21 Aralık 2021 tarihinde ani döviz artışlarını baskılamak için Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını hayata geçiren AKP, söz konusu uygulamadaki mevduatın dolar kuruna endekslemesine karşın KKM, piyasalara 'liralaşma hamlesi' olarak sunuldu.
O UYGULAMAYI YASAKLADI
Geçtiğimiz aylarda ekonomi yönetiminin başına getirilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanlığına atanan Hafize Gaye Erkan'ın söz konusu KKM uygulamasını sonlandırmaya yönelik ilk hamlelerinin ardından TCMB, bankalara gönderdiği talimat ile artık Kur Korumalı Mevduat hesaplarının TL mevduatı olarak kabul edilmeyeceğini duyurdu.
Bu karar, gerçek kişiler için aylık yüzde 2 olarak belirlenen TL payı artış hedefinin yüzde 2.5'e yükseltilmesiyle birlikte bankaları zor durumda bırakırken, TL mevduat hedeflerini tutturamayan bankaların TCMB tarafından yüklü miktarlarda cezalandırılması tahmin edilmekte.
Cezalardan kaçınmak için bankaların yapacağı ilk adım ise, KKM müşterilerini Türk lirasına geçişe ikna etmek olacak.
"DOLAR KURUNDA YENİ BİR KRİZİN TETİKLEYİCİSİ OLABİLİR"
20 Ağustos ve 14 Eylül tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğler, KKM'de tasfiye sürecinin resmen başlatıldığı şeklinde yorumlanırken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından paylaşılan 8 Eylül 2023 tarihli rapora göre KKM hesaplarındaki toplam mevduat 3 trilyon 332 milyar 606 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
Ekonomistler, yaklaşık 125 milyar dolara denk düşen bu miktarın, hızla boşaltılmasının mümkün olmadığını söylerken, bankaların Türk lirasına yüzde 55-60 oranında mevduat faizi vermemesi halinde hesaplardan çıkacak paranın yeniden döviz tevdiat hesaplarına yönelebilme tehlikesi bulunduğuna dikkat çekti.
KKM'de yaşanan çözülmenin ardından, varlık sahiplerinin yönünü tekrar dolara çevirmesi halinde, uzmanlara göre Türkiye'de yeni bir kur krizi yaşanma ihtimali oldukça yüksek. Bu nedenle geçtiğimiz ay başlatılan ve son kararlar ile hızlandırılan KKM tasfiye operasyonunun, ilerleyen günlerde daha ağır yöntemler ile sürdürüleceği tahmin edilmekte.