Asgari ücretin net olarak açıklanması ve bütün ücretlilerin asgari ücrete kadarki gelirlerinin gelir vergisinden, brüt asgari ücrete kadar gelirlerinin de damga vergisinden muaf tutulmasıyla birlikte ücretlilerin ellerine geçen net rakamda artış söz konusu olacak.
Diğer yandan net ücretten çalışan işçiler için ocak ayı maaşlarında AGİ'nin kalkmasıyla farklılık olabiliyor. Bu farklılığın işverenler tarafından telafi edilmesi gerekiyor.
İSTİSNA NE KADAR?
Gelir ve damga vergisi istisnası bütün ücretlilere bu yıl boyunca uygulanacak. İstisna ücret düzeyi fark etmeksizin bütün çalışanlara ve aynı tutarlarda uygulanacak. Yalnızca gelir vergisi dilimi nedeniyle vergi istisnasının tutarı ocak-temmuz aylarıyla ağustos ve eylül-aralık aylarında farklı tutarlarda olacak.
Toplamda bütün ücretlilere 8.608 TL gelir vergisi istisnası uygulanacak. Damga vergisi istisnası ise her ay 37.98 TL olmak üzere uygulanacak ve toplamda 455 TL'lik bir istisna sağlanacak. Bu çerçevede bütün ücretlilere bu yıl boyunca toplam 9.063 TL'lik gelir ve damga vergisi istisnası sağlanmış olacak.
AGİ'YLE NE OLACAKTI?
AGİ kaldırılınca eski ve yeni uygulamaların kıyaslanması söz konusu oldu. Çalışanların da aklına 'hangisi daha iyiydi' sorusu geliyor. AGİ devam etseydi yıllık avantajın hesaplanmasıyla bu soruya cevap bulunması mümkün. Bu yıl AGİ devam etseydi, bekar bir çalışana her ay 375 TL AGİ ödenecekti. Yıl boyunca AGİ ödemesinin tutarı 4.503 TL'yi bulacaktı.
Yani çalışandan 9.063 TL gelir ve damga vergisi kesilecek ancak 4.503 TL'si AGİ olarak iade edilecekti. Bu çerçevede vergi istisnası bekar çalışanlar için AGİ'den neredeyse iki kat daha karlı bir uygulama olarak ortaya çıkıyor. Sağlanan fayda bekar çalışanlar için 4.560 TL ile en yüksek seviyede gerçekleşirken, evli eşi çalışmayan bir çocuklu ve evli eşi çalışan beş çocuklu çalışanlar için 1.407 TL düzeyinde gerçekleşecek.
NET ÜCRET ALANLARDA DURUM FARKLI
Brüt ücret üzerinden çalışan kişiler, istisnalardan olumlu etkileniyor ve ellerine geçen net rakam artıyor. Ancak işverenle net ücret üzerinden anlaşanlar için durum biraz farklı. Örneğin 2021'de net 10 bin TL ücret üzerinden anlaşan ve ocak-aralık döneminde net 10 bin TL ücret alan bir çalışanın gelir vergisi dilimlerindeki artışlardan hiç etkilenmeden eline net 10 bin TL geçer.
Bu kişi eğer zam almamışsa Ocak 2022'de de 10 bin TL ücret almaya devam edecek. Net ücret üzerinden anlaşan kişiler için işverenin devlete ödediği tutarın ücrete yansıması olumlu ya da olumsuz anlamda olmadığı için istisnanın ücrete yansıması da söz konusu olmayacak.
Diğer yandan geçen yıl net ücreti 10 bin TL olan ancak işverenin AGİ'yi net ücrete ilave ederek 12 ay boyunca 10.268 TL ödediği bekar bir çalışan, zam almasa bile Ocak 2022'de en az 10.268 TL ücret almalıdır. Ücretin söz konusu tutarın altında kalması durumunda çalışanın haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanması yani tazminatını alarak işten ayrılması mümkün.
AGİ'DEN ÇOK DAHA AVANTAJLI
Örneğin, 10 bin TL brüt ücretle çalışan bekar bir kişi Aralık 2021'de net 6.129 TL almıştı. Aynı kişi Ocak 2022'de zam almasa bile istisna sayesinde 7.825 TL alacak. Bu kişi 2021'de toplam 78.459 TL alırken bu yıl 89.113 TL alacak. İstisnalar uygulanınca AGİ'den daha karlı bir durum ortaya çıkıyor. (AKŞAM)