendiğinde ise 1,71 trilyon TL tutarındaki ödemelerin yüzde 49’unun yani 840 milyar TL’sinin mağaza içi temaslı ödeme yöntemiyle, yüzde 34’ünün yani 582 milyar TL’sinin internetten veya posta/telefonla satış (mo/to) yöntemiyle, yüzde 17’sinin yani 290 milyar TL’sinin ise temassız şekilde ödendiği görüldü.
EN FAZLA KARTLI ÖDEME YILBAŞI ALIŞVERİŞLERİNE
BKM, 2021’de kartlı ödemelerin ‘En’lerini de açıkladı. 2021 yılında en fazla kartlı ödeme tutarı 8,8 milyar TL ile 31 Aralık’ta yılbaşı alışverişleri için gerçekleşti. En fazla kartlı nakit çekim tutarı ise 10 milyar TL ile 19 Temmuz’da Kurban Bayramı Arife gününde gerçekleşti. İnternetten en fazla kartlı ödeme 3,1 milyar TL ile Muhteşem Cuma olan 26 Kasım’da gerçekleşti. 31 Aralık’ta yılbaşı alışverişleri için 10 milyon kartla yapılan 18 milyon işlemle temassız ödeme rekoru kırıldı. Yıl içinde en fazla kartlı ödeme tutarı gerçekleşen gün haftanın pazartesi günleri olurken, günün saat aralığı ise 15:00-16:00 oldu.